RADA
Pracownik, który zostanie przez pracodawcę wyznaczony na osobę odpowiedzialną za udzielanie pierwszej pomocy w zakładzie, nie może odmówić sprawowania tej funkcji.
UZASADNIENIE
Zmiana Kodeksu pracy, która weszła w życie 18 stycznia 2009 r., wprowadziła dodatkowe obowiązki dla pracodawców w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. W ich wyniku pracodawca ma obowiązek wyznaczyć pracowników do udzielania pierwszej pomocy w zakładzie (art. 2091 § 1 pkt 2 lit. a Kodeksu pracy).
Nowe uregulowania dotyczą każdego pracodawcy, bez względu na liczbę osób zatrudnionych w zakładzie pracy. O liczbie pracowników przeszkolonych i wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, a także o ich wyposażeniu decyduje pracodawca, biorąc pod uwagę stan zatrudnienia oraz rodzaj i poziom występujących w zakładzie zagrożeń.
WAŻNE!
Wyznaczenie pracownika jest czynnością jednostronną pracodawcy i nie wymaga zgody pracownika.
Sprawowanie przez pracownika opieki nad dzieckiem w wieku do 4 lat nie może być podstawą do odmowy, gdy pracodawca wyznaczy go na osobę odpowiedzialną za udzielanie pierwszej pomocy. Pracownika opiekującego się dzieckiem w wieku do 4 lat nie wolno bez jego zgody jedynie zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej w systemie przerywanego czasu pracy, jak również delegować poza stałe miejsce pracy (art. 178 § 2 Kodeksu pracy).
Tylko w wyjątkowych sytuacjach pracownik mógłby odmówić wyznaczenia go na osobę odpowiedzialną za udzielanie pierwszej pomocy, powołując się na sprzeczność z zasadami współżycia społecznego (art. 8 Kodeksu pracy).
PRZYKŁAD
Pracownik w przeszłości był świadkiem tragicznego wypadku. Przeżycia z tym związane sprawiają, że widok krwi lub innych obrażeń ciała powoduje u niego panikę i niemożność racjonalnego działania. W takim przypadku pracodawca nie może zmusić pracownika do tego, aby był odpowiedzialny za udzielanie pierwszej pomocy w zakładzie pracy.
Osoba, której pracodawca powierzy wykonywanie czynności w zakresie udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej musi mieć status pracownika. Niedopuszczalne jest korzystanie w tym zakresie ze specjalistów zewnętrznych czy osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych, np. umowy zlecenia. Osoba wyznaczona przez pracodawcę musi mieć zapewnione odpowiednie szkolenie. Koszt tego szkolenia ponosi pracodawca.
Przepisy Kodeksu pracy nie wskazują, w jakiej formie pracodawca powinien wyznaczyć pracownika do udzielania pierwszej pomocy. Może to być więc dowolna forma przyjęta u danego pracodawcy. Wskazane jest, aby ze względów dowodowych to wyznaczenie nastąpiło w formie pisemnej. Wyznaczenie pracownika do udzielania pierwszej pomocy nie wymaga zmiany zakresu czynności tego pracownika ani dokonania wypowiedzenia zmieniającego.
Przykładowy wzór wyznaczenia pracownika do udzielania pierwszej pomocy:
Pracownik wyznaczony do udzielania pierwszej pomocy jest zobowiązany do jej udzielania w normalnych godzinach swojej pracy. Pracodawca powinien zapewnić taką liczbę przeszkolonych i wyznaczonych pracowników, aby w zakładzie pracy był stale obecny pracownik odpowiedzialny za udzielanie pierwszej pomocy (np. w systemie pracy zmianowej czy chociażby na wypadek urlopu wypoczynkowego lub choroby jednego z wyznaczonych pracowników).
Podstawa prawna
- art. 8, art. 178 § 2, art. 2091 Kodeksu pracy.