Obowiązku utworzenia regulaminu pracy nie mają pracodawcy, którzy:
- zatrudniają mniej niż 20 pracowników,
- posiadają w zakładzie układ zbiorowy pracy, który zawiera regulacje właściwe dla regulaminu pracy (art. 104 § 2 Kodeksu pracy).
Nie ma jednak przeszkód, aby pracodawcy zatrudniający mniej niż 20 pracowników utworzyli regulamin pracy.
Regulamin pracy musi zawierać pewne obowiązkowe elementy, które powinny się w nim znaleźć (art. 1041 § 1 Kodeksu pracy). Poza nimi regulamin pracy może zawierać również inne postanowienia regulujące organizację pracy w zakładzie. Tworząc regulamin pracy warto mieć na uwadze, że nie powinien to być dokument bardzo obszerny, który zawiera większość przepisów Kodeksu pracy i rozporządzeń wykonawczych. Tak rozbudowany regulamin będzie bowiem mało czytelny dla pracowników, a poza tym przy każdej zmianie przepisów będzie konieczna zmiana jego treści, gdyż w przeciwnym razie może to pociągać za sobą niekorzystne konsekwencje dla pracodawcy.
PROBLEM
Pracodawca tworząc w 2008 r. regulamin pracy zawarł w nim obowiązujące wówczas postanowienia Kodeksu pracy dotyczące sposobu ustalania wymiaru czasu pracy i wskazał: „Każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin”. Od 1 stycznia 2011 r. zmieniły się przepisy dotyczące sposobu obliczania obowiązującego pracownika wymiaru czasu pracy. Do Kodeksu pracy wprowadzano zapis, że święto przypadające w dniu wolnym wynikającym z zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy nie obniża wymiaru czasu pracy pracownika. Pracodawca nie dokonał natomiast identycznej zmiany w obowiązującym u niego regulaminie pracy. W konsekwencji pracodawca, u którego dniem wolnym wynikającym z zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy jest sobota, musiał przyjąć w styczniu 2011 r. obowiązujący pracownika, zgodnie z regulaminem pracy, wymiar czasu pracy 152 godziny, zamiast 160 godzin wynikających z nowych regulacji Kodeksu pracy. W tym przypadku bowiem postanowienia regulaminu są korzystniejsze od przepisów powszechnie obowiązujących i pracodawca musi je stosować w pierwszej kolejności.
Regulamin pracy ma za zadanie dostosowanie ogólnie obowiązujących przepisów prawa pracy do specyfiki danego zakładu pracy. Powinien zatem uszczegóławiać i dostosowywać przepisy prawa pracy do warunków pracy w danym zakładzie. Regulamin musi zawierać co najmniej wszystkie elementy wnikające z art. 1041 Kodeksu pracy. Brak któregokolwiek z tych elementów nie powoduje nieważności regulaminu, jest jednak jego wadą, która powinna być przez usunięta pracodawcę.
Więcej na ten temat znajdziesz w płatnej części serwisu w artykule: Jak sporządzić regulamin pracy zgodny z prawem
Podstawa prawna:
- art. 9, art. 104–1043 Kodeksu pracy.