Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych pozytywnie ocenia przygotowany przez Komisję Nadzwyczajną „Przyjazne Państwo” projekt ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, dotyczący rezygnacji z obowiązku uzyskania opinii Państwowej Inspekcji Pracy w sprawie przystosowania stanowiska pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Centra Pracy i Punkty Poradnictwa - wsparcie dla osób niepełnosprawnych >>
Powyższa zmiana wpłynie na uproszczenie i przyspieszenie procedury zatrudnienia osoby niepełnosprawnej o stopniu znacznym i umiarkowanym przez pracodawcę nie prowadzącego zakładu pracy chronionej. Ponieważ nawiązanie stosunku pracy z osobą niepełnosprawną posiadającą stopień znaczny lub umiarkowany na otwartym rynku pracy w aktualnym stanie prawnym wiąże się z koniecznością uzyskania opinii Państwowej Inspekcji Pracy o przystosowaniu stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej, dlatego też postępowanie w sprawie zatrudnienia takiej osoby mogło ulegać przedłużaniu, co wiązało się z negatywnymi konsekwencjami zarówno dla pracodawcy, który nie mógł zatrudnić potrzebnego pracownika, jak i dla samej osoby niepełnosprawnej, która nie mogła podjąć pracy. W przypadkach, gdy pracodawca potrzebował pilnie zatrudnić osobę na konkretnym stanowisku, osoba niepełnosprawna przegrywała konkurencję z kandydatem na pracownika, dla którego pracodawca nie musiał takiej opinii uzyskiwać.
Rezygnacja z powyższego obowiązku nie oznacza, iż stanowisko osoby niepełnosprawnej nie powinno zostać dostosowane do jej potrzeb, gdyż obowiązek taki pozostaje w przepisach nowelizowanej ustawy, a kontrolę spełniania powyższego obowiązku pozostawiono w kompetencjach Państwowej Inspekcji Pracy. Dlatego też uprawnienia osób niepełnosprawnych w zakresie dotyczącym dostosowania warunków pracy do ich potrzeb nie zostaną przedmiotową zmianą naruszone.
PFRON - brak dopłat dla pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne >>
Oceniając proponowaną przez Komisję „Przyjazne Państwo” zmianę pozytywnie, należy jednak pamiętać, iż pozostają w przepisach ustawy zapisy, definiujące osoby w stopniu znacznym i umiarkowanym jako osoby niezdolne do pracy albo zdolne do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej. Brzmienie powyższych zapisów powoduje, iż pracodawcy z otwartego rynku posiadają wątpliwości dotyczące zatrudniania osób niepełnosprawnych, ze względu na obawę złamania prawa, jak również same osoby niepełnosprawne odczytują powyższe zapisy w ten sposób, że przepisy ustawy zabraniają im podejmować zatrudnienia na otwartym rynku pracy. Ponadto przepisy nie regulują szczegółowo kwestii przystosowania stanowiska do potrzeb osoby niepełnosprawnej pozostawiając ją w dużej mierze uznaniu organów kontrolnych, co powodować może po stronie pracodawców niepewność prawną dotyczącą prawidłowości zatrudnienia osoby niepełnosprawnej.
Dlatego też proponowaną nowelizację można potraktować jako krok w dobrym kierunku, który jednak nie wpłynie w istotny sposób na zwiększenie zatrudnienia osób niepełnosprawnych, ale może przyczynić się do przyspieszenia uzyskania zatrudnienia przez osoby niepełnosprawne w sytuacjach, gdy pracodawca i osoba niepełnosprawna zdecydują się na nawiązanie stosunku pracy.