Tylko w Polsce. W ZUS przepadły składki emerytalne za 20 lat wstecz

Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
rozwiń więcej
Trudno w to uwierzyć. ZUS ma prawo przejąć składki emerytalne za 20 lat wstecz. Choć na logikę powinien je oddać [art. 24 ust. 6g i art. 48d ustawy systemowej] / Shutterstock

Księgowa straciła w praktyce przyszłą emeryturę. Choć wpłaciła do ZUS składki na 450 000 zł. Składki (i przyszła emerytura) przepadły. Legalnie. Księgowa miała spółkę z o.o., w której się zatrudniła w 2003 r. I jako pracownik zgłosiła się do ZUS. ZUS po 19 latach uznał, że nie mogła być ubezpieczona (od 2003 r.) jako pracownik spółki bo była w praktyce jedynym wspólnikiem spółki z o.o. (nie miała 100% udziałów, ale np. 99%). Jako wspólnik nie mogła być jednocześnie pracownikiem. Jednocześnie ZUS zatrzymał 450 000 zł niepotrzebnie wpłaconych składek zamiast je zwrócić.

Dr Katarzyna Kalata (radca prawny) próbuje pomóc poszkodowanej przez ZUS (i przede wszystkim przepisy) księgowej reprezentując ją w sądzie. Jest na etapie apelacji, zamierza iść do Strasburga i walczyć. Bo polskie przepisy pozwalają jednocześnie na:

1) cofnięcie o 20 lat akceptacji przez ZUS wybranego przez np. księgową tytułu do ubezpieczenia +

2) w konsekwencji pkt 1 uznanie, że księgowa niepotrzebnie wpłaciła (bez tytułu ubezpieczeniowego) 450 000 zł do ZUS (przez te 19 lat) +

3) zatrzymanie większej części z 450 000 zł (jako przychód ZUS), który nie podlega zwrotowi na konto księgowej.

Straty? 19 lat niepotrzebnie płaconych do ZUS składek emerytalnych.

ZUS przejął 450 000 zł składki za kilkanaście lat wpłat (od 2003 r.). Emerytury nie przyzna

Oto relacja dr Katarzyny Kalaty:

"Pani Aldona prowadziła własną spółkę. Była w niej zatrudniona jako księgowa – z wynagrodzeniem 8 000 zł miesięcznie. Co miesiąc, przez prawie 20 lat, ZUS otrzymywał od niej składki w pełnej wysokości. Na jej indywidualnym koncie ubezpieczonego widniało już ponad 450 000 zł odprowadzonych składek – konkretne liczby, konkretne lata pracy, konkretne pieniądze.

W maju 2022 r. ZUS wydał decyzję: „od 1 stycznia 2003 r. nie podlega Pani ubezpieczeniom społecznym”. Jedna kartka papieru przekreśliła niemal dwie dekady pracy i prawie milion złotych zapisanych na koncie emerytalnym."

ZUS powinien oddać 450 000 zł składek. Nie oddaje

"ZUS od lat stosuje koncepcję tzw. „niemal jedynego wspólnika”. Jeżeli przedsiębiorca posiada większość udziałów w spółce i jednocześnie świadczy w niej pracę, ZUS twierdzi, że nie można mówić o stosunku pracy – bo brakuje podporządkowania. W efekcie – nawet jeśli spółka zawiera umowę, wypłaca wynagrodzenie i odprowadza składki – ZUS po latach stwierdza, że ubezpieczony… nigdy nie podlegał ubezpieczeniom społecznym."

"Do tego dochodzi druga warstwa – nowe przepisy. Od 2022 r. obowiązuje przepisy art. 24 ust. 6g i art. 48d ustawy systemowej. Oznaczają one, że po 5 latach ubezpieczony traci prawo do zwrotu nadpłaconych składek i do korekty dokumentów. Składki przepadają – formalnie zostają zaliczone na przychody ZUS (FUS)."

Ważne

art. 24 ust. 6g.  Nienależnie opłacone składki ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia:

1) otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 6b;

2) opłacenia składek, w przypadku braku zawiadomienia, o którym mowa w ust. 6b.

Niszcząca kombinacja - nieuznanie tytułu do ubezpieczenia od 2003 r. i nieoddanie przez ZUS składek za 19 lat

Efekt dla Pani Aldony:

• ZUS uznał, że przez 19 lat nie miała żadnego tytułu do ubezpieczeń.

• Ponad 450 000 zł składek zapisanych na jej koncie „znika” – nie może ich odzyskać ani wykorzystać do emerytury.

• Jeśli poszła w tym czasie do lekarza, zaraz dostanie rachunek z NFZ-u.

Ważne

To nie jest jednostkowa sprawa. To systemowa praktyka ZUS, sankcjonowana przez przepisy, które ustawodawca wprost uzasadniał:

„Zmiana przepisów spowoduje ograniczenie do 5 lat (…) Po upływie tego terminu powstała nadpłata nie będzie podlegała zwrotowi, lecz zostanie zaliczona na przychody FUS.” (druk sejmowy nr 1588).

Polecamy VAT 2025. Podatki część 2

Pani Aldona przegrała w pierwszej instancji, bo próbowała bronić się sama. Dziś jesteśmy w apelacji, ale już szykujemy się do Strasburga. Bo tu nie chodzi tylko o jej sprawę – tu chodzi o pytanie fundamentalne: czy obywatel w Polsce ma prawo ufać własnemu państwu?

„Rem pblicam sine iustitia esse non posse” – Państwo bez sprawiedliwości istnieć nie może. – Cyceron

Kadry
Gdy zatrudnienie ciężarnej budzi podejrzenia ZUS. Racjonalność, ekonomia i prawne konsekwencje
03 paź 2025

Kwestionowanie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych zasadności zawarcia umowy z kobietą w ciąży jest tematem trudnym i wieloaspektowym. Trzeba pamiętać, iż negatywne skutki rozstrzygnięć w tego typu sprawach ponosi nie tylko ciężarna, ale i pracodawca. Dlaczego zatrudnienie kobiety w ciąży może wzbudzić podejrzenia ZUS? Artykuł odpowiada na najważniejsze pytania w oparciu o przykłady z praktyki i orzecznictwa.

Babcia z wyższą emeryturą? ZUS przypomina o korzystnym rozwiązaniu
03 paź 2025

Dzięki umowie uaktywniającej składki na ubezpieczenie społeczne niani częściowo opłaca państwo. Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreśla, iż jest to korzystne zwłaszcza dla osób w wieku emerytalnym, bo może zwiększyć wysokość ich emerytury. Od roku podpisanie umowy uaktywniającej z opiekunką jest opłacalne również dla rodziców. Dlaczego?

Pracownicy zestresowani i wypaleni. Coraz więcej zwolnień lekarskich z powodu zdrowia psychicznego
03 paź 2025

W 2024 roku liczba zaświadczeń wystawionych z powodu zaburzeń psychicznych i zachowania wzrosła o blisko 14 procent w ciągu roku. Co najbardziej stresuje pracowników? Z jakimi objawami warto udać się do lekarza?

Kobieta w ciąży bez ubezpieczenia zdrowotnego może korzystać z NFZ [Lista świadczeń]
02 paź 2025

Kobieta w ciąży, której kończy się umowa na zastępstwo, pozostaje bez ubezpieczenia zdrowotnego. Czy pomimo braku statusu osoby ubezpieczonej może korzystać z bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej na NFZ? Oto lista świadczeń.

Zasiłek dla bezrobotnych 2025: sposób rozwiązania umowy o pracę ma znaczenie
02 paź 2025

Czy sposób rozwiązania umowy o pracę ma znaczenie przy ustalaniu prawa do zasiłku dla bezrobotnych? Jaka jest procedura przy porozumieniu stron, a jaka przy wypowiedzeniu umowy przez pracownika?

Pracownicy 50 plus zachwyceni uchwałą SN: takie prawo to ogromny przywilej. Wreszcie jest jednolite stanowisko co do ochrony przedemerytalnej
02 paź 2025

W dniu 30 września 2025 r. zapadła niezwykle ważna, ale i interesująca uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego. Warto, żeby sprawą zainteresowali się pracownicy 50 plus, bo może ich to bezpośrednio dotyczyć. Postanowienie zapadło ​w zakresie analizy zagadnienia prawnego i pytania: czy zakaz wypowiedzenia z art. 39 Kodeksu Pracy dotyczy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony także wówczas, gdy umowę zawarto na okres, który upływa przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego?

Nastroje na rynku pracy 2025: widoczna różnica między dyrektorem a stażystą. Osoby w wieku 25-34 lat najbardziej zestresowane i wypalone
02 paź 2025

Nastroje na rynku pracy w 2025 roku ukazuje Indeks Nastrojów Zawodowych przygotowany przez Pracuj.pl w ramach kampanii "Znajdź swoich ludzi". Widoczna jest różnica między dyrektorem a stażystą, m.in. w zadowoleniu z pracy i zachowywaniu balansu między życiem prywatnym i zawodowym. Natomiast osoby w wieku 25-34 lat są najbardziej zestresowane i wypalone.

Stawka godzinowa za pracę w nocy w październiku 2025 r. W tym miesiącu należy się najmniej
01 paź 2025

W tym miesiącu należy się najmniej za pracę w nocy. Stawka godzinowa w październiku 2025 r. jest najniższa, ponieważ mamy największą liczbę godzin pracy w roku. Ile wynosi stawka za godzinę pracy w nocy?

Obywatele Ukrainy po 30 września 2025 r. Przedłużony legalny pobyt w Polsce do 4 marca 2026 r. Prezydent podpisał nową ustawę
01 paź 2025

Nowe przepisy o obywatelach Ukrainy w Polsce weszły w życie. Prezydent Karol Nawrocki podpisał ustawę. Do kiedy jest przedłużony legalny pobyt Ukraińców? Jakie zmiany wprowadziła ostatnia nowelizacja przepisów?

Stała rekrutacja zamiast gaszenia pożarów – RPO zmienia rynek pracy
01 paź 2025

Rosnące braki kadrowe i coraz większa konkurencja o pracowników sprawiają, że przedsiębiorstwa sięgają po nowe narzędzia, które pozwalają skutecznie zarządzać rekrutacją. Jednym z najdynamiczniej rozwijających się trendów w Polsce, jak i na rynkach międzynarodowych, jest stała rekrutacja (Recruitment Process Outsourcing, RPO).

pokaż więcej
Proszę czekać...