Wśród ogólnie znanych, pozapłacowych benefitów oferowanych przez pracodawców, takich jak: karnety na siłownię lub basen, opieka medyczna, laptop, komórka czy samochód, ostatnimi czasy pojawił się nowy – sabbatical. Co kryje się pod tą nazwą?
Czym jest sabbatical?
Zazwyczaj jest on definiowany jako urlop dla profesjonalistów, pracowników z wieloletnim doświadczeniem zawodowym, którzy sprawdzili się na swoim stanowisku, ale z powodu wypalenia bądź zaangażowania we własny rozwój chcą odpocząć od zawodowej codzienności, nie rezygnując przy tym z pracy i/lub wynagrodzenia. Chcąc wytłumaczyć tę koncepcję, należy przytoczyć tzw. gap year – termin odnoszący się do okresu pomiędzy różnymi etapami życia, na który decydują się absolwenci szkół wyższych.
Pierwszy raz
Pierwszy taki urlop został przyznany na Uniwersytecie Harvarda pod koniec XIX wieku pracownikom naukowym. Prawo do niego otrzymali pracownicy posiadający ponad 7-letni staż pracy. Pracownik mógł sam zadecydować o wymiarze urlopu, do wyboru miał pół pełnopłatnego semestru lub dwa semestry z 50-procentowym wynagrodzeniem.
Wśród korporacji pierwszy był McDonald’s. Po pewnym czasie w ślad za nim poszły takie duże firmy, jak: IBM, Intel, Nike czy American Express. Z kilku niezależnych badań wynika, że w Stanach Zjednoczonych z dodatkowego wypoczynku mogą skorzystać pracownicy co piątego przedsiębiorstwa.
Zobacz także: Zawody przyszłości
Warunki udzielania urlopu i jego wymiar
Nie wszyscy pracownicy zatrudnieni w firmie oferującej tego rodzaju benefit mogą z niego skorzystać. Jest kilka warunków, które należy spełnić. Po pierwsze trzeba posiadać określony staż pracy. Zazwyczaj jest to od 5 do 10 lat ciągłego zatrudnienia. Po drugie należy przedstawić korzyści, jakie pracodawca odniesie po powrocie pracownika.
Wymiar sabbaticalu zależy od firmy, najczęściej waha się on od 3 do 6 miesięcy. Zdarzają się jednak urlopy znacznie krótsze lub dłuższe. Dopuszczalnym jest również łączenie dodatkowego urlopu z urlopem wypoczynkowym, który przysługuje pracownikowi w danym roku kalendarzowym. O tym, czy w trakcie korzystania z sabbaticalu pracownikowi będzie przysługiwało wynagrodzenie i w jakiej wysokości, decyduje pracodawca. Natomiast o sposobie wykorzystania urlopu decyduje pracownik.
Pomysłów na spędzenie wolnego czasu może być wiele: wypoczynek połączony z podróżami, szkolenia, wolontariaty. Niekiedy to pracodawca stawia warunki związane z działalnością na urlopie. Na przykład firmy związane z działalnością społeczną wymagają, aby część urlopu pracownik poświęcił na działalność charytatywną na rzecz wskazanej organizacji.
Polecamy serwis: Odpowiedzialność, prawa i obowiązki
Zdarza się, że pracodawcy udzielając sabbaticalu, wymagają podpisania umowy lojalnościowej, w której pracownik zobowiązuje się do przepracowania w firmie po powrocie określonej liczby miesięcy. Niedotrzymanie warunków umowy zobowiązuje pracownika do zwrotu proporcjonalnie obliczonej części wynagrodzenia za czas urlopu.
Korzyści pracodawcy
Pierwsze pytanie, które przychodzi na myśl, brzmi: Jakie korzyści może mieć pracodawca? Przede wszystkim pracownik po tak długim urlopie wraca wypoczęty i pełen energii, co wpływa na jego większą wydajność. Ma świeże spojrzenie na wiele rzeczy, co może zwiększyć jego kreatywność. Pracownik, który skorzystał z takiego urlopu, na pewno będzie też bardziej lojalny, bez względu na to, czy podpisał umowę lojalnościową czy też nie. Sabbatical to również dobry sposób na zatrzymanie wartościowego pracownika, który pracuje w danej firmie zbyt krótko, aby móc skorzystać z tego rodzaju benefitu. Wizja długiego, płatnego urlopu za kilka lat jest bardzo kusząca.
Sabbatical w Polsce
Polskie firmy bardzo rzadko decydują się na udzielenie takiego urlopu pracownikom. Sabbatical dotychczas był udzielany pracownikom z branży informatycznej, w firmach konsultingowych i badawczych oraz w mediach. W naszym kraju luksusem w dalszym ciągu jest dodatkowa opieka medyczna, laptop, komórka czy samochód służbowy. Nic w tym dziwnego, skoro sabbatical nie doczekał się jeszcze regulacji prawnych. Wszystko jednak wskazuje na to, że wzrost popularności sabbaticalu w Polsce jest jeszcze przed nami, wraz z rozwojem rynku pracy.
Zadaj pytanie na: Forum Kadry