Praca w hałasie to nic przyjemnego. Może też spowodować uszczerbek na zdrowiu i uszkodzenie słuchu. Dlatego pracodawca powinien zadbać o takie warunki pracy, aby nie były przekroczone dopuszczalne wartości hałasu. Jakie normy obowiązują? Jak pracodawca powinien przygotować stanowisko pracy, by było bezpieczne pod względem akustycznym? Odpowiadamy.
- Dopuszczalne natężenie hałasu
- Jak chronić pracowników przed hałasem
- Pracodawca powinien informować pracowników
Hałas to niepożądane, nieprzyjemne, dokuczliwe lub szkodliwe drgania mechaniczne ośrodka sprężystego, działające za pośrednictwem powietrza na organ słuchu, zmysły oraz części organizmu człowieka.
- hałas infradźwiękowy, niesłyszalny, lecz odczuwalny, o częstotliwości niższej od 20 Hz;
- hałas słyszalny o częstotliwości w przedziale 20–20 000 Hz;
- hałas ultradźwiękowy, niesłyszalny, o częstotliwości ponad 20 000 Hz.
Dopuszczalne natężenie hałasu
Biorąc pod uwagę ochronę słuchu, przepisy dopuszczają poniższe wartości hałasu w środowisku pracy:
- 85 dB – w odniesieniu do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy,
- 115 dB – maksymalny poziom dźwięku, oznaczany A,
- 135 dB – szczytowy poziom dźwięku, oznaczany C.
Wartości te zostały określone w załączniku do rozporządzenia w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.
W pomieszczeniu przeznaczonym na odpoczynek pracownika poziom hałasu nie może przekraczać wartości dopuszczalnych dla pomieszczeń administracyjno-biurowych: 55 dB.
Jak chronić pracowników przed hałasem
Pracodawca ma obowiązek chronić pracownika w miejscu pracy przed hałasem. W związku z tym, powinien zapewnić stosowanie:
- procesów technologicznych niepowodujących nadmiernego hałasu,
- maszyn i innych urządzeń technicznych powodujących możliwie najmniejszy hałas, nieprzekraczający dopuszczalnych wartości,
- rozwiązań obniżających poziom hałasu w procesach pracy.
W przypadku przekroczenia dopuszczalnych norm poziomu hałasu, pomimo zastosowania możliwych rozwiązań technicznych i organizacyjnych, pracodawca ma obowiązek:
- ustalić przyczyny przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu oraz opracować i zastosować program działań technicznych i organizacyjnych, mających na celu najskuteczniejsze zmniejszenie narażenia pracowników na hałas,
- zaopatrzyć pracowników w indywidualne ochrony słuchu, dobrane do wielkości charakteryzujących hałas i do cech indywidualnych pracowników oraz ich stosowanie. Środki ochrony indywidualnej przeznaczone do zapobiegania szkodliwym skutkom hałasu powinny zmniejszać hałas w takim stopniu, aby maksymalny poziom dźwięku A, odbierany przez użytkownika, nie przekroczył wartości dopuszczalnych. Środki te powinny posiadać etykiety, wskazujące wartość tłumienia hałasu i wartość wskaźnika komfortu zapewnianego przez dany środek, a jeśli nie jest to możliwe, etykiety powinny być umieszczone na opakowaniu fabrycznym tego środka,
- ograniczyć czas ekspozycji na hałas (m.in. stosować przerwy w pracy),
- oznaczyć strefy zagrożone hałasem, a także ograniczyć dostęp do tych stref poprzez ich odgrodzenie, jeżeli jest to uzasadnione i możliwe ze względu na stopień zagrożenia.
Pracodawca powinien informować pracowników
Pracodawca powinien poinformować pracownika o:
- wynikach pomiarów hałasu i zagrożenia dla zdrowia,
- działaniach podjętych w związku z przekroczeniem na określonych stanowiskach dopuszczalnych wartości hałasu,
- właściwym doborze i sposobie używania indywidualnych ochron słuchu.
Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)