Pracownik ma 15 dni zaległego urlopu, aktualnie przebywa na długotrwałym zwolnieniu lekarskim, czy jego zaległy urlop przepada na zwolnieniu lekarskim? Zbliża się wrzesień, co w takim razie dzieje się z niewykorzystanym urlopem po zwolnieniu lekarskim, po 30 września 2023 r.? Niektórzy pracownicy uważają, że pracodawca ma obowiązek wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop w czasie przebywania pracownika na zwolnieniu lekarskim - czy to prawda?
- Czy zaległy urlop wypoczynkowy przepada na zwolnieniu lekarskim?
- Niewykorzystany urlop po zwolnieniu
- L4 obniża ekwiwalent za urlop - czy to prawda?
- Zwolnienie lekarskie a zaplanowany urlop
- Pracownik samowolnie poszedł na zaległy urlop
- Kiedy nie można wykorzystywać urlopu wypoczynkowego?
Czy zaległy urlop wypoczynkowy przepada na zwolnieniu lekarskim?
Zbigniew Kowalski pracuje w transporcie i przy załadunkach. Otrzymał zwolnienie lekarskie na 10 dni, w dniu 27 września 2023 r. Z powodu rwy kulszowej jest niezdolny do pracy, co lekarz stwierdził bezapelacyjnie. W związku z tym, że zbliża się 30 września 2023 r. Zbigniew Kowalski już wcześniej postanowił wykorzystać swój zaległy urlop wypoczynkowy i od dnia 25 września 2023 r. przebywał na urlopie wypoczynkowym. Czy urlop Zbigniewa Kowalskiego przepada na zwolnieniu lekarskim, skoro podczas urlopu udał się do lekarza, a następnie na pokrywający się termin otrzymał zwolnienie lekarskie? Co z tymi powielającymi się datami? Czy zwolnienie lekarskie przerywa urlop wypoczynkowy Zbigniewa? Co ma pierwszeństwo – urlop czy zwolnienie?
Niewykorzystany urlop po zwolnieniu
Jeżeli w trakcie korzystania z urlopu wypoczynkowego pracownik uda się do lekarza, ponieważ jego stan zdrowia nie jest najlepszy i lekarz wystawi pracownikowi zwolnienie lekarskie, dochodzi do automatycznego przerwania urlopu wypoczynkowego.
W opisanej sytuacji w dniu 27 września 2023 r. dojdzie więc do przerwania urlopu i od tego dnia, zgodnie ze zwolnieniem Zbigniew Kowalski będzie przebywał na zwolnieniu lekarskim. Oczywiście te kilka urlopu, których pracownik nie zdąży wykorzystać do 30 września 2023 r. nie przepadną pracownikowi. Pracownik nawet po 30 września będzie mógł wykorzystać zaległe dni urlopu, tym bardziej, że jest to urlop za 2022 r. Nie dojdzie do 3-letniego przedawnienia prawa do urlopu.
Na przykładzie można podać, że z dniem 30 września 2023 r. przedawnią się niewykorzystane urlopy, które przysługiwały za rok 2019 r. a które powinny być udzielone najpóźniej do 30 września 2020 r. Dlaczego tak się dzieje? Ponieważ generalną zasadą jest 3-letni okres przedawnienia roszczeń pracowniczych, w tym roszczeń o urlop wypoczynkowy. Roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Zbigniew Kowalski miał niewykorzystany urlop wypoczynkowy za 2022 r. więc jego roszczenie o urlop nie przedawni się w 2023 r.
L4 obniża ekwiwalent za urlop - czy to prawda?
Czy pracodawca ma obowiązek wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop w czasie przebywania pracownika na zwolnieniu lekarskim? Ekwiwalent pieniężny wypłacany jest pracownikowi w przypadku niewykorzystania urlopu wypoczynkowego w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Zasadą jest udzielanie pracownikowi urlopu wypoczynkowego w naturze, zaś wyjątkiem wypłacenie ekwiwalentu pieniężnego.
Jak wskazuje Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej: „Pracownik nie ponosi także negatywnych konsekwencji w postaci obniżenia wymiaru urlopu wypoczynkowego czy też ustalenia proporcjonalnego wymiaru urlopu w razie nieobecności w pracy spowodowanej chorobą. Czas takiej nieobecności, z punktu widzenia uprawnień do urlopu wypoczynkowego, jest traktowany na równi z okresem wykonywania pracy (…) pracownikowi uprawnionemu do kolejnego urlopu wypoczynkowego, zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę na okres próbny, przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze proporcjonalnym do okresu zatrudnienia. Jeżeli w konkretnym przypadku taki pracownik nie może do dnia rozwiązania stosunku pracy wykorzystać przysługującego mu urlopu wypoczynkowego, bowiem do tego dnia przebywa na zwolnieniu lekarskim, to pracodawca jest obowiązany w dniu ustania zatrudnienia wypłacić takiemu pracownikowi ekwiwalent pieniężny”.
Zwolnienie lekarskie a zaplanowany urlop
Jeżeli pracownik miałby np. zaplanowany urlop wypoczynkowy w okresie od 25 września do 30 września 2023 r., a w dniu 24 września 2023 r. do pracodawcy dotarłoby zwolnienie lekarskie na dokładnie ten sam termin, na który był zaplanowany urlop, wówczas pracodawca ma obowiązek przesunąć urlop wypoczynkowy.
Zaplanowany urlop wypoczynkowy i potwierdzony z pracodawcą, pomimo tego, że nie zostanie rozpoczęty, z powodu zwolnienia lekarskiego – nie przepada. Daty urlopu i zwolnienia nie mogą się pokrywać.
Pracownik samowolnie poszedł na zaległy urlop
Zawiadomienie pracodawcy o rozpoczęciu zaległego urlopu wypoczynkowego nie usprawiedliwia nieobecności pracownika w pracy. Naruszenie przez pracodawcę obowiązku udzielenia pracownikowi urlopu wypoczynkowego za dany rok do końca pierwszego kwartału (obecnie do dnia 30 września) następnego roku kalendarzowego nie uprawnia pracownika do rozpoczęcia po tym terminie urlopu bez zgody pracodawcy.
Kiedy nie można wykorzystywać urlopu wypoczynkowego?
W sytuacji, gdy pracownik rozpocznie czy zaplanuje urlop, ale w międzyczasie wystąpią okoliczności, które usprawiedliwią jego nieobecność w pracy z innego tytułu, pracodawca zobowiązany jest przesunąć urlop pracownika i niewykorzystaną część urlopu, musi udzielić w innym terminie. Jakie to są sytuacje?
- urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego,
- dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlop rodzicielski,
- urlop ojcowski,
- czasowa niezdolność do pracy wskutek choroby,
- odbywanie ćwiczeń wojskowych albo przeszkolenia wojskowego przez czas do 3 miesięcy,
- urlop macierzyński,
- dodatkowy urlop macierzyński,
- urlop rodzicielski,
- odosobnienie w związku z chorobą zakaźną.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465)