Wypadek przy pracy
Ustawy określają szereg obowiązków pracodawcy, jakie zostały na niego nałożone w związku z wypadkiem przy pracy pracownika, z którym zawarł umowę o pracę. Za sam wypadek przy pracy uznaje się zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które to miało miejsce w związku z pracą:
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,
- w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, która wskazuje na zdarzenia, które mogą zostać uznane za wypadek przy pracy, wskazuje również na wypadek zrównany z wypadkiem przy pracy w zakresie uprawnień do świadczeń ubezpieczeniowych. Ma to miejsce w sytuacji, w której pracownik ulegnie wypadkowi:
- w czasie podróży służbowej do miejsca delegowania lub np. między miejscem oddelegowania a miejscem zakwaterowania albo w miejscu zakwaterowania, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań,
- podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony,
- przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.
Zadaj pytanie na: Forum - Kadry
Pracodawca ma oczywiście obowiązek podejmowania działań, które mają na celu wyeliminowanie i ograniczanie zagrożenia pracowników. W przypadku zaś wystąpienia wypadku przy pracy, ma on obowiązek nie tylko udzielenia pomocy, ale i ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku. W tym celu powołuje on zespół powypadkowy.
Zespół powypadkowy
W skład zespołu powypadkowego wchodzi pracownik bezpieczeństwa i higieny pracy oraz społeczny inspektor pracy. Zadaniem zespołu powypadkowego jest ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku. W przypadku, w którym na podstawie przepisów kodeksu pracy, pracodawca nie ma obowiązku tworzenia służby bezpieczeństwa i higieny pracy, w skład zespołu powypadkowego, zamiast pracownika bhp wchodzi pracodawca lub pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzył wykonywanie zadań z zakresu bhp, albo specjalista spoza zakładu pracy. Jeśli zaś u pracodawcy nie działa społeczna inspekcja pracy, funkcję inspektora w zespole powypadkowym pełni przedstawiciel pracowników, który posiada aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie bhp. Jeśli z powodu zatrudniania małej liczby osób, pracodawca nie jest w stanie stworzyć zespołu dwuosobowego, w jego skład wchodzi pracodawca i specjalista spoza zakładu pracy.
Do zadań zespołu powypadkowego należy przede wszystkim dokonanie oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych i urządzeń ochronnych oraz zbadanie warunków wykonywania pracy i innych okoliczności, które mogłyby mieć wpływ na powstanie wypadku. Zespół powypadkowy sporządza również szkic lub wykonuje fotografię miejsca wypadku, jeśli jest to konieczne, wysłuchuje wyjaśnień poszkodowanego, jeśli pozwala na to stan jego zdrowia, zbiera informacje o wypadku od jego świadków, zasięga opinii lekarza, a w razie potrzeby opinii innych specjalistów, dokonuje kwalifikacji prawnej wypadku oraz określa środki profilaktyczne oraz wnioski, w szczególności wynikające z oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy, na którym wystąpił wypadek.
Protokół powypadkowy
Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku, zespół powypadkowy sporządza protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, zwany protokołem powypadkowym. Zespół powypadkowy ma obowiązek sporządzić protokół nie później niż w terminie 14 dni, licząc od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku. Przekroczenie wskazanego terminu jest możliwe wyłącznie w przypadku uzasadnionych przeszkód lub trudności wskazanych w protokole. Protokół ten, zespół powypadkowy doręcza niezwłocznie pracodawcy, w celu jego zatwierdzenia. Jeśli doszłoby do znaczących rozbieżności pomiędzy zdaniami członków zespołu, o treści protokołu decyduje pracodawca. Przed przedłożeniem protokołu do zatwierdzenia pracodawcy, zespół powypadkowy przedstawia protokół poszkodowanemu, a w przypadku wypadku śmiertelnego członkom rodziny zmarłego pracownika, ten zaś ma prawo zgłaszania uwag i zastrzeżeń do jego treści. Pracodawca ma obowiązek zatwierdzenia protokołu w przeciągu 5 dni, od dnia jego sporządzenia. Jeśli do treści protokołu zostały zgłoszone zastrzeżenia, pracodawca zwraca protokół powypadkowy do wyjaśnienia, zespół powypadkowy zaś sporządza nowy protokół, załączając do niego uprzedni, niezatwierdzony przez pracodawcę.
Polecamy także: Przerwa w pracy a wypadek przy pracy - orzecznictwo Sądu Najwyższego
Po zatwierdzeniu protokołu, pracodawca doręcza go niezwłocznie poszkodowanemu, a w przypadku jego śmierci – członkom rodziny. Protokół, który dotyczy wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych doręcza się właściwemu inspektorowi pracy.