Układy kompleksowo określają warunki wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą. Układy zbiorowe pracy są specyficznymi źródłami prawa. Stronami układów zbiorowych pracy są po stronie pracowników reprezentatywna zakładowa lub ponadzakładowa organizacja związkowa, a po stronie pracodawców pracodawca lub organizacja pracodawców.
Układy zbiorowe pracy zawierane są pomiędzy pracodawcą a reprezentacją pracowników w drodze przeprowadzanych pomiędzy nimi rokowań.
Każda ze stron jest obowiązana prowadzić rokowania w dobrej wierze i z poszanowaniem słusznych interesów drugiej strony.
W układzie ustala się zakres jego obowiązywania oraz wskazuje siedziby stron układu.
Przed upływem terminu obowiązywania układu zawartego na czas określony strony mogą przedłużyć jego obowiązywanie na czas określony lub uznać układ za zawarty na czas nie określony.
Zobacz: Pracodawca udziela związkom zawodowym informacji o jego sytuacji ekonomicznej (art.241 (4))
Treść układu zbiorowego pracy powinna zawierać część normatywną o część obligatoryjną.
Część normatywna to część, której postanowienia stanowią źródło prawa, czyli prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Układ nie może naruszać praw osób trzecich, nie może ograniczać uprawnień ani nakładać na nie obowiązków. Ponadto postanowienia układów zbiorowych nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż przepisy Kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych.
Część zawiera wzajemne zobowiązania stron. Kodeks pracy wylicza tylko przykładowo niektóre z nich. Strony, określając wzajemne zobowiązania przy stosowaniu układu, mogą w szczególności ustalić w nim:
- sposób publikacji układu i rozpowszechniania jego treści,
- tryb dokonywania okresowych ocen funkcjonowania układu,
- tryb wyjaśniania treści postanowień układu oraz rozstrzygania sporów między stronami w tym zakresie.
Zobacz serwis: Zatrudnianie młodocianych
Podstawa prawna: Art.241 5 Kodeksu pracy