Pracownik, który choruje przez część miesiąca, obok wynagrodzenia chorobowego czy zasiłku chorobowego ma prawo do normalnej pensji za okres, przez który świadczył pracę.
Wynagrodzenie chorobowe na przełomie roku>>
Zasady obliczania wynagrodzenia za czas choroby
Aby obliczyć wynagrodzenie pracownika za część miesiąca, w którym świadczył pracę, należy miesięczne wynagrodzenie podzielić przez 30, a otrzymany wynik pomnożyć przez liczbę dni wskazanych w zaświadczeniu lekarskim. Następnie tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odejmuje się od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc (§ 11 ust. 1 rozporządzenia w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy ...).
Wynagrodzenie za 1 dzień pracy
Może zdarzyć się i tak, że pracownik w danym miesiącu tylko przez 1 dzień świadczy pracę, natomiast na pozostałe dni przedstawia zwolnienie lekarskie. Opisana powyżej metoda obliczania wynagrodzenia za ten 1 dzień pracy przyjmuje pewną fikcję, a mianowicie, że każdy miesiąc ma 30 dni. I w takich miesiącach metoda ta sprawdza się. Problem pojawia się w sytuacji, gdy miesiąc ma 28 czy 31 dni. W tym drugim przypadku, jeżeli pracodawca obliczy wynagrodzenie zgodnie z przedstawioną metodą, okaże się, że pracownik za 1 dzień nie otrzyma pensji.
Przykład
Pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim od 2 do 31 października 2009 r. Wynagrodzenie pracownika wynosi 3000 zł miesięcznie:
3000 zł : 30 = 100 zł,
100 zł x 30 dni choroby = 3000 zł,
3000 zł – 3000 zł = 0 zł.
Według Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej sposób obliczenia wynagrodzenia przedstawiony w przykładzie jest prawidłowy. Zdaniem ministerstwa jest to zgodne z ustawą zasiłkową, która określa, że przy ustalaniu wysokości zasiłku chorobowego (a tym samym i wynagrodzenia chorobowego) okres jest oznaczony w miesiącach, a za miesiąc uważa się 30 dni. Rozporządzenie jest natomiast dostosowane do tego przepisu i przyjmuje do obliczeń 30 dni jako średnią liczbę dni kalendarzowych w miesiącu. W związku z tym w miesiącach, które mają 31 dni, powstaje niedopłata, a w lutym nadpłata za 1 lub 2 dni.
Czy wynagrodzenie za czas przestoju uwzględniać w podstawie wymiaru wynagrodzenia chorobowego>>
W piśmiennictwie można jednak spotkać się z odmienną opinią. Wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną (art. 80 k.p.). W związku z tym niewypłacenie wynagrodzenia za ten 1 dzień pracy jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika. Ostatecznością w tak ekstremalnych przypadkach (praca przez 1 dzień przy 31-dniowym miesiącu) jest dzielenie wynagrodzenia przez liczbę dni pracy w takim miesiącu, czyli 31. Jest to postępowanie na korzyść pracownika i na pewno nie zakwestionuje on tej metody w sądzie pracy. W przypadku lutego (28 lub 29 dni) należy jednak ponownie stosować rozporządzeniową zasadę, aby nie narazić się na zarzut złego wyliczenia wynagrodzenia.
Obliczanie wynagrodzenia w miesiącu, w którym pracownik korzystał z kilkudniowego urlopu bezpłatnego
Pracownik poprosił o urlop bezpłatny na 2 dni października. Jak obliczyć jego wynagrodzenie w tym miesiącu? Pracownik jest zatrudniony w systemie podstawowym i otrzymuje 4800 zł stałej pensji.
Pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego na jego pisemny wniosek. We wniosku o taki urlop pracownik powinien wskazać kiedy i przez ile dni lub miesięcy chce taki urlop wykorzystywać. Okres takiego zwolnienia od pracy jest oczywiście niepłatny. Powstaje więc pytanie, jak zapłacić pracownikowi, który jest na urlopie bezpłatnym kilka dni w miesiącu?
Czy urodzenie dziecka w czasie urlopu bezpłatnego daje prawo do zasiłku macierzyńskiego>>
Zasadniczo wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną (art. 80 k.p.). Za czas niewykonywania pracy wynagrodzenie przysługuje tylko wtedy, gdy przepisy tak stanowią. Urlop bezpłatny z zasady jest okresem, za który pracodawca nie wypłaca pensji. Jeżeli pracownik przebywa na urlopie cały miesiąc, pracownik nie otrzyma wynagrodzenia w ogóle. Nie stosuje się tu zasady „uzupełniania” wynagrodzenia do pensji minimalnej. Gdy jednak podwładny wnosi o kilka dni urlopu w miesiącu, należy wypłacić mu pensję pomniejszoną o okres nieobecności.
W celu obliczenia pensji pracownika za miesiąc, w którym przebywał kilka dni na urlopie bezpłatnym, należy:
- podzielić miesięczną stawkę wynagrodzenia pracownika przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu,
- pomnożyć przez liczbę godzin nieobecności,
- otrzymaną kwotę trzeba odjąć od miesięcznej stawki wynagrodzenia pracownika.
Przykład
Pracownik zatrudniony w systemie podstawowym otrzymuje wynagrodzenie w stałej stawce miesięcznej w wysokości 4800 zł. W październiku 2009 r. poprosił o urlop bezpłatny na 5 dni, na którym przebywał od 5 do 9 października. Wynagrodzenie tego pracownika za październik należy obliczyć w następujący sposób:
- 4800 zł : 176 godzin (wymiar czasu pracy w październiku 2009 r.) = 27,27 zł,
- 27,27 zł x 5 dni x 8 godzin = 1090,80 zł,
- 4800 zł – 1090,80 zł = 3709,20 zł.
W przypadku pracowników, którzy nie świadczą pracy po 8 godzin dziennie przez 5 dni w tygodniu, wynagrodzenie w miesiącu korzystania z urlopu bezpłatnego zależy od tego, ile godzin w dniach urlopu mieli zaplanowane do przepracowania.
Przykład
Pracownik zatrudniony w systemie równoważnym poprosił o urlop bezpłatny w dniach 21–28 października 2009 r., tj. 5 dni roboczych. Pracownik wynagradzany jest stałą stawką miesięczną, która wynosi 3500 zł. W tych dniach w grafiku czas pracy miał zaplanowany w następujący sposób:
- 21 października – 12 godzin,
- 22 października – 12 godzin,
- 23 października – wolne,
- 24 i 25: wolna sobota i niedziela,
- 26 października – 8 godzin,
- 27 października – 4 godziny,
- 28 października – 12 godzin.
W sumie 48 godzin pracy.
Wynagrodzenie za ten miesiąc należy więc obliczyć w następujący sposób:
- 3500 zł : 176 (wymiar czasu pracy w październiku 2009 r.) = 19,89 zł,
- 19,89 zł x 48 godzin = 954,72 zł,
- 3500 zł – 954,72 zł = 2545,28 zł.
Podstawa prawna:
- art. 80, 174 § 1 Kodeksu pracy,