Ochrona stosunku pracy przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem
przewidziana w przepisach Kodeksu pracy jest uzupełniana przez przepisy
innych ustaw. Regulacje te z reguły odnoszą się do konkretnych grup
pracowników chronionych ze względu na charakter świadczonej pracy czy
pełnione funkcje społeczne lub obywatelskie.
Wśród uprzywilejowanych kategorii pracowników należy wymienić, np.:
- pracownika imiennie wskazanego uchwałą zarządu zakładowej organizacji związkowej będącego członkiem zarządu lub innego pracownika będącego członkiem danej organizacji związkowej upoważnionego do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy albo organu lub osoby dokonującej za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy – bez zgody tej organizacji nie można wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy przez okres wskazany w uchwale zarządu, a po jego upływie – dodatkowo przez czas odpowiadający połowie okresu określonego uchwałą, jednak nie dłużej niż rok po jego upływie;
- członków rady pracowników – pracodawca nie może bez zgody rady pracowników wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z pracownikiem będącym jej członkiem w okresie jego członkostwa w radzie pracowników;
- członków rady pracowniczej przedsiębiorstwa państwowego – przedsiębiorstwo nie może wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z członkiem rady pracowniczej bez zgody rady pracowniczej, w czasie trwania kadencji tej rady oraz w ciągu 1 roku po jej upływie; zakaz nie obowiązuje, gdy zachodzą okoliczności wskazane w przepisach o rozwiązywaniu stosunku pracy bez wypowiedzenia;
- społecznych inspektorów pracy – nie można ich zwolnić w czasie trwania mandatu oraz w okresie 1 roku po jego wygaśnięciu, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia; w takim wypadku rozwiązanie umowy o pracę może nastąpić po uprzednim uzyskaniu zgody statutowo właściwego organu zakładowej organizacji związkowej;
- członków specjalnego zespołu negocjacyjnego i członków europejskiej rady zakładowej w przedsiębiorstwach o zasięgu wspólnotowym – zwolnienie ich jest zabronione w czasie trwania mandatu oraz w okresie 1 roku po jego wygaśnięciu bez zgody reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej; jeżeli pracownik nie jest reprezentowany przez żadną zakładową organizację związkową – bez zgody okręgowego inspektora pracy właściwego miejscowo dla siedziby pracodawcy;
- posłów i senatorów – pracodawca nie może ich zwolnić, jeśli otrzymali u niego urlop bezpłatny; jest ponadto zobowiązany do zatrudnienia ich po zakończeniu urlopu bezpłatnego; po wygaśnięciu mandatu może rozwiązać stosunek pracy z posłem lub senatorem albo zmienić warunki pracy czy płacy w ciągu 2 lat po wygaśnięciu mandatu, z wyjątkiem stosunku pracy z wyboru, którego rozwiązanie może nastąpić tylko za zgodą Prezydium Sejmu lub Prezydium Senatu;
- radnych – rozwiązanie z radnym stosunku pracy wymaga uprzedniej zgody rady gminy, której jest członkiem; rada gminy może odmówić zgody, jeżeli podstawą rozwiązania tego stosunku są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu;
- członków samorządów zawodowych, np. lekarzy sprawujących funkcje z wyboru w organach izb lekarskich – nie mogą zostać zwolnieni w czasie pełnienia funkcji, bez uzyskania zgody właściwej rady lekarskiej;
- radców prawnych, prowadzących obsługę prawną w ramach stosunku pracy, którym pracodawca zamierza wypowiedzieć umowę z powodu nienależytego wykonywania obowiązków radcy prawnego – rozwiązanie możliwe jest jedynie po uprzednim zasięgnięciu opinii rady okręgowej izby radców prawnych.
Ochrona przed wypowiedzeniem umowy o pracę >>