Prawo do objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym przysługuje osobom, które z innych tytułów nie są objęte tym ubezpieczeniem obowiązkowo. Nie należy jednak przez to rozumieć, że prawo do takiego ubezpieczenia przysługuje wszystkim. Prawo do objęcia ubezpieczeniem dobrowolnym przysługuje niektórym podmiotom, które zostały wymienione w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, jak również w sytuacji zbiegu tytułów do ubezpieczeń, tj. gdy dana osoba spełnia warunki do podlegania ubezpieczeniom społecznym z kilku tytułów i z jednego z nich ubezpieczenia mają charakter obowiązkowy, a z pozostałych tytułów – dobrowolny.
Prawo do dobrowolnego objęcia ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym przysługuje m.in:
- małżonkom pracowników skierowanych do pracy w przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, w stałych przedstawicielstwach przy Organizacji Narodów Zjednoczonych i w innych misjach specjalnych za granicą, w instytutach, ośrodkach informacji i kultury za granicą,
- osobom, które z powodu sprawowania opieki nad członkiem rodziny spełniającym warunki do przyznania zasiłku pielęgnacyjnego nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu bycia pracownikiem lub wykonywania pracy nakładczej,
- obywatelom polskim wykonującym pracę za granicą w podmiotach zagranicznych oraz obywatelom polskim wykonującym pracę w podmiotach zagranicznych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli podmioty te nie posiadają w Polsce swojej siedziby ani przedstawicielstwa,
- studentom oraz uczestnikom studiów doktoranckich, jeżeli nie podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innego tytułu,
Dobrowolnemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym nie podlegają osoby, które:
- są bezrobotne z prawem do zasiłku,
- wykonują pracę na podstawie umowy zlecenia,
- rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej.
Osoby te obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom społecznym i powinny być z tego tytułu zgłoszone do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Należy pamiętać, że dobrowolnemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym podlegać mogą osoby, które złożą w ZUS odpowiedni wniosek.
Podleganie dobrowolnemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym następuje od dnia wskazanego we wniosku, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony. W przypadku osób dobrowolnie kontynuujących ubezpieczenie liczy się data wskazana we wniosku i może być ona wcześniejsza niż data samego złożenia wniosku. W tym przypadku istotne jest przede wszystkim zachowanie 30-dniowego terminu na złożenie wniosku, który liczy się od dnia ustania tytułu do obowiązkowego ubezpieczenia.
Podstawa prawna: