Sprawdź->>> Urlopy dla rodziców w 2019 r. – macierzyński, rodzicielski, wychowawczy, ojcowski
Podstawowe informacje
Zwolnienie od pracy potocznie zwane jest opieką z tytułu wychowania dziecka. Zwolnienie to przysługuje na opiekę nad zdrowym dzieckiem do 14 roku życia. Natomiast w przypadku dziecka chorego do lat 14, rodzic pobiera zasiłek opiekuńczy.
Zgodnie z art. 188 § 1 Kodeksu pracy, pracownik, który wychowuje przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat, ma prawo do zwolnienia od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni w ciągu roku kalendarzowego. Dwudniowe zwolnienie może być wykorzystane łącznie albo rozdzielnie, w terminie uzgodnionym z pracodawcą. Przepis ten nie wprowadza limitów ilości dokonywanych zwolnień, co oznacza, że pracownik może skorzystać np. z jednej godziny czy dwóch godzin zwolnienia na opiekę przez dwa tygodnie. Warto jednak mieć na uwadze dobro pracodawcy i nie powodować zakłóceń w organizacji pracy.
Wspomnieć należy, że możliwość wykorzystania zwolnienia w wymiarze godzinowym, została wprowadzona na mocy nowelizacji z 24 lipca 2015 r. – od 2 stycznia 2016 r.
Co istotne, dwa dni zwolnienia (16 godzin) na opiekę nad dzieckiem przysługują niezależnie od stażu pracy czy rodzaju umowy o pracę (umowa na czas określony, umowa na czas nieokreślony i umowa na okres próbny, umowa na podstawie powołania, wyboru, mianowania, spółdzielczej umowy o pracę). Ponadto pracownik nabywa uprawnienie do dni wolnych na dziecko niezależnie od wymiaru etatu, na jakim został zatrudniony.
Polecamy: Kodeks pracy 2018. Praktyczny komentarz z przykładami
Czy rodzicom dziecka przysługują po dwa dni wolnego zwolnienia na opiekę nad dzieckiem? Nie, dwa dni zwolnienia przysługują łącznie obojgu rodzicom lub opiekunom dziecka (w danym roku kalendarzowym). Rodzice dziecka, którzy obydwoje pozostają w stosunku pracy mogą podzielić się zwolnieniem. Przy czym należy podkreślić, że decyzja jednego z rodziców, co do sposobu wykorzystania zwolnienia (w wymiarze godzinowym albo dziennym), wiąże drugiego rodzica.
Pracownik-rodzic może wykorzystać dwa dni zwolnienia do 31 grudnia danego roku. Jeżeli pracownik nie skorzysta z uprawnienia, uprawnienie to przepada i nie można go przenieść na następny rok. Zatem pracownik może skorzystać z tego uprawnienia dowolnie przez cały rok, łącząc go np. z urlopem ojcowskim lub urlopem wypoczynkowym.
Więcej na temat zwolnienia na opiekę przeczytasz w tym artykule!
Wiążący wniosek
Pracownik-rodzic, który chce skorzystać ze zwolnienia na opiekę nad dzieckiem powinien w pierwszym wniosku (złożonym w danym roku kalendarzowym) określić, czy chce skorzystać ze zwolnienia w godzinach czy w dniach. Jeżeli w pierwszym wniosku wskaże, że chce skorzystać z 1 dnia zwolnienia, w kolejnym wniosku nie będzie mógł wystąpić o udzielenie wolnego w godzinach.
Niepełny wymiar czasu pracy
W przypadku pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy - zwolnienie od pracy na opiekę udzielane w wymiarze godzinowym, ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Przy czym niepełną godzinę zwolnienia od pracy zaokrągla się w górę do pełnej godziny.
Pracownik zatrudniony na 1/4 etatu, będzie miał prawo do zwolnienia wyrażonego w godzinach w wymiarze 4 godzin, czyli 16 godzin x 1/4 etatu = 4 godziny.
Dwoje, troje dzieci
Zwolnienie na opiekę przysługuje bez względu na liczbę dzieci. Oznacza to, że dwa dni wolnego albo 16 godzin przysługuje rodzicom wychowującym zarówno jedno, jak i dwoje czy troje dzieci.
Wynagrodzenie za czas opieki
Pracownik za czas zwolnienia otrzymuje wynagrodzenie, obliczane tak jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy.
Wzór wniosku
Podstawa prawna: