Pracodawca może sfinansować zakup bonów z własnych, bieżących środków pieniężnych lub z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (zwanego dalej zfśs). Należy przy tym podkreślić, że ze środków zfśs mogą być sfinansowane tylko te świadczenia, które mieszczą się w definicji działalności socjalnej pracodawcy, o której mowa w przepisach ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (zwana dalej ustawą o zfśs). Pozostałe w tym np. rzeczowe lub finansowe świadczenia z okazji jubileuszu czy dobrych wyników finansowych mogą być sfinansowane wyłącznie ze środków obrotowych pracodawcy.
Bony towarowe sfinansowane ze środków zfśs
Bony towarowe sfinansowane ze środków zfśs stanowią przychód ze stosunku pracy i niezależnie od ich wartości podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Do bonów towarowych nie stosuje się bowiem zwolnienia od opodatkowania określonego w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że wolna od podatku dochodowego jest wartość rzeczowych świadczeń otrzymywanych przez pracownika, sfinansowanych w całości ze środków zfśs do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł. Rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.
Kto może korzystać z funduszu świadczeń socjalnych >>
Bony towarowe sfinansowane ze środków zfśs są natomiast zwolnione z oskładkowania (składki na ubezpieczenia społeczne) w pełnej wysokości i bez ograniczenia kwotowego, pod warunkiem że stanowią pomoc socjalną i przyznane zostały zgodnie z regulaminem zfśs. Ich wartości nie uwzględnia się również w podstawie wymiaru składki zdrowotnej.
Pracodawca powinien pamiętać, przyznając wszystkim pracownikom świadczenia z funduszu w tej samej wysokości, niezależnie od sytuacji życiowej, rodzinnej oraz materialnej, że organy kontroli uznają je nie za pomoc z funduszu, ale jako dodatek do wynagrodzenia, od którego pracodawca zobowiązany będzie naliczyć i odprowadzić składki ZUS oraz pobrać zaliczkę na podatek dochodowy.
WAŻNE!
W przypadku gdy pracodawca ze środków zfśs sfinansuje tylko częściowo wartość bonu towarowego i paczek, ze zwolnienia z oskładkowania korzysta tylko część sfinansowana z zfśs. Część sfinansowana ze środków obrotowych firmy podlega oskładkowaniu.
Bony towarowe ze środków obrotowych pracodawcy
Bony towarowe sfinansowane ze środków obrotowych są przychodem pracownika ze stosunku pracy i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym niezależnie od ich wartości.
Ich wartość zwiększa podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne.
Wpływ świąt wielkanocnych na wymiar czasu pracy >>
WAŻNE!
Wartość bonów towarowych i paczek świątecznych sfinansowanych ze środków obrotowych zakładu pracy podlega oskładkowaniu w pełnej wysokości i na takich samych zasadach jak wynagrodzenie ze stosunku pracy.
Przykład
Pracodawca przekazał swoim pracownikom bony towarowe finansowane ze środków obrotowych. Pracownik otrzymał bony towarowe o wartości 600 zł. Bony te stanowią zarówno przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu, jak i podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz składki zdrowotnej.
W tym wypadku pracodawca może dokonać rozliczenia w dwojaki sposób:
- sporządzając dwie listy płac:
– podstawową, na której dokona rozliczenia wynagrodzenia pracownika,
– dodatkową, na której dokona rozliczenia bonów towarowych przekazanych pracownikowi.
Po dokonaniu rozliczenia wartości przekazanych pracownikowi bonów na dodatkowej liście płac należy pamiętać, aby z najbliższej pensji pracownika potrącić sumę składek na ubezpieczenia społeczne, składki na ubezpieczenie zdrowotne i zaliczki na podatek, które zostały naliczone od wartości tych bonów, ale nie były pobrane.
Aby dokonać poprawnego odliczenia, należy:
– pensję pracownika pomniejszyć o składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczkę na podatek dochodowy, a następnie,
– otrzymaną kwotę pomniejszyć o sumę składek na ubezpieczenia społeczne, składkę na ubezpieczenie zdrowotne i zaliczkę na podatek, które zostały naliczone na dodatkowej liście płac od wartości bonów przekazanych pracownikowi,
- dokonując rozliczenia wynagrodzenia oraz bonów towarowych na jednej liście płac – w tym przypadku należy dokonać naliczeń od sumy wartości bonów i pensji pracownika.
Zakładając, że pracownikowi przysługuje za miesiąc wynagrodzenie brutto w wysokości 3000 zł, podstawą wyliczenia będzie suma przysługującego pracownikowi wynagrodzenia oraz wartości otrzymanych bonów towarowych: 3000 zł + 600 zł = 3600 zł.
Bony towarowe zwolnione z opodatkowania
Na podstawie obowiązujących przepisów otrzymane przez emerytowanych pracowników świadczenia w postaci bonów towarowych korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, jeśli nie przekraczają kwoty 2280 zł w ciągu roku. Jeżeli wartość otrzymywanych przez emerytów i rencistów świadczeń rzeczowych, np. biletów do kina, teatru, karnetów na basen czy siłownię, paczek świątecznych, bonów towarowych itp. lub ekwiwalentów pieniężnych w zamian tych świadczeń przekroczy w danym roku kwotę 2280 zł, nadwyżka jest opodatkowana podatkiem ryczałtowym w wysokości 10%. Podatek ten opłaca emeryt lub rencista. O skorzystaniu ze zwolnienia z opodatkowania nie decyduje to, czy świadczenia rzeczowe dla byłych pracowników zostały sfinansowane ze środków obrotowych czy ze środków zfśs.
Odpisy na fundusz socjalny w 2011 r. >>
Powyższe zasady opodatkowania dotyczą wyłącznie tych emerytów i rencistów, którzy nie są już zatrudniani przez dany zakład pracy. Jeżeli mimo pobierania renty lub emerytury podatnik pozostaje w stosunku pracy, jest traktowany tak jak pozostali pracownicy.
Podstawa prawna:
- art. 8 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 1996 r. nr 70, poz. 335 ze zm.),
- art. 12 ust. 1, art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z 26 lipca 1996 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.),
- art. 4 pkt 9, art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 18 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.).