Stołówka i pomieszczenia socjalne w miejscu pracy

dr Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
Stołówka i pomieszczenia socjalne w miejscu pracy / Shutterstock

Stołówka i pomieszczenia socjalne w miejscu pracy - wielu pracowników zastanawia się czy w biurze musi być pomieszczenie, w którym pracownicy mogą spożywać posiłki, korzystać z przerw w pracy oraz się relaksować i co pracodawca musi zagwarantować w tym zakresie.

rozwiń >

Czy w miejscu pracy musi być jadalnia?

To czy w biurze musi być jadalnia zależy od liczby pracowników jaką zatrudnia pracodawca. Z przepisów wynika, że pracodawca zatrudniający powyżej dwudziestu pracowników na jednej zmianie powinien zapewnić pracownikom pomieszczenie do spożywania posiłków, tzw. jadalnię. 

Autopromocja
Ważne

Jeżeli w zakładzie pracy wykonywane są prace wyłącznie o charakterze biurowym pracodawca nie obowiązku zapewniania jadalni.

Jadalnia a praca w szkodliwych warunkach

Obowiązek zapewnienia jadalni dotyczy również pracodawców zatrudniających dwudziestu i mniej pracowników, jeżeli:

  • narażeni są na kontakt ze szkodliwymi środkami chemicznymi;
  • narażeni są na kontakt ze szkodliwymi środkami promieniotwórczymi;
  • narażeni są na kontakt z materiałami biologicznie zakaźnymi;
  • zatrudnieni są przy pracach szczególnie brudzących.

Czy w jadalni można palić papierosy?

Nie, nie można. Wręcz w jadalni pracodawca powinien umieścić w widocznych miejscach napisy lub znaki informujące o zakazie palenia tytoniu.

Jakie są typy jadalni w pracy?

Generalnie powierzchnia jadalni nie powinna być mniejsza niż 8 m2. W miejscu pracy występują następujące typy jadalni:

  1. jadalnia przeznaczona do spożywania posiłków własnych (w tych pomieszczeniach powinno przypadać co najmniej 1,1 m2 powierzchni na każdego z pracowników jednocześnie spożywających posiłek);
  2. jadalnia przeznaczona do spożywania posiłków własnych i wydawania napojów;
  3. jadalnia z zapleczem - przeznaczona do spożywania posiłków profilaktycznych.

Co powinno znajdować się w jadalni?

Dla każdego pracownika spożywającego posiłek w jadalni należy zapewnić indywidualne miejsce siedzące przy stole. 

Jadalnia powinna być wyposażona w umywalki w ilości nie mniejszej niż jedna umywalka na dwadzieścia miejsc siedzących w jadalni, lecz nie mniej niż jedna umywalka. Przy każdej umywalce powinny znajdować się ręczniki jednorazowe lub powinna być zainstalowana suszarka do rąk.

W jadalni powinny być zainstalowane urządzenia do podgrzewania przez pracownika posiłku własnego oraz zlewozmywaki dwukomorowe w ilości jeden zlewozmywak na dwadzieścia miejsc w jadalni, ale nie mniej niż jeden zlewozmywak.

W niektórych jadalniach powinny znajdować się indywidualne zamykane szafki przeznaczone do przechowywania w higienicznych warunkach własnego posiłku pracownika.

Przykład
Jemy nad klawiaturą i dokumentami w pośpiechu

Analizy pokazują, że większości pracowników zdarzało się, że jedli kiedyś posiłek nad klawiaturą, w pośpiechu, wśród papierów, przy dzwoniącym telefonie. Nie jest to komfortowa sytuacja ani dla jedzącego, ani dla jego współpracowników w pokoju. Jest to niehigieniczne i niezdrowe. W skrajnych przypadkach, jedząc przy biurku możemy spowodować zniszczenie dokumentów służbowych czy zalanie sprzętu. Dlatego możliwość zjedzenia posiłku w stołówce pracowniczej albo w pomieszczeniu socjalnym jest ważna, zarówno z punktu widzenia pracownika, jak i pracodawcy.

