Europejski Dzień Seniora - październik 2023

dr Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
Europejski Dzień Seniora - październik 2023 / Shutterstock

Europejski Dzień Seniora przypada w październiku. Jesień życia powinna być godna i z tej okazji Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przypomniało w dniu 20 października 2023 r. o kluczowych zasadach dbania o bezpieczeństwo socjalne i zabezpieczenie społeczne seniorów, a szczególnie osób w wieku emerytalnym. 

rozwiń >

Europejski Dzień Seniora - październik 2023

Komisja Europejska dostrzegła, iż liczba osób w wieku starszym rośnie. Skoro ta grupa społeczna jest tak liczna, trzeba szczególnie zadbać o jej prawa. Już w samej Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej z 2000 są wskazane zasady równości, sprawiedliwości społecznej, niedyskryminowania ze względu na wiek. Uregulowane są prawa godnego i niezależnego życia oraz do uczestniczenia w życiu społecznym i kulturalnym.

Autopromocja

Z okazji Europejskiego Dnia Seniora, w dniu 20 października 2023 r. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przypomniało o najważniejszych rozwiązaniach polityki państwa wobec osób starszych. Jak podkreśla Minister Rodziny i Polityki Społecznej Marlena Maląg: 

Polityka senioralna, troska o bezpieczeństwo osób starszych, również to finansowe, to obowiązek państwa. To także wcielanie w życie idei solidarności międzypokoleniowej i społecznej. Nie traktujemy nakładów na programy senioralne wyłącznie jako koszty, to nie jest tabela w arkuszu kalkulacyjnym. To realne wsparcie dla budżetów milionów Polaków. 

Polityka społeczna wobec osób starszych 2030. Bezpieczeństwo – Uczestnictwo – Solidarność

Dokument pt. Polityka społeczna wobec osób starszych 2030. Bezpieczeństwo – Uczestnictwo – Solidarność został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 26 października 2018 r. (Uchwała Nr 161 Rady Ministrów z dnia 26 października 2018 r. w sprawie przyjęcia dokumentu Polityka społeczna wobec osób starszych 2030. BEZPIECZEŃSTWO – UCZESTNICTWO – SOLIDARNOŚĆ, M.P. z 2018 r. poz. 1169). Dokument przewiduje realizację szeregu działań wobec ogółu osób starszych w ramach następujących obszarów:

  1. Kształtowanie pozytywnego postrzegania starości w społeczeństwie.
  2. Uczestnictwo w życiu społecznym oraz wspieranie wszelkich form aktywności obywatelskiej, społecznej, kulturalnej, artystycznej, sportowej i religijnej.
  3. Tworzenie warunków umożliwiających wykorzystanie potencjału osób starszych jako aktywnych uczestników życia gospodarczego i rynku pracy, dostosowanych do ich możliwości psychofizycznych oraz sytuacji rodzinnej.
  4. Promocja zdrowia, profilaktyka chorób, dostęp do diagnostyki, leczenia i rehabilitacji.
  5. Zwiększanie bezpieczeństwa fizycznego – przeciwdziałanie przemocy i zaniedbaniom wobec osób starszych.
  6. Tworzenie warunków do solidarności i integracji międzypokoleniowej.
  7. Działania na rzecz edukacji dla starości (kadry opiekuńcze i medyczne), do starości (całe społeczeństwo), przez starość (od najmłodszego pokolenia) oraz edukacja w starości (osoby starsze). 

W Polityce społecznej wobec osób starszych 2030 po raz pierwszy zaprojektowane zostały działania skierowane do niesamodzielnych osób starszych:

  1. Zmniejszanie skali zależności od innych poprzez ułatwienie dostępu do usług wzmacniających samodzielność oraz dostosowanie środowiska zamieszkania do możliwości funkcjonalnych niesamodzielnych osób starszych.
  2. Zapewnienie optymalnego dostępu do usług zdrowotnych, rehabilitacyjnych i opiekuńczo-pielęgnacyjnych dostosowanych do potrzeb niesamodzielnych osób starszych.
  3. Sieć usług środowiskowych i instytucjonalnych udzielanych niesamodzielnym osobom starszym.
  4. System wsparcia nieformalnych opiekunów niesamodzielnych osób starszych przez instytucje publiczne. 

13. i 14. emerytura w stałym katalogu świadczeń dla seniorów

Na uwagę zasługuje to, że do katalogu świadczeń dla emerytów i rencistów na stałe wpisana została 14. emerytura, co gwarantuje wypłatę świadczenia niezależnie od okoliczności. Z kolei od 2019 r. zagwarantowana jest 13. emerytura. Szacuje się, że w latach 2019-2023 łącznie na wypłatę tych świadczeń przeznaczono ok. 196,55 mld zł.  W samym 2023 r. na waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych przeznaczono rekordowe 44 mld zł.

Emerytura matczyna i ojcowska, program Mama 4+

W 2019 r. wprowadzono tzw. emeryturę matczyną, przyznawaną w ramach programu Mama 4+. Świadczenie to ma zapewnić niezbędne środki utrzymania osobom, które zrezygnowały z zatrudnienia, aby wychowywać dzieci lub z tego powodu w ogóle go nie podjęły. Rodzicielskie świadczenie uzupełniające można otrzymać, jeśli nie ma się dochodu zapewniającego niezbędne środki utrzymania i jest się:

  • matką, która ukończyła 60 lat oraz urodziła i wychowała lub tylko wychowała co najmniej 4 dzieci,
  • ojcem, który ukończył 65 lat oraz wychował co najmniej 4 dzieci, ponieważ matka dzieci zmarła, porzuciła je lub przez długi czas ich nie wychowywała.

