Odwołanie z urlopu
Kodeks pracy w art. 167 przewiduje możliwość odwołania pracownika z urlopu. Chroni w ten sposób pracodawcę na wypadek nastania okoliczności nieprzewidzianych w chwili rozpoczynania urlopu i wymagających obecności pracownika w zakładzie pracy. Mimo prawa do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego, pracodawca ma więc legitymację do przerwania urlopu, ale musi pokryć koszty poniesione przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu.
Mimo iż art. 152 Kodeksu pracy traktuje o „nieprzerwanym urlopie wypoczynkowym”, już w art. 167 przewiduje możliwość przerwania urlopu pracownikowi. Urlop, chociaż mocno chroniony przepisami prawa pracy ze względu na swój cel, jakim jest regeneracja fizyczna i psychiczna pracownika, może zostać przerwany, ale tylko w wyjątkowych sytuacjach. Jest to tym bardziej wyjątkowa sytuacja, że pracownik podczas urlopu nie pozostaje w dyspozycji pracodawcy.
Zobacz: Urlopy
Szczególne przypadki
Pracodawca nie ma legitymacji do nieograniczonego odwoływania pracowników z urlopów. Może to uczynić jedynie w szczególnych przypadkach:
- gdy obecność pracownika w zakładzie pracy jest konieczna i niezbędna,
- gdy nastąpiła okoliczność powodująca konieczność przybycia pracownika na miejsce i ta okoliczność nie była znana i nie można było jej przewidzieć przed rozpoczęciem urlopu pracownika.
Oceny konieczności przerwania urlopu dokonuje pracodawca, co może rodzić wątpliwość, czy ocena ta będzie przeprowadzana w sposób obiektywny. Może zdarzyć się sytuacja, kiedy pracodawca nie miał wystarczających powodów do odwołania pracownika z urlopu, a jednak to uczynił. Wówczas pracownik musi przerwać wypoczynek i wrócić do pracy, nawet jeśli się z decyzją pracodawcy nie zgadza.
Obowiązek stawienia się w pracy
Kolejna kontrowersja dotyczy argumentowania odwołania pracownika z urlopu. Otóż pracodawca nie ma obowiązku podawania przyczyn podjętych decyzji. Tymczasem zatrudniony musi wykonać polecenie pracodawcy, czyli wraca do zakłady pracy i podejmuje wykonywanie czynności pracowniczych. Nie ma przy tym znaczenia zasadność odwołania z urlopu. Karą za nieposłuszeństwo może być rozwiązanie umowy o pracę.
Polecamy: Ile dni urlopu wypoczynkowego przysługuje pracownikowi?
W przypadku rozwiązania umowy z tego powodu pracownik będzie mógł dochodzić swoich praw przed sądem pracy. Tylko wówczas może próbować udowodnić, że jego obecność w zakładzie pracy podczas urlopu nie była konieczna lub okoliczności powodujące konieczność stawienia się do pracy można było przewidzieć przed rozpoczęciem urlopu. To jedyna droga do stawienia się przeciwko decyzji pracodawcy dotyczącej konieczności przerwania urlopu. Sąd po zebraniu wszystkich informacji na temat przedmiotowego wydarzenia ocenia zasadność odwołania pracownika z urlopu wypoczynkowego.
Zwrot kosztów
Odwołanie pracownika z urlopu rodzi obowiązek pokrycia przez pracodawcę wszelkich kosztów, które pracownik poniósł w bezpośrednim związku z przerwaniem urlopu. Dlatego często pracodawcy zanim odwołają pracownika z urlopu dokonują analizy, czy rzeczywiście będzie im się to opłacało. Takim kosztem jest na przykład opłata za niewykorzystany pobyt w hotelu czy koszt przejazdu z miejsca wypoczynku do miejsca pracy. Aby pracownik otrzymał zwrot kosztów, musi pamiętać o dokumentach potwierdzających poniesione wydatki. Przedstawia je w tym celu w zakładzie pracy.
Pracodawca nie zwraca pracownikowi kosztów ewentualnych korzyści (korzyści, które pracownik otrzymałby, gdyby urlop nie został przerwany - np. wynagrodzenie za pracę podjętą podczas urlopu).
Odwiedź: Forum Kadry
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 Nr 21, poz. 94 z późn. zm.)