Pomieszczenie socjalne w miejscu pracy

Wyposażenie  pomieszczenia socjalnego zależy od możliwości pracodawcy i potrzeb pracowników. Standardowym wyposażeniem takiego aneksu kuchennego są np.:

  • zlew,
  • lodówka,
  • czajnik elektryczny,
  • kuchenka mikrofalowa,
  • miejsce do przechowania drobnych artykułów spożywczych (np. herbaty, napojów, przypraw), artykułów kuchennych (np. talerzy, sztućców) oraz higienicznych (np. myjek, środków czyszczących).

Stołówka w miejscu pracy

Zorganizowanie stołówki pracowniczej nie jest łatwe. Jak podają urzędy, w których udało się je zorganizować warto rozważyć:

  • abonamenty dla pracowników, które umożliwiają zakup tańszych posiłków, a ajentowi zapewniają pewność sprzedaży,
  • umożliwienie pracownikom spożywania w stołówce obiadów, które przynoszą z domu,
  • przygotowanie różnych zestawów dań, w tym dań wegetariańskich, tańszych zestawów dnia,
  • umożliwienie spożycia posiłku klientom urzędu.

Pomieszczenia do wypoczynku w miejscu pracy

Nie przy każdym typie pracy obligatoryjne jest zorganizowanie pomieszczenia do wypoczynku. Pracodawca zapewnia łatwo dostępne pomieszczenia przeznaczone do wypoczynku pracowników, jeżeli wymaga tego ich bezpieczeństwo i zdrowie, w szczególności gdy:

  • wykonywana praca wymaga stosowania indywidualnych środków ochrony układu oddechowego;
  • prace okresowe, w szczególności montażowe, konserwacyjne i remontowe, są wykonywane przez pracowników w pomieszczeniach ciasnych lub niskich;
  • praca wykonywana jest w pomieszczeniach, w których temperatura spowodowana procesami technologicznymi jest stale wyższa niż 30 stopni C.

Powierzchnia pomieszczenia nie może być mniejsza niż 8 m2.

Co powinny zawierać pomieszczenia do wypoczynku?

Pomieszczenia przeznaczone do wypoczynku powinny być wyposażone w stoły oraz krzesła z oparciami spełniające wymagania ergonomii. Liczba miejsc siedzących powinna być nie mniejsza niż jedno miejsce na pięciu pracowników korzystających z pomieszczenia, zatrudnionych na najliczniejszej zmianie. Odległość od najdalszego stanowiska pracy do pomieszczenia przeznaczonego do wypoczynku nie powinna przekraczać 75 m.

Pracownikom należy stworzyć możliwość umycia ciała, szczególnie w ciepłej porze roku - poprzez umieszczenie w pobliżu pomieszczeń pracy natrysków ręcznych na giętkich przewodach, z doprowadzeniem zimnej i ciepłej wody.

Łóżko w pracy 

W zakładzie pracy zatrudniającym na jedną zmianę więcej niż dwadzieścia kobiet w jednym budynku należy urządzić pomieszczenie z miejscami do wypoczynku w pozycji leżącej dla kobiet w ciąży i karmiących matek, przyjmując co najmniej jedno miejsce na każdych trzysta kobiet zatrudnionych na jednej zmianie, lecz nie mniej niż jedno miejsce.

Kadry
Ubezpieczenie zdrowotne w KRUS. Dla kogo, ile wynosi składka i kto musi ją opłacać?
08 maja 2024

Mimo spełnienia warunków do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, nie oznacza to automatycznego korzystania ze świadczeń zdrowotnych. Osoba zainteresowana musi zgłosić się do ubezpieczenia w ciągu 14 dni, jeśli jest rolnikiem lub domownikiem. Dla członków rodziny rolnika, domownika oraz emeryta lub rencisty, termin wynosi 7 dni. Do zgłoszenia używa się specjalnego druku "Zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego".

