Jaki urlop po urodzeniu dziecka?
Kodeks pracy przewiduje możliwość wzięcia następujących urlopów z racji opieki nad dzieckiem:
- urlop macierzyński,
- urlop rodzicielski,
- urlop wychowawczy,
- urlop ojcowski.
Wymiar urlopu macierzyńskiego
Wymiar urlopu macierzyńskiego wynosi:
- 20 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
- 31 tygodni - w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,
- 33 tygodni - w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,
- 35 tygodni - w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,
- 37 tygodni - w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.
Kiedy matka może korzystać z urlopu macierzyńskiego?
Z urlopu macierzyńskiego matka może zacząć korzystać na 6 tygodni przed planowaną datą porodu. Po porodzie musi obowiązkowo wykorzystać 14 tygodni urlopu.
Czy ojciec może skorzystać z urlopu macierzyńskiego?
Poza 14 tygodniami przysługującymi matce urlop macierzyński przysługuje zarówno matce, jak i ojcu. Oznacza to, że kolejne 6 tygodni urlopu może wykorzystać ojciec, z kolei matka może powrócić do pracy.
Komu przysługuje urlop rodzicielski?
Urlop rodzicielski przysługuje w równym wymiarze ojcu i matce.
Urlop rodzicielski – kiedy?
Urlop rodzicielski przysługuje po urlopie macierzyńskim. Warunkiem korzystania przez pracownika z tego urlopu, jest wcześniejsze wykorzystanie urlopu macierzyńskiego (urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego) lub zakończenie pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego (urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego). W związku z tym pracownik powinien wystąpić do pracodawcy z pisemnym wnioskiem o udzielenie urlopu.
Wymiar urlopu rodzicielskiego
Wymiar urlopu rodzicielskiego, podobnie jak wymiar urlopu macierzyńskiego zależy od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie: do 32 tygodni po urodzeniu jednego dziecka oraz do 34 tygodni po urodzeniu dwójki dzieci lub więcej.
W jaki sposób otrzymać urlop rodzicielski?
Urlop rodzicielski można otrzymać w drodze:
- złożenia wniosku na cały okres trwania urlopu (powinien zostać złożony nie później niż 21 dni po porodzie),
- składania odrębnych wniosków na części urlopu (powinny być składane w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu lub jego części).
Dzielenie się urlopem przez rodziców
Dzielenie się urlopem rodzicielskim przez rodziców może nastąpić na pisemny wniosek pracownika w przypadku rezygnacji z korzystania z urlopu rodzicielskiego w całości albo w części i powrotu do pracy. Taki wniosek powinien być złożony w terminie nie krótszym niż 21 dni przed przystąpieniem do pracy. Jeżeli rodzice chcą podzielić się urlopem rodzicielskim, mogą również złożyć wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego w całości albo w części – należy go złożyć w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu albo jego części.
Urlop rodzicielski – zmiany
Dyrektywę work-life balance zakłada m.in. zmiany w zakresie urlopu rodzicielskiego.
Zgodnie z dyrektywą, rodzicom przysługiwać będzie prawo do 4 miesięcy urlopu dzielonych po równo bez prawa przeniesienia. Oznacza to, że ojcowie otrzymają dwa miesiące urlopu. Urlop będzie można wykorzystać do ukończenia przez dziecko 8 roku życia.
Urlop wychowawczy – kto może go wykorzystać?
Urlop wychowawczy wynosi łącznie do 36 miesięcy. Może być wykorzystywany przez oboje rodziców jednocześnie. Można go podzielić na maksymalnie 5 części.
Czy urlop wychowawczy jest płatny?
Urlop wychowawczy, w przeciwieństwie do urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego jest bezpłatny.
Do kiedy można wykorzystać urlop wychowawczy?
Urlop wychowawczy można wykorzystać do 6 roku życia dziecka.
Urlop ojcowski
Urlop ojcowski jest wyłącznym uprawnieniem ojca. Z tego względu nie może zostać przekazany matce.
Wymiar urlopu ojcowskiego
Urlop ojcowski wynosi 2 tygodnie. Można go wykorzystać w jednej lub dwóch równych częściach.
Urlop ojcowski można otrzymać do ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia albo do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie – nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia (w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia).
Urlop opiekuńczy – nowy urlop w kodeksie pracy
Na podstawie dyrektywy work-life balance zostanie wydłużony okres opieki nad dzieckiem. W obecnym stanie prawnym rodzicom przysługują dwa dni (albo 16 godzin) urlopu opiekuńczego. Dyrektywa wydłuża ten czas do 5 dni, a także rozszerza na innych członków gospodarstwa domowego krąg osób, które mogą z niego skorzystać.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.