Zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej: zasady, wynagrodzenie, wniosek. Czy pracodawca może odmówić?

oprac. Iga Leszczyńska
rozwiń więcej
choroba, senior, zwolnienie, siła wyższa, pracownik / Zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej: zasady, wynagrodzenie, wniosek. Czy pracodawca może odmówić? / ShutterStock

Od 2023 r. Kodeks pracy daje pracownikom nowe uprawnienie – możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej. Kiedy można skorzystać ze zwolnienia z powodu działania siły wyższej? Czy pracodawca może odmówić?

Zgodnie z art. 148¹ Kodeksu pracy, pracownikowi przysługuje prawo do zwolnienia od pracy w przypadku wystąpienia siły wyższej. Przez „siłę wyższą” rozumie się pilne sprawy rodzinne spowodowane chorobą lub wypadkiem, które wymagają natychmiastowej obecności pracownika.

Autopromocja

Kiedy można skorzystać ze zwolnienia z powodu siły wyższej?

W ciągu roku kalendarzowego pracownik może wykorzystać dwa dni lub 16 godzin takiego zwolnienia. Decyzję o formie rozliczenia (dni lub godziny) podejmuje przy składaniu pierwszego wniosku w danym roku. Osoby zatrudnione w niepełnym wymiarze czasu pracy mają prawo do zwolnienia w wymiarze proporcjonalnym do swojego etatu.

Zwolnienie z powodu siły wyższej – jakie wynagrodzenie?

Zwolnienie z powodu działania siły wyższej jest płatne, jednak w niższym wymiarze niż np. zwolnienie lekarskie. Pracownik zachowuje prawo do 50 proc. wynagrodzenia za czas nieobecności w pracy.

Zwolnienie z powodu działania siły wyższej. Jak złożyć wniosek?

Wniosek o zwolnienie z powodu siły wyższej należy złożyć najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia. Pracodawca ma obowiązek uwzględnić taki wniosek – nie może go odrzucić, jeżeli spełnione są warunki określone w przepisach. Co istotne, Kodeks pracy nie wymaga szczegółowego uzasadnienia wniosku. Wystarczy powołać się na art. 148¹ Kodeksu pracy. Warto korzystać z tego uprawnienia zgodnie z jego przeznaczeniem – wyłącznie w sytuacjach nagłych i nieprzewidzianych.

Kadry
Odprawy pracownicze w 2025 r.
20 kwi 2025

Odprawy pracownicze w 2025 r. są bardzo różnorodne. Kwoty i zasady wypłaty świadczeń finansowych różnią się oczywiście od sytuacji, w jakiej znajdzie się pracownik, ale też od zawodu jaki wykonuje. Poniżej opis kilku przykładowych odpraw, jakie może uzyskać pracownik.

Zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej: zasady, wynagrodzenie, wniosek. Czy pracodawca może odmówić?
20 kwi 2025

Od 2023 r. Kodeks pracy daje pracownikom nowe uprawnienie – możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej. Kiedy można skorzystać ze zwolnienia z powodu działania siły wyższej? Czy pracodawca może odmówić?

Wynagrodzenia wzrosną nawet do 12000 zł brutto. Sprawdzamy, kto może liczyć na taką podwyżkę w budżetówce
20 kwi 2025

To już pewne — część pracowników budżetówki w 2025 r. może liczyć na wynagrodzenie zbliżające się do 12 tys. zł brutto. Choć brzmi to jak rewolucja płacowa, w rzeczywistości podwyżki obejmą tylko wybrane grupy zawodowe. Kto skorzysta najwięcej? Czy to zapowiedź wyrównywania wynagrodzeń w sektorze publicznym, czy jedynie korekta inflacyjna dla wybranych?

Wielka Sobota: do której sklepy są otwarte? Od 1 tys. zł do 100 tys. zł kary dla pracodawcy [Ostrzeżenie PIP]
18 kwi 2025

Wielka Sobota - do której sklepy są otwarte? PIP ostrzega pracodawców zatrudniających pracowników w Wielką Sobotę. 19 kwietnia 2025 r. pracownicy handlu nie mogą pracować ponad wskazany w przepisach czas. Do której godziny można pracować w Wielką Sobotę?

Rewolucja w naliczaniu stażu pracy od 2026 r. Od umów zlecenia i działalności gospodarczej będą zależeć uprawnienia pracownicze
19 kwi 2025

Od 1 stycznia 2026 roku mają wejść w życie istotne zmiany w Kodeksie pracy, które wpłyną na sposób naliczania stażu pracy. Projektowana nowelizacja przewiduje, że do stażu pracy będą wliczane nie tylko okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, ale także inne formy aktywności zawodowej, takie jak umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy służba w niektórych formacjach mundurowych. Zmiany te mają na celu zwiększenie uprawnień pracowniczych, w tym prawa do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższych odpraw czy dodatków stażowych.

ZUS daje 1878,91 zł albo 1409,18 zł z tytułu niezdolności do pracy [WNIOSEK ERN]
17 kwi 2025

Od 1 marca 2025 r. do 28lutego 2026 r. ZUS daje 1878,91 zł albo 1409,18 zł z tytułu niezdolności do pracy. Jakie są 3 rodzaje renty? Jak złożyć wniosek ERN? Czy potrzebne są dodatkowe dokumenty dla ZUS? Zakład tłumaczy zasady wyliczania wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy.

Skrócony tydzień pracy? Tak, ale z tym samym wynagrodzeniem
17 kwi 2025

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk poinformowała o zakończeniu pierwszego etapu analiz skrócenia tygodnia pracy. Według szefowej MRPiPS krótszy tydzień pracy jest oczekiwany, ale przy zachowaniu wysokości wynagrodzenia.

Wielki Piątek. Dla niektórych to dzień wolny od pracy
17 kwi 2025

Od wielu lat trwa batalia o ustanowienie Wielkiego Piątku dniem wolnym od pracy. Dla większości pracowników jest to normalny dzień pracy. Niektórym jednak przysługuje wolne w ten dzień.

1636 zł albo i więcej odszkodowania za konkretne choroby zawodowe od ZUS
16 kwi 2025

Choroby zawodowe są spowodowane szkodliwymi czynnikami występującymi w miejscu pracy lub sposobem wykonywania pracy. Wszystkie choroby zawodowe znajdują się w wykazie chorób zawodowych. Jednym ze świadczeń przysługujących z tytułu choroby zawodowej jest jednorazowe odszkodowanie. Od 1 kwietnia 2025 r. za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługuje 1636 zł.

ZUS przyznaje 312,71 zł do 28 lutego 2026 r. Sprawdź, czy się należy.
16 kwi 2025

312,71 zł z ZUS nie należy się każdemu. Warto jednak sprawdzić, jakie są osoby uprawnione. Świadczenie to otrzymuje się bowiem na wniosek, a nie z urzędu. Sprawdź, czy nie przepadają pieniądze z ZUS.

pokaż więcej
Proszę czekać...