Wypowiedzenie umowy zlecenia 2024 - Infor.pl
08 maja 2024

Kiedy można wypowiedzieć umowę zlecenia? Czym jest ważna przyczyna przy rozwiązaniu umowy zlecenia? Czy obowiązują okres wypowiedzenia przy zleceniu - czy też można je rozwiązać "z dnia na dzień"? Poniżej szczegóły jak wygląda wypowiedzenie umowy zlecenia przez zleceniobiorcę oraz przez zleceniodawcę.

3000 zł kary dla pracodawcy za niezatrudnienie kandydata
08 maja 2024

Pracodawcy muszą liczyć się z odpowiedzialnością karną za niezatrudnienie kandydata do pracy z powodów wymienionych w art. 123 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Grzywna za dyskryminację przy nawiązywaniu stosunku pracy wynosi minimum 3000 zł. Na podstawie Kodeksu pracy osoba niezatrudniona może również dochodzić odszkodowania. W jakiej wysokości?

Czy premia wlicza się do minimalnego wynagrodzenia w Polsce w 2024 roku?
08 maja 2024

W Polsce minimalne wynagrodzenie za pracę wzrosło w 2024 roku. Od stycznia wynosi 4 242 zł brutto, a od lipca będzie wynosić – 4 300 zł brutto. Ale czy premia pracownicza może uzupełnić wysokość wynagrodzenia do minimalnej płacy?

Kto jest chroniony przed zwolnieniem z pracy? Co z pracownikiem w wieku przedemerytalnym?
08 maja 2024

W Polsce, Kodeks Pracy oraz inne ustawy, takie jak ustawa o związkach zawodowych, zapewniają ochronę przed zwolnieniem dla wybranych grup pracowników. Do tych grup należą m.in. kobiety w ciąży, osoby w wieku przedemerytalnym, osoby korzystające ze zwolnień lekarskich oraz działacze związkowi.

Bezrobocie w kwietniu 2024 r.
08 maja 2024

Ile wynosi bezrobocie w kwietniu 2024 roku? Tak niskiego bezrobocia w kwietniu nie było od 1991 roku.

Wakacje składkowe - projekt ustawy po drugim czytaniu w sejmie
08 maja 2024

Wakacje składkowe - projekt ustawy jest już po drugim czytaniu w Sejmie. Nie było poprawek do projektu. Teraz będzie głosował cały Sejm. Dla kogo są wakacje składkowe? Jakie warunki trzeba spełnić, by móc złożyć wniosek do ZUS?

Urlop na żądanie dla nauczyciela 2024
08 maja 2024

Urlop na żądanie dla nauczyciela 2024 - czy nauczyciel może wziąć urlop na żądanie? Karta nauczyciela różnicuje urlopy nauczycieli zatrudnionych w szkołach feryjnych i nieferyjnych. Czy dyrektor, wicedyrektor i nauczyciel na stanowisku kierowniczym mogą korzystać z urlopu na żądanie?

Minimalne wynagrodzenie w 2024 roku wzrosło do 4 242 zł, a to nie koniec. Ile wyniesie po kolejnej podwyżce w lipcu? Jak Polska wypada w porównaniu z innymi krajami w UE?
08 maja 2024

Minimalne wynagrodzenie za pracę w Polsce oraz minimalna stawka godzinowa zostały podwyższone w styczniu 2024 roku.  Ile wyniosą po kolejnej podwyżce, która czeka nas w lipcu br.?

Podróż służbowa. Od czego zależy wysokość diet i innych należności?
08 maja 2024

W czasie krajowej podróży służbowej pracownikowi przysługują diety i zwrot kosztów przejazdów, noclegów oraz innych wydatków. Ich wysokość zależy od wielu okoliczności. Jakich?

pokaż więcej
Proszę czekać...