W dniu 6 lutego 2023 r. Rada Ochrony Pracy i Państwowa Inspekcja Pracy zajęły się tematyką bezpieczeństwa i higieny pracy w leśnictwie oraz w rolnictwie, jakie były wyniki badań i kontroli oraz co stanowi największe zagrożenie w tych branżach?
- Czym jest Rada Ochrony Pracy?
- Kto wchodzi w skład Rady Ochrony Pracy?
- Co należy do zadań Rady Ochrony Pracy?
- Rada Ochrony Pracy o bezpiecznej pracy w leśnictwie
- BHP w leśnictwie
- Ile kontroli w leśnictwie?
- Ocena ryzyka zawodowego w leśnictwie
- Brak szkoleń - przyczyną wypadków
- Brak środków ochrony indywidualnej w leśnictwie
- BHP w pracy w rolnictwie
- Strategia prewencji wypadków i chorób zawodowych w rolnictwie
Czym jest Rada Ochrony Pracy?
Rada Ochrony Pracy (ROP) jest państwowym organem nadzoru w sprawach dotyczących:
- przestrzegania prawa pracy;
- bezpieczeństwa i higieny pracy
- legalności zatrudnienia.
Rada Ochrony Pracy działa obok Państwowej Inspekcji Pracy (PIP), ale co ważne w zakresie określonym w ustawie z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1614), sprawuje nad nią nadzór.
Kto wchodzi w skład Rady Ochrony Pracy?
W skład ROP wchodzi 30 członków, w tym przewodniczący, zastępcy przewodniczącego, sekretarz i członkowie, których powołuje i odwołuje Marszałek Sejmu. Członków ROP powołuje się spośród:
- posłów, senatorów i kandydatów zgłoszonych przez Prezesa Rady Ministrów
- oraz przez reprezentatywne organizacje związkowe i organizacje pracodawców,
- oraz przez inne organizacje społeczne zajmujące się problematyką ochrony pracy, w tym ekspertów i przedstawicieli nauki.
Kadencja Rady trwa cztery lata. Aktualna XI kadencja ROP przypada na lata 2020 – 2024.
Co należy do zadań Rady Ochrony Pracy?
Do zadań ROP należy wyrażanie stanowiska w sprawach z zakresu działania PIP, m.in.:
1) programów działalności i zadań Państwowej Inspekcji Pracy;
2) okresowych ocen działalności Państwowej Inspekcji Pracy oraz wniosków wynikających z tych ocen;
3) problemów ochrony pracy o zasięgu ogólnokrajowym.
Rada Ochrony Pracy o bezpiecznej pracy w leśnictwie
Podczas ostatniego posiedzenia ROP, które miało miejsce w dniu 6 lutego 2023 r. ROP zajęła się analizą zagadnienia BHP w leśnictwie. Omawiane były m.in. ocena ryzyka zawodowego oraz organizacja stanowiska pracy w leśnictwie. W posiedzeniu uczestniczył przewodniczący ROP poseł Pan Janusz Śniadek oraz m.in. Główny Inspektor Pracy Katarzyna Łażewska-Hrycko wraz z zastępcami.
BHP w leśnictwie
Okazuje, że w leśnictwie – ze względu na specyfikę branży (zresztą tak jak i w budownictwie) funkcjonuje system podwykonawstwa. Niestety często z dużymi nieprawidłowościami. Brak bezpośredniej relacji klient-wykonawca-pracownik, a występowanie w tej relacji podmiotów trzecich powoduje dużą liczbę wypadków przy pracy czy w zw. z pracą, najczęściej ciężkich lub ze skutkiem śmiertelnym. Brak odpowiedniego podporządkowania i kierownictwa.
Ile kontroli w leśnictwie?
Jak wynika z raportu PIP i ROP w okresie 2020-2022 zostało skontrolowanych 660 przedsiębiorstw (niektóre był kontrolowane kilka razy), które realizowały usługi na rzecz Lasów Państwowych, z których zdecydowaną większość stanowiły zakłady usług leśnych, najczęściej prowadzące prace związane z pozyskaniem drewna.
W kontrolowanych podmiotach pracowało 5849 osób, z czego 5052 na podstawie umowy o pracę (86,4%). Okazuje się, że 691 kontroli przeprowadzonych w latach 2020–2022 ujawniło nieprawidłowości skutkujące wydaniem decyzji administracyjnych, wystąpień i poleceń (95,6%).
Ocena ryzyka zawodowego w leśnictwie
Jak wnika z badań: „Ocena ryzyka zawodowego, najważniejsze i praktyczne narzędzie do zarządzania bhp w zakładzie pracy, w połowie skontrolowanych zakładów usług leśnych nie jest przeprowadzana lub nie uwzględnia wszystkich zagrożeń i sposobów ich ograniczania, jakie występują na stanowiskach pracy drwali – operatorów pilarek i zrywkarzy.”.
Brak szkoleń - przyczyną wypadków
W co trzecim skontrolowanym zakładzie pracownicy nie zostali przeszkoleni wstępnie lub okresowo z metod bezpiecznego wykonywania pracy! Stanowi to jedną z głównych przyczyn wypadków.
Brak środków ochrony indywidualnej w leśnictwie
W 2022 r. co piąty pracownik nie był chroniony. W 1/3 skontrolowanych zakładów stwierdzono nieprawidłowości dotyczące wyposażania pracowników w obowiązujące na stanowisku drwala środki ochrony indywidualnej chroniących przed zagrożeniami fizycznymi.
BHP w pracy w rolnictwie
BHP w rolnictwie – tu sprawa wygląda już inaczej – dlaczego? Dlatego, że jeśli rolnicy nie będą spełniali unijnych norm dot. bezpieczeństwa pracy na roli, nie otrzymają dotacji z UE na inwestycje w sprzęt. Są pieniądze więc jest też bezpieczeństwo.
W dniu 10 stycznia 2023 r. Rada Ochrony Pracy debatowała o bezpieczeństwie na wsi. Dla ROP i PIP niezwykle istotna jest również prewencja wypadków i chorób zawodowych w rolnictwie. Praca na wsi obarczona jest dużym ryzykiem. Podczas obrad przyjęto:
1) program działania Państwowej Inspekcji Pracy w 2023 roku
2) stanowisko w sprawie działań informacyjnych Państwowej Inspekcji Pracy na temat pracy sezonowej w UE pod nazwą „Rights for seasons – Prawa przez cały rok”.
Strategia prewencji wypadków i chorób zawodowych w rolnictwie
W działaniach PIP doT. ochrony pracy w rolnictwie można wskazać dwa główne kierunki:
- kontrolę i nadzór
- prewencję.
Rolnicy indywidualni niezatrudniający osób fizycznych nie podlegają kontroli, inni już tak i z analizy stanu bezpieczeństwa gospodarstw rolnych, wynika, że nadal występują duże różnice w poziomie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia wśród rolników indywidualnych, co związane jest z warunkami ekonomicznymi, tradycjami kulturowymi i regionalnymi, poziomem wykształcenia, dostępem do źródeł informacji i wiekiem. Młodsze pokolenie rolników często korzysta z zasobów Internetu w celu zdobycia nowych informacji, lepiej dba o bezpieczeństwo.
PIP stawia więc na widzę, szkolenia, kampanie informacyjne i kontrole.