Od odpowiedzialności za mienie powierzone pracownik może się uwolnić, jeżeli wykaże, że szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych. Taką okolicznością jest w szczególności niezapewnienie przez pracodawcę warunków umożliwiających należyte zabezpieczenie powierzonego pracownikowi mienia. Jako niezapewnienie przez pracodawcę warunków umożliwiających należyte zabezpieczenie mienia powierzonego może być zakwalifikowane podporządkowanie pracownika kierownictwu nieuczciwego lub nierzetelnego przełożonego.
Pracownika może również częściowo uwolnić się od odpowiedzialności wykazując, że pracodawca lub inna osoba przyczyniła się do powstania lub zwiększenia szkody.
Koniecznym warunkiem pełnej odpowiedzialności pracownika za szkodę jest prawidłowe powierzenie mu mienia - na przykład zaistnienie zgody pracownika wynikającej np. z samego przyjęcia mienia pracodawcy do używania lub z zawarcia umowy o pracę na danym stanowisku.
Polecamy: Termin wypłaty wynagrodzenia pracowniczego
Wysokość odszkodowania za szkody w mieniu powierzonym pracownikowi ponoszącemu odpowiedzialność materialną w pełnej wysokości obniża się stosownie w sytuacji, gdy sprawowanie nadzoru nad tym mieniem jest utrudnione, co może mieć miejsce w szczególności:
• gdy mienie znajduje się w pomieszczeniach, do których ze względu na potrzeby prawidłowej obsługi konsumentów (interesantów) mają dostęp również pracownicy innych działów albo inne osoby (zwłaszcza w placówkach handlowych, w których nabywcy mają swobodny dostęp do towarów),
• gdy przyjmowanie towarów odbywa się bez przerywania obsługi nabywców,
• w magazynach, sklepach i punktach usługowych, w których praca trwa dłużej niż na jedną zmianę lub w których obsada wynosi ponad 4 osoby.
Jeżeli szkoda w powierzonym mieniu powstała w okolicznościach innych niż powyższe, to wysokość odszkodowania również może być wyjątkowo obniżona, jeżeli jest to uzasadnione ze względu na zasady współżycia społecznego.
Polecamy: serwis Zatrudnienie
Przed ustaleniem wysokości obniżonego odszkodowania pracodawca powinien wysłuchać pracownika i zasięgnąć opinii reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej. Ustalając wielkość obniżenia odszkodowania powinien on wziąć pod uwagę stopień utrudnienia sprawowania nadzoru nad powierzonym mieniem, rodzaj zaniedbań, rozmiar szkody, stopień winy pracownika, jego doświadczenie zawodowe i wyniki dotychczasowej pracy oraz sytuację rodzinną i majątkową.