Wicepremier i minister rozwoju i finansów Mateusz Morawiecki proponuje nowe zasady pracy dla pracowników sezonowych, które mają ułatwić nie tylko zatrudnianie studentów, ale również pracowników zza granicy.
Według nowych przepisów nowi pracownicy będą mogli być zatrudniani na okres 3-4 miesięcy. Od wynagrodzenia odprowadzana będzie składka zdrowotna oraz podatek, nie będzie jednak trzeba płacić składki emerytalnej. Zdaniem wicepremiera rozwiązanie pozwoli na dłużej zatrzymać na polskim rynku pracy przybyszów z Ukrainy i Białorusi.
- To interesująca zmiana, która ma szanse w pewien sposób złagodzić efekty ekstremalnie niskiego bezrobocia – uważa Anna Wicha, dyrektor generalna Adecco Poland. Podkreśla jednak, że sytuacja polskiego rynku pracy wymaga głębszych przemian, niż jedno prawo ułatwiające zatrudnianie i pracę pracownikom sezonowym.
Polecamy książkę: Umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne w 2017 r.
Pułapka średniego wzrostu
Zdaniem Anny Wicha polski rynek pracy jest w tej chwili na granicy przegrzania, choć z perspektywy przeciętnego pracownika informacje te nie są tak niepokojące, jak wydają się z punktu widzenia całości gospodarki.
- Mieliśmy rewelacyjny lipiec. Wynagrodzenia wzrosły o 4,9 proc. w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego. Pracowało już ponad 6,022 mln Polaków, co oznacza wzrost o 4,5 proc.w stosunku do 2016 roku[1] – wskazuje Anna Wicha – Statystyki te oznaczają, że przeciętny pracownik mniej musi obawiać się o swoją przyszłość i prawdopodobnie otrzyma podwyżkę. Jeśli straci pracę, prawdopodobnie szybko znajdzie nową.
Ekspertka podkreśla jednak, że taka sytuacja prędzej czy później uderzy w pracodawców, którzy nie dostosują się do nowej rzeczywistości.
- Od wielu lat polskie przedsiębiorstwa konkurują niskimi kosztami pracy. Według raportu PARP na temat sektora MŚP w Polsce, nasz kraj ma jedne z najniższych kosztów osobowych w Europie. Wyniosły one przeciętnie 12,4 tys. euro na jednego zatrudnionego, podczas gdy średnia dla Wspólnoty wynosi 27 tys. euro a w Szwecji jest to ponad 55 tys. euro[2] - wskazuje ekspertka - W zestawieniu z tym i tak niskim wskaźnikiem, mamy oszałamiająco wręcz niewielki udział zabezpieczeń społecznych w kosztach osobowych w wysokości 13,8 proc., podczas gdy w krajach UE jest to średnio 22,1 procent.
Jednak obecna sytuacja na rynku pracy będzie wiązała się z presją na podwyższanie wynagrodzeń, co może zredukować tę przewagę Polski nad innymi krajami UE.
- Nie należy się spodziewać, że nastąpi to jutro albo w przyszłym kwartale, jednak proces już się zaczął. Pracodawcy mają problem z pozyskaniem pracowników i utrzymaniem obecnego modelu konkurowania. To prosta droga do pułapki średniego wzrostu, gdy paliwo napędzające nasz wzrost, w tym przypadku niskie koszty pracy, po prostu się wypali.
Przestawić się na nowe paliwo
Według ekspertki dobrą metaforą polskiego rynku pracy jest energetyka.
- Polskim węglem są tanie koszty pracy, jednak, choć wydajne, to po pierwsze mogą się wypalić, jak to dzieje się w tej chwili, a po drugie w długim terminie są szkodliwe. Poprzez zaniżanie kosztów pracy, czyli de facto sprzedawanie zasobów ludzkich taniej, zbliżamy się do krajów trzeciego świata. Z kolei konkurowanie poprzez innowacje to znacznie stabilniejsze paliwo dla rozwoju, choć wymaga większych nakładów początkowych.
Zdaniem Anny Wicha to właśnie teraz jest doskonały moment, by pracodawcy się przestawili na nowy model działania.
- Innowacji nie należy postrzegać wyłącznie w kontekście technologii. Adecco bez wątpienia jest firmą innowacyjną a działamy w sektorze HR. Nie konkurujemy ceną, lecz jakością i dzięki temu z niewielkiej Szwajcarii udało nam się rozszerzyć działalność na cały świat – wskazuje Anna Wicha – Polscy przedsiębiorcy powinni wykorzystać obecne znaki z rynku pracy do szukania właśnie takiej drogi. W jaki sposób przygotować lepszy produkt, szybciej i skuteczniej niż konkurencja, a nie tylko taniej. Pracownicy tymczasowi to tylko chwilowe lekarstwo na efekty długotrwałych trendów. Przyczyna leży zupełnie gdzie indziej – podsumowuje ekspertka.
[1] http://businessinsider.com.pl/finanse/zatrudnienie-i-wynagrodzenia-w-polsce-w-lipcu-2017-r/7zsxqm3
[2] https://www.parp.gov.pl/images/PARP_publications/pdf/2016_raport_msp_pl_clik.pdf
Źródło: Adecco