Staż jako instrument aktywizacji zawodowej cieszy się dużym zainteresowaniem zarówno pracodawców, jak i osób bezrobotnych. Z jednej strony umożliwia bezrobotnym nabywanie umiejętności praktycznych, co z kolei jest okazją do zdobycia nie tylko doświadczenia zawodowego, ale przede wszystkim w przyszłości – pracy. Z drugiej zaś strony staże dla bezrobotnych pozwalają firmom zyskać pracowników bez konieczności nawiązywania z nimi stosunków pracy i ponoszenia kosztów związanych z wynagrodzeniami.
Kto może zostać organizatorem stażu
Organizatorem stażu mogą być pracodawcy, rolnicze spółdzielnie produkcyjne lub pełnoletnie osoby fizyczne, zamieszkujące i prowadzące na terytorium RP – osobiście i na własny rachunek – działalność w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej, w tym ogrodniczej, sadowniczej, pszczelarskiej i rybnej, w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym obejmującym obszar użytków rolnych o powierzchni przekraczającej 2 ha przeliczeniowe lub prowadzącej dział specjalny produkcji rolnej.
Szkolenia bhp i badania lekarskie stażystów >>
Przez pojęcie „pracodawca” należy rozumieć jednostkę organizacyjną, chociażby nie posiadała osobowości prawnej, a także osobę fizyczną, jeżeli zatrudniają one co najmniej 1 pracownika. Istnieje jednak wyjątek od ww. warunku. Mianowicie bezrobotny może być skierowany do odbywania stażu do przedsiębiorcy, który nie zatrudnia ani jednego pracownika, jeśli jest np. osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą.
Podmiot zainteresowany organizacją stażu powinien skierować do właściwego starosty wniosek o zawarcie umowy o zorganizowanie stażu, zawierający:
- dane organizatora: firmę lub imię i nazwisko, siedzibę i miejsce prowadzenia działalności oraz imię i nazwisko osoby upoważnionej do reprezentowania organizatora,
- liczbę pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy,
- liczbę przewidywanych miejsc pracy, na których bezrobotni będą odbywać staż,
- imię i nazwisko oraz stanowisko opiekuna osoby bezrobotnej odbywającej staż,
- proponowany okres odbywania stażu, nie krótszy niż 3 miesiące,
- opis zadań, jakie będą wykonywane podczas stażu przez bezrobotnego, w tym nazwę zawodu lub specjalności, zgodnie z klasyfikacją zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy, nazwę komórki organizacyjnej i stanowiska pracy oraz zakres zadań zawodowych,
- wymagania dotyczące predyspozycji psychofizycznych i zdrowotnych, poziomu wykształcenia oraz minimalnych kwalifikacji niezbędnych do podjęcia stażu przez bezrobotnego na danym stanowisku pracy.
WAŻNE!
Organizator stażu może we wniosku imiennie wskazać osobę, którą ma zamiar przyjąć na staż.
W terminie miesiąca od otrzymania wniosku starosta informuje podmiot ubiegający się o organizację stażu o sposobie rozpatrzenia wniosku.
W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku starosta zawiera z organizatorem umowę określającą w szczególności, oprócz danych organizatora, także:
- dane bezrobotnego odbywającego staż,
- dane opiekuna bezrobotnego odbywającego staż,
- datę rozpoczęcia i zakończenia stażu,
- program stażu,
- zobowiązanie organizatora do zapewnienia należytej realizacji stażu zgodnie z ustalonym programem.
Uczestnicy stażu
Z możliwości odbycia stażu może skorzystać osoba zarejestrowana w urzędzie pracy jako bezrobotna.
Dodatkowo uczestnik stażu musi spełniać kryteria pozwalające na zaliczenie jej do osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy, a zatem musi być bezrobotnym:
- do 25. roku życia lub powyżej 50. roku życia,
- po zakończeniu realizacji kontraktu socjalnego albo długotrwale bezrobotnym albo kobietą, która nie podjęła zatrudnienia po urodzeniu dziecka,
- bez kwalifikacji zawodowych, bez doświadczenia zawodowego lub bez wykształcenia średniego,
- samotnie wychowującym co najmniej jedno dziecko w wieku do 18 lat,
- który po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjął zatrudnienia,
- niepełnosprawnym.
Do odbycia stażu mogą być również skierowani bezrobotni, którzy nie ukończyli 27. roku życia. Jednak mogą oni uczestniczyć w stażu maksymalnie do upływu 12 miesięcy od dnia ukończenia szkoły określonego w dyplomie, świadectwie lub innym dokumencie poświadczającym ukończenie szkoły wyższej.
Czy stażysta ma prawo do urlopu okolicznościowego >>
Przepisy wprowadzają ograniczenia co do liczby osób bezrobotnych mogących jednocześnie odbywać staż u danego organizatora. U organizatora stażu, który jest pracodawcą, staż mogą odbywać jednocześnie bezrobotni w liczbie nieprzekraczającej liczby pracowników zatrudnionych u organizatora w dniu składania wniosku w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy. Natomiast u organizatora stażu, który nie jest pracodawcą, staż może odbywać jednocześnie 1 bezrobotny.
Czas trwania stażu
Okres odbywania stażu jest uzależniony od kategorii osób, dla których jest organizowany. I tak, wszyscy bezrobotni zaliczeni do grupy osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy mogą zostać skierowani do odbycia stażu na okres do 6 miesięcy. Minimalny okres odbywania stażu wynosi 3 miesiące. Natomiast bezrobotni do 25. roku życia oraz ci, którzy nie ukończyli 27. roku życia, mogą zostać skierowani do odbycia stażu na okres do upływu 12. miesiąca od dnia ukończenia szkoły określonego w dyplomie, świadectwie lub innym dokumencie poświadczającym ukończenie szkoły wyższej (czyli maksymalnie na okres do 12 miesięcy lub krótszy).
Przykład
Bezrobotny został skierowany do odbycia stażu od 1 czerwca 2011 r. Jest 25-letnim absolwentem studiów wyższych. Na dyplomie jako dzień ukończenia studiów wskazano datę 30 października 2010 r. W tej sytuacji staż musi zakończyć się do 29 października 2011 r. (upływ 12 miesięcy od dnia ukończenia szkoły).
Długość stażu powinna być z góry wskazana w umowie. Jednak przepisy nie wykluczają możliwości wydłużania (aneksem do umowy) tego okresu do maksymalnego ustawowego limitu (np. skierowanie na staż było na 3 miesiące, a następnie wydłużono ten czas do 6 miesięcy). Wydłużenie to powinno jednak dotyczyć okresów następujących bezpośrednio po sobie. Konieczność zachowania ciągłości stażu wynika z tego, że bezrobotny nie może odbywać ponownie stażu u tego samego organizatora na tym samym stanowisku pracy, na którym wcześniej odbywał staż. Zwrot „ponownie” należy rozumieć jako podpisanie nowej umowy o zorganizowanie stażu.
WAŻNE!
Przepisy dopuszczają możliwość wielokrotnego kierowania tej samej osoby bezrobotnej do odbycia stażu u tego samego organizatora, pod warunkiem że staż nie będzie odbywał się na tym samym stanowisku pracy.
Podstawa prawna:
- art. 53 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (DzU z 2008 r. nr 69, poz. 415 ze zm.),
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 20 sierpnia 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków odbywania stażu przez bezrobotnych (DzU nr 142, poz. 1160).