Niewypłacalność pracodawcy – to stan, w jakim znajduje się pracodawca, który wiąże się z brakiem możliwości spełnienia podstawowych obowiązków finansowych względem pracowników. Z reguły finalnym etapem niewypłacalności pracodawcy jest jego upadłość
Niewypłacalność pracodawcy zachodzi m.in. w przypadku:
- gdy sąd gospodarczy prowadzący postępowanie upadłościowe na podstawie przepisów Prawa upadłościowego i naprawczego wyda postanowienie o:
– ogłoszeniu upadłości pracodawcy obejmującej likwidację majątku dłużnika,
– ogłoszeniu upadłości pracodawcy z możliwością zawarcia układu,
– zmianie postanowienia o ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu na postanowienie o ogłoszeniu upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika,
– oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości pracodawcy, jeżeli jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania,
– oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości w razie stwierdzenia, że majątek dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania,
- gdy sąd zagraniczny wyda orzeczenie, zgodnie z którym nie zostaje wszczęte postępowanie upadłościowe z uwagi na stwierdzenie definitywnego zamknięcia przedsiębiorstwa albo z powodu niewystarczalności aktywów na zaspokojenie kosztów tego postępowania,
- wydania, zgodnie z przepisami Prawa upadłościowego i naprawczego dotyczącymi międzynarodowego postępowania upadłościowego, przez sąd gospodarczy (wydział upadłościowy) postanowienia o uznaniu głównego zagranicznego postępowania upadłościowego wszczętego wobec przedsiębiorcy zagranicznego z Danii lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA),
- gdy sąd zagraniczny wyda orzeczenie, zgodnie z którym nie zostaje wszczęte postępowanie upadłościowe z uwagi na stwierdzenie definitywnego zamknięcia przedsiębiorstwa albo z powodu niewystarczalności aktywów na zaspokojenie kosztów tego postępowania.
Niewypłacalność pracodawcy zachodzi również, gdy w postępowaniu krajowym w razie niezaspokojenia przez pracodawcę roszczeń pracowniczych z powodu braku środków finansowych:
- na podstawie przepisów Prawa upadłościowego i naprawczego sąd upadłościowy wyda postanowienie o umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku upadłego, jeżeli:
– majątek pozostały po wyłączeniu z niego przedmiotów majątkowych dłużnika obciążonych hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania,
– wierzyciele zobowiązani uchwałą zgromadzenia wierzycieli albo postanowieniem sędziego-komisarza nie złożyli w wyznaczonym terminie zaliczki na koszty postępowania, a brak jest płynnych funduszów na te koszty,
- organ założycielski podejmie decyzję o wdrożeniu postępowania likwidacyjnego wobec przedsiębiorstwa państwowego, jeśli likwidacja nie jest skutkiem przekształcenia, łączenia lub podziału tego przedsiębiorstwa,
- sąd orzeknie rozwiązanie spółki handlowej w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych,
- Minister Gospodarki wyda na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej decyzję o zakazie wykonywania działalności gospodarczej, wykonywanej na takich samych zasadach jak przedsiębiorcy polscy, przez przedsiębiorcę zagranicznego w ramach utworzonego oddziału z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- Minister Gospodarki wyda na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej decyzję o zakazie wykonywania działalności przez przedsiębiorcę zagranicznego, w ramach utworzonego przedstawicielstwa z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- zgodnie z przepisami ustawy – Prawo działalności gospodarczej lub przepisami o swobodzie działalności gospodarczej organ ewidencyjny wykreśli pracodawcę będącego osobą fizyczną z Ewidencji Działalności Gospodarczej w wyniku zawiadomienia o zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej lub stwierdzenia trwałego zaprzestania wykonywania przez pracodawcę działalności gospodarczej.