Warunek urodzenia i wychowania lub wychowania dzieci dotyczy dzieci własnych, dzieci współmałżonka, dzieci przysposobionych lub dzieci przyjętych na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej.

Bezpłatne leki dla seniorów powyżej 65 lat

Poszerzona została również grupa osób uprawnionych do bezpłatnych leków o seniorów powyżej 65 lat. Wcześniej było to 75+. 

Programy: Senior+ i Aktywni+

Do 2025 roku na programy:  Senior+ i Aktywni+ rząd przeznaczy pół miliarda złotych. Programy przewidują zróżnicowane formy aktywności - dostosowanej do potrzeb seniora – od fizycznej, przez zajęcia edukacyjne po integrację społeczną i międzypokoleniową.  Tworzone są Dzienne Domy i Kluby dla seniorów. W latach 2015-2022 powstało w Polsce ok. 1,2 tys. ośrodków wsparcia, a z programu korzysta ponad 28 tys. seniorów.

Jak podkreśla Minister dzięki tego rodzaju działaniom osoby starsze w Polsce mogą pełniej uczestniczyć w życiu lokalnej społeczności. Konieczne jest zwiększenie uczestnictwa osób starszych we wszystkich dziedzinach życia społecznego, poprzez rozszerzenie udziału osób starszych w aktywnych formach spędzania czasu wolnego, zaangażowanie osób starszych w obszarze rynku pracy oraz wzmacnianie trwałych relacji międzypokoleniowych.

Emerytury pomostowe

Znowelizowano ustawę o emeryturach pomostowych. W związku z tym świadczenia emerytalne będą przysługiwać także tym osobom, które nie posiadają stażu pracy w warunkach szczególnych przed 1 stycznia 1999 r. Dzięki temu prawo do emerytury pomostowej uzyska znacznie większa grupa osób.

Kadry
Szkolenie po godzinach pracy. Czy to zgodne z prawem?
13 maja 2024

Szkolenie po godzinach pracy. Czy to zgodne z prawem? Okazuje się, że tak. Poniżej szczegóły dotyczące zasad udzielania i rozliczania szkoleń pracowników.

Minimalne wynagrodzenie od lipca 2024
13 maja 2024

Minimalne wynagrodzenie od lipca 2024 - ile będzie wynosiło? Kogo dotyczy minimalne wynagrodzenie za pracę a kogo minimalna stawka godzinowa? Okazuje się, że według danych GUS i ZUS w 2024 r. w Polsce minimalną płacę pobiera około 3,6 mln. osób. Już niebawem będzie znana kwota minimalnego wynagrodzenia za 2025 r.!

Składki ZUS za osoby prowadzące działalność gospodarczą. Co musisz wiedzieć?
13 maja 2024

Przedsiębiorca, który prowadzi firmę, musi płacić składki do ZUS. Jaka jest wysokość składek za osobę prowadzącą działalność gospodarczą?

Renta wdowia 2024 r. – ile i dla kogo
13 maja 2024

Renta wdowia 2024 r. – ile i dla kogo - to pytania, które zadaje wiele osób. Wciąż brak jednoznacznej odpowiedzi. Trwają prace nad projektem ustawy. 

Ile zarabia nauczyciel akademicki? Wynagrodzenia wykładowców na uczelni
13 maja 2024

Jakie są wynagrodzenia wykładowców na uczelniach publicznych? Ile wynosi pensja profesora, adiunkta czy asystenta? Sprawdź!

W czerwcu będą obowiązkowe podwyżki wynagrodzeń pracowników młodocianych
13 maja 2024

Od 1 czerwca 2024 r. wzrośnie wynagrodzenie pracowników młodocianych. To skutek wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w I kwartale 2024 r.

Od czerwca obowiązkowe wpłaty na PFRON będą wyższe. Wzrost aż o 246,75 zł!
13 maja 2024

Od 1 czerwca 2024 r. wpłaty na PFRON będą znacznie wyższe. Jest to efekt wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w I kwartale 2024 r. 

Zmiana minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jak obliczać minimalne wynagrodzenie od 1 lipca 2024 r.
12 maja 2024

Od 1 lipca 2024 r. zmieni się wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jakie składniki pensji pracownika należy uwzględnić w lipcu przy jego obliczaniu?

Dłuższy urlop w 2024 r. dla osób niepełnosprawnych
12 maja 2024

Dłuższy urlop dla osób niepełnosprawnych w 2024 roku – ile wynosi? Od kiedy przysługuje dodatkowy urlop niepełnosprawnych? Kiedy osoba niepełnosprawna nie skorzysta z dodatkowego urlopu z art. 19 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych? Czy niewykorzystany dodatkowy urlop przechodzi na kolejny rok? Czy przysługuje za niego ekwiwalent?

Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w 2024 r.
12 maja 2024

Jak obliczyć ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w 2024 roku? Ile wynosi współczynnik ekwiwalentu pieniężnego za urlop? Czy zawsze trzeba wypłacać ekwiwalent?

pokaż więcej
Proszę czekać...