Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w 2019 r.

Współczynnik ekwiwalentowy w 2019 r. zasadniczo może przyjmować dwie wysokości, tj. 20,67 lub 20,92. Zależą one od tego, ile razy pracodawca przy obliczeniu współczynnika uwzględni niedzielę (dwa razy - jako święto i niedzielę, czy tylko raz). Zdaniem resortu pracy zaleca się przyjęcie wartości wyższej (20,92) i stosowanie jej przy obliczaniu ekwiwalentu za urlop zarówno bieżący, jak i zaległy, do którego prawo powstanie w 2019 r.

Pracodawca nie będzie miał obowiązku wypłacenia ekwiwalentu, jeśli strony postanowią, że urlop zostanie wykorzystany w trakcie pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej z tym samym pracodawcą bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy. W przeciwnym wypadku ma obowiązek ustalić wysokość ekwiwalentu i wypłacić go pracownikowi w ostatnim dniu zatrudnienia.

Jak ustalić wysokość współczynnika

Współczynnik służący do obliczania ekwiwalentu za urlop oblicza się następująco:

Krok 1. Od liczby dni w danym roku kalendarzowym należy odjąć łączną liczbę przypadających w tym roku:

• niedziel,
• świąt oraz
• dni wolnych od pracy wynikających z rozkładu czasu pracy w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy.

Krok 2. Wynik otrzymany w kroku 1 należy podzielić przez 12.

Krok 3. Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, wynik uzyskany w kroku 2 należy obniżyć w stosunku do wymiaru etatu.

Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami

Zatem obliczając współczynnik na 2019 r. (jeżeli sobota jest dniem wolnym z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy), należy uwzględnić:

• 52 niedziele,
• 10 dni ustawowo wolnych od pracy (świątecznych i według Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy z 15 lutego 2011 r., GPP-364/501-4560-93-1/10/PE/RP - przypadających w innym dniu niż niedziela:),
• 52 wolne soboty.

Ustalenie wysokości współczynnika ekwiwalentowego na 2019 r. wymaga następującego działania:

• [365 dni - (52 niedziele + 52 soboty + 10 dni świątecznych)] : 12 = 251 : 12 = 20,92;
• 20,92 x wymiar etatu.

Niektórzy eksperci wskazują, że przy ustalaniu liczby dni świątecznych należy uwzględniać również te dni, które przypadały w niedzielę (łącznie 13 dni). Przyjęcie takiego założenia powoduje jednak, że święto przypadające w niedzielę podwyższa zarówno liczbę niedziel, jak i świąt, a w konsekwencji współczynnik jest niższy. Pracodawca może przyjąć taką interpretację § 19 ust. 2 rozporządzenia urlopowego i ten sposób obliczenia współczynnika ekwiwalentowego wprowadzić w firmie. W takim przypadku przy obliczaniu współczynnika ekwiwalentowego zamiast 10 dni świątecznych powinien przyjąć w 2019 r. 13 tych dni.

W spółce wszyscy pracownicy mają wolne soboty z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. W 2019 r. pracodawca wprowadził do przepisów wewnątrzzakładowych sposób ustalania współczynnika ekwiwalentowego w ten sposób, że pod uwagę brane są wszystkie święta, również te przypadające w niedzielę. Zgodnie z tym założeniem współczynnik ekwiwalentowy na 2019 r. wyniesie 20,67:
[365 dni - (52 niedziele + 52 soboty + 13 dni świątecznych)] : 12 = 20,67.

Dni ustawowo wolne od pracy w 2019 r.

Czy można stosować różne współczynniki urlopowe

W praktyce wysokość współczynnika najczęściej oblicza się z uwzględnieniem soboty jako dnia wolnego z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy (bez względu na rzeczywisty rozkład czasu pracy pracownika). Jednak z przepisów prawa pracy nie wynika, że przy obliczaniu współczynnika za taki dzień wolny należy uznawać wyłącznie sobotę. To pracodawca ustala ten dzień (który może być inny dla różnych grup pracowników, lecz nie może przypadać w niedzielę) w przepisach wewnątrzzakładowych. Zatem obliczając wysokość współczynnika urlopowego zatrudniający może uwzględnić faktycznie obowiązujący w zakładzie dzień wolny z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy, a nie sobotę (np. pismo Departamentu Prawnego GIP z 15 lutego 2011 r., GPP-364/501-4560-93-1/10/PE/RP).

PRZYKŁAD

Pracownicy spółki w 2019 r. mają ustalony dzień wolny z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy w poniedziałek. W 2019 r. są 52 takie dni wolne, ale 2 przypadają w święto. Pracodawca powinien wyznaczyć za świąteczne poniedziałki inne dni wolne. Współczynnik ekwiwalentowy pracodawca może ustalić w następujący sposób:

Wariant I

Pracodawca przy obliczaniu współczynnika ekwiwalentowego uwzględnia w liczbie świąt również te, które przypadają w niedzielę:

[365 dni - (52 niedziele + 52 wolne poniedziałki + 13 dni świątecznych)] : 12 = 248 : 12 = 20,67; 20,67 x wymiar etatu.

Wariant II

Pracodawca przy obliczaniu współczynnika ekwiwalentowego nie uwzględnia w liczbie świąt tych dni, które przypadają w niedzielę:

[365 dni - (52 niedziele + 52 wolne poniedziałki + 10 dni świątecznych)] : 12 = 251 : 12 = 20,92; 20,92 x wymiar etatu.

Współczynnik ekwiwalentowy na 2019 r. dla pracowników zatrudnionych w przykładowych niepełnych wymiarach etatu

Do jakich innych świadczeń stosować współczynnik ekwiwalentowy

Zasady obowiązujące przy obliczaniu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy z użyciem współczynnika ekwiwalentowego stosuje się do ustalenia wysokości świadczeń ze stosunku pracy należnych w wysokości wynagrodzenia za jeden dzień lub wielokrotności wynagrodzenia za jeden dzień, przysługujących w razie ustania stosunku pracy, np.:

• wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy, przysługującego pracownikowi przywróconemu do pracy,
• wysokości jednodniowego wynagrodzenia przy wymierzaniu kary pieniężnej z art. 108 Kodeksu pracy,
• odszkodowania przysługującego pracownikowi w związku z niewydaniem w terminie lub wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy.

PODSTAWA PRAWNA:

• art. 108, art. 171 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 917; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 1629

• art. 1 ustawy z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy - j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 90

• § 18-19 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop - Dz.U. Nr 2, poz. 14; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 174, poz. 1353

• § 1-2a rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy - j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 927

Sebastian Kryczka - ekspert z zakresu prawa pracy, prawnik, były pracownik Państwowej Inspekcji Pracy, od kilkunastu lat specjalizuje się w problematyce prawa pracy oraz zagadnieniach kontroli i nadzoru nad przestrzeganiem prawa pracy, autor wielu komentarzy, artykułów i porad z zakresu prawa pracy oraz bezpieczeństwa i higieny pracy