PROBLEM
Pracownica w 2016 r. urodziła pierwsze dziecko. Po wykorzystaniu 16-tygodniowej części urlopu rodzicielskiego wróciła do pracy, ale ponownie jest w ciąży. Pozostałą 16-tygodniową część urlopu rodzicielskiego chce wykorzystać później, po urodzeniu drugiego dziecka. Czy urodzenie drugiego dziecka będzie przeszkodą w skorzystaniu z części urlopu rodzicielskiego przysługującego na pierwsze dziecko?
RADA
Nie. Urodzenie drugiego dziecka nie ma znaczenia dla wykorzystania pozostałej części urlopu rodzicielskiego na pierwsze dziecko w późniejszym terminie. Jednak warunkiem skorzystania w takim przypadku z tej 16-tygodniowej części urlopu rodzicielskiego jest, aby pierwsze 16 tygodni urlopu rodzicielskiego było udzielone na podstawie odrębnego wniosku pracownicy. Ponadto termin wykorzystania tej części urlopu powinien przypadać przed zakończeniem roku kalendarzowego, w którym pierwsze dziecko ukończy 6 lat.
Zobacz: Urlopy
UZASADNIENIE
Po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego albo zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego pracownik ma prawo do:
● 32 tygodni urlopu rodzicielskiego w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie albo
● 34 tygodni w przypadku urodzenia większej liczby dzieci przy jednym porodzie
(art. 1821a § 1 Kodeksu pracy).
Urlop rodzicielski jest udzielany bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego albo zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego, na pisemny wniosek pracownika składany w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu (art. 1821c § 2 i art. 1821d § 1 Kodeksu pracy).
Polecamy produkt: Kodeks pracy 2017 Praktyczny komentarz z przykładami
Część urlopu rodzicielskiego w wymiarze do 16 tygodni może być udzielona w terminie nieprzypadającym bezpośrednio po poprzedniej części tego urlopu albo nieprzypadającym bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części tego urlopu. Jest ona udzielana na pisemny wniosek pracownika składany w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu. Liczba wykorzystanych w tym trybie części urlopu rodzicielskiego pomniejsza liczbę części przysługującego urlopu wychowawczego (art. 1821c § 3 i art. 1821d § 1 Kodeksu pracy). Maksymalnie 16-tygodniowa część tego urlopu może być zatem wykorzystana w jednej albo dwóch częściach w późniejszym terminie, aż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia.
W sytuacji korzystania z maksymalnie 16-tygodniowej części urlopu rodzicielskiego w późniejszym terminie bez znaczenia pozostaje fakt urodzenia kolejnego dziecka między skorzystaniem z pierwszej 16-tygodniowej części urlopu rodzicielskiego a drugimi 16 tygodniami takiego urlopu.
Zobacz serwis: Kodeks pracy
Ponadto nie ma przeszkód, aby ojciec dziecka korzystał z 16-tygodniowej części urlopu rodzicielskiego albo zasiłku rodzicielskiego za okres tego urlopu na pierwsze dziecko w okresie przebywania pracownicy-matki dziecka na zwolnieniu lekarskim w czasie ciąży z drugim dzieckiem albo na urlopie macierzyńskim bądź urlopie rodzicielskim na drugie dziecko.
Pracownica może skorzystać z urlopu rodzicielskiego także na podstawie tzw. długiego wniosku, czyli wniosku składanego w ciągu 21 dni od urodzenia dziecka, o pełny wymiar urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego (art. 1791 Kodeksu pracy). Wówczas pracownica może dzielić się urlopem rodzicielskim albo pobieraniem zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi tego urlopu z pracownikiem-ojcem wychowującym dziecko albo ubezpieczonym-ojcem dziecka. Zasadę tę stosuje się odpowiednio do pracownika-ojca wychowującego dziecko, w sytuacji gdy ubezpieczona-matka dziecka złożyła wniosek o wypłacenie jej zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze. Dzielenie się urlopem rodzicielskim w tym przypadku następuje na pisemny wniosek dotyczący:
● rezygnacji z korzystania z urlopu rodzicielskiego w całości albo w części i powrotu do pracy – składany przez pracownicę pracodawcy w terminie nie krótszym niż 21 dni przed przystąpieniem do pracy;
● udzielenia urlopu rodzicielskiego w całości albo w części – składany pracodawcy przez ojca dziecka w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu albo jego części.
Pracodawca ma obowiązek uwzględnić powyższe wnioski.
Ponadto pracownik może w każdym czasie zrezygnować z korzystania z urlopu rodzicielskiego za zgodą pracodawcy i powrócić do pracy (art. 1821d § 3 Kodeksu pracy).
Zobacz: Kalkulatory
W przypadku dzielenia się między rodzicami urlopem rodzicielskim udzielonym na podstawie tzw. długiego wniosku trzeba mieć na względzie, że między kolejnymi częściami tego urlopu nie może być ani jednego dnia przerwy. Zatem pracodawca drugiego z rodziców także musi wyrazić zgodę na rozpoczęcie korzystania z kolejnej części urlopu rodzicielskiego w terminie przypadającym bezpośrednio po zakończeniu urlopu rodzicielskiego pierwszego z rodziców. W razie rezygnacji z urlopu rodzicielskiego (np. po wykorzystaniu 16 tygodni) udzielonego na podstawie tzw. długiego wniosku i „nieprzejęcia” korzystania z tego urlopu przez drugiego z rodziców następuje utrata uprawnienia do korzystania z jego dalszej części. Nie będzie więc wówczas możliwości wykorzystania urlopu rodzicielskiego w wymiarze 16 tygodni w późniejszym terminie.
Pracownica korzysta z urlopu rodzicielskiego udzielonego na podstawie tzw. długiego wniosku. Niedługo po rozpoczęciu tego urlopu (po 12 tygodniach) okazało się, że jest ponownie w ciąży. W związku z tym po wykorzystaniu 16 tygodni urlopu rodzicielskiego pracownica postanowiła wrócić do pracy. Następnie rozpoczęła korzystanie ze zwolnienia lekarskiego. Pozostałą część urlopu rodzicielskiego (16 tygodni) pracownica zamierza wykorzystać po urodzeniu drugiego dziecka i wykorzystaniu na nie wszystkich płatnych urlopów. Jeżeli pracownica zrezygnowała z części urlopu rodzicielskiego i wróciła do pracy, a pozostałej części tego urlopu nie przejął ojciec dziecka, to oboje utracą do niej prawo.
Podstawa prawna:
● art. 1791, art. 1821a § 1, art. 1821c § 2 i § 3, art. 1821d § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – j.t. Dz.U.z 2016 r. poz. 1666; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 60
Zobacz: Wskaźniki i stawki