Wypowiadanie umów na czas określony
Kodeks pracy przewiduje rozwiązanie umów o pracę za wypowiedzeniem. Jednak terminowa umowa o pracę jest uregulowana w sposób wyjątkowy. Otóż możliwość wypowiedzenia umowy nie jest z góry zagwarantowana w prawie. Strony stosunku pracy muszą wyraźnie w umowie zaznaczyć taką możliwość. Oznacza to, że co do zasady umowa terminowa nie może być wypowiedziana przez żadną ze stron. Dopiero porozumienie się w tej kwestii pracodawcy i pracownika, zapisanie takiego postanowienia w umowie oraz podpisanie przez dwie strony legalizuje wypowiadanie stosunku pracy przez jedną i drugą stronę.
Nowe okresy wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony
Poza tym Kodeks pracy nie dopuszcza możliwości wcześniejszego rozwiązywania umowy terminowej trwającej do 6 miesięcy. Możliwość zagwarantowania w umowie wypowiadania umów dotyczy wyłącznie umów zawieranych na okres dłuższy niż 6 miesięcy. Jeśli więc strony chcą mieć furtkę do wcześniejszego rozwiązania umowy, powinny zawrzeć umowę o pracę na okres dłuższy niż 6 miesięcy. Tymczasem przy zatrudnieniu na czas nieokreślony pracownicy do 6 miesiąca pracy mają z góry zagwarantowany 2-tygodniowy okres wypowiedzenia, a od 6 miesiąca pracy przysługuje im miesięczny okres wypowiedzenia.
Kamil uzgodnił ze swoim nowym pracodawcą, że będzie zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas określony. W umowie określili termin trwania umowy wynoszący 6 miesięcy, jednocześnie przewidując możliwość rozwiązania umowy za 2-tygodniowym wypowiedzeniem. Czy Kamil może wypowiedzieć tę umowę po 3 miesiącach pracy? Nie. Kamil nie ma takiej możliwości, gdyż Kodeks pracy przewiduje dopuszczalność wcześniejszego rozwiązania umowy terminowej tylko przy zawarciu jej na okres dłuższy niż 6 miesięcy.
Polecamy: Encyklopedia kadr i płac
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM
2 tygodnie wypowiedzenia (fakultatywnie)
Jak już wynika z podanego przykładu, okres wypowiedzenia takiej umowy w świetle art. 33 Kodeksu pracy wynosi 2 tygodnie. Jest to krzywdzące rozwiązanie w stosunku do osób zatrudnionych na podstawie bezterminowej umowy o pracę. Najlepiej przedstawia to poniższa tabelka:
Szybko można zauważyć, że w obecnym stanie prawnym pracujący na podstawie umowy na czas określony 5 miesięcy nie mogą w ogóle wypowiedzieć umowy, a osoby pracujące tyle samo czasu na podstawie umowy na czas nieokreślony mają do tego prawo za 2-tygodniowym wypowiedzeniem. Co więcej, osoba wykonująca pracę na umowie terminowej wynoszącej 6 miesięcy nadal nie ma prawa do wypowiedzenia tej umowy, natomiast pracownik na umowie bezterminowej pracujący tyle samo czasu ma już możliwość rozwiązania umowy z miesięcznym okresem wypowiedzenia. Tak różne unormowanie prawne sytuacji pracowników wykonujących pracę w ramach stosunku pracy jest, zdaniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, niedopuszczalne. Okres wypowiedzenia przewidziany dla umów bezterminowych uzależniony jest od zakładowego stażu pracy pracownika i wynosi od minimalnie 2 tygodni do maksymalnie 3 miesięcy. Gdy tymczasem okres wypowiedzenia dla umów terminowych nie jest uzależniony od stażu pracy i może być stosowany tylko przy spełnieniu trzech ściśle określonych warunków (1. zapisanie takiej możliwości w umowie, 2. długość umowy ponad 6 miesięcy, 3. długość okresu wypowiedzenia 2 tygodnie).
Zmiany w Kodeksie pracy - umowy na czas określony oraz okresy wypowiedzenia
Zasada niedyskryminacji
Dnia 28 czerwca 1999 r. do porządku prawnego Unii Europejskiej w drodze Dyrektywy Rady nr 99/70/WE zostało wdrożone Porozumienie ramowe w sprawie umów na czas określony, z którego wynika zasada niedyskryminacji. Zgodnie z tą zasadą pracownicy zatrudnieni na czas określony nie mogą być traktowani mniej korzystnie niż porównywalni pracownicy pracujący na podstawie umów na czas nieokreślony wyłącznie z tego powodu, że pracują na czas określony. Wyjątek stanowi sytuacja różnicowania traktowania pracowników z powodów o charakterze obiektywnym.
Nowe okresy wypowiedzenia umów terminowych
W opinii Trybunału Sprawiedliwości UE uniezależnienie długości okresu wypowiedzenia umów terminowych od stażu pracy przy jednoczesnym uzależnieniu długości okresu wypowiedzenia od stażu pracy umów na czas nieokreślony stanowi dyskryminację. W związku z powyższym Polska musi dostosować swoje przepisy do wymogów Unii Europejskiej. Minister Pracy i Polityki Społecznej nie zapowiedział jednak, ile miałyby wynosić nowe okresy wypowiedzenia umów terminowych. Znamy jednak stanowisko polskich pracodawców, którzy proponują:
- 2 tygodnie – jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 12 miesięcy,
- 1 miesiąc – jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 12 miesięcy,
- 2 miesiące – jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 36 miesięcy.
Zdaniem pracodawców analogiczne okresy wypowiedzenia mogłyby funkcjonować również w przypadku umów na czas nieokreślony.
Maksymalna długość umów terminowych
Polski Kodeks pracy ma zostać również wzbogacony o przepis traktujący o maksymalnej długości umowy zawartej na czas określony. Zgodnie z planem najdłuższa umowa na czas określony będzie wynosiła 36 miesięcy.
Maksymalny okres trwania umów na czas określony