Prawo do odpoczynku dzieci - prace domowe po nowemu

dr Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
Prawo do odpoczynku dzieci - prace domowe po nowemu / Zmiany w edukacji / Shutterstock

Prawo do odpoczynku dzieci - prace domowe "po nowemu". Od 1 kwietnia 2024 r. w zakresie niezadawania prac domowych w szkołach podstawowych w klasach I-III. obowiązuje nowe rozporządzenie (w pozostałym zakresie przepisy wchodzą w życie we wrześniu 2024 r.). Minister Edukacji Barbara Nowacka na konferencji w dniu 3 kwietnia 2024 r. podkreślała stanowczo, że: "Przecież tak, jak każdy dorosły człowiek, młody człowiek też potrzebuje odpoczynku.". Można więc powiedzieć, że konieczne jest wdrożenie w stosunku do młodych osób zasady: learn life balance - per analogiam - jak w stosunku do pracowników work life balance.

Konferencja prasowa minister Barbary Nowackiej - 3 kwietnia 2024 r.

Co do zasady, rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 22 marca 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. 2024 poz. 438, dalej jako rozporządzenie) obowiązuje od 1 kwietnia 2024 r. - dotyczy to prac domowych w klasach I-III. W pozostałym zakresie rozporządzenie obowiązuje od 1 września 2024 r.  W szkołach podstawowych nie będzie prac domowych w klasach I-III - z wyjątkiem ćwiczeń usprawniających motorykę małą - a w klasach IV-VIII zadania będą nieobowiązkowe i nieoceniane. Dzięki temu rozwiązaniu uczniowie będą mieli więcej czasu na utrwalanie wiedzy, przygotowanie się do sprawdzianów, czytanie książek, a także, co bardzo ważne, realizowanie swoich pasji i odpoczynek - podkreśla Minister Edukacji.

Autopromocja

W dniu 3 kwietnia 2024 r., dwa dni po wejściu w życie przepisów dot. prac domowych dla uczniów szkół podstawowych klas I-III Minister Edukacji Barbara Nowacka podczas konferencji prasowej podkreślała, że zmiany są po to żeby:

"Młodzież mogła czuć się spokojna, żeby zdjąć z nich część obciążenia, które powodowały prace domowe. Żeby dać im czas na to, co jest tak naprawdę w młodym życiu jest najważniejsze, na pasję, na rozwój, na zajęcia dodatkowe i na odpoczynek. Przecież tak, jak każdy dorosły człowiek, młody człowiek też potrzebuje odpoczynku. Dzieci przychodzą do szkoły na 8. rano, czasami wcześniej, wychodzą po sześciu, siedmiu, ośmiu lekcjach, czasami jeszcze po świetlicy i jeszcze oczekiwanie, że będą odrabiać prace domowe, często do późna w nocy, to po prostu trzeba zmienić, bo tak samo jak każdy inny człowiek, młoda osoba ma prawo do odpoczynku."

Funkcją nowych przepisów ma być zapewnienie przestrzeni wolnej od nadmiernej ilości nauki (poza szkołą), która umożliwia uczniom samorealizację społeczną, w tym także przez wypoczynek.

Prawo do odpoczynku - konstytucyjne prawo

Edukacja i prace domowe są pewnego rodzaju pracą dla dzieci i młodzieży. W zakresie pracy pracowników, prawo do minimalnych norm odpoczynku ma na celu przede wszystkim ochronę ich życia i zdrowia. Podobnie jest z dziećmi i młodzieżą - też ma to służyć ochronie ich zdrowia, pewnego balansu pomiędzy życiem na grudnie edukacji, rozwoju a życiem osobistym i pasjami. Można powiedzieć, że o ile pracowników dot. zasada: work life balance (równowaga między życiem zawodowym a osobistym) to można powiedzieć, że uczniów dotyczy zasada: learn life balance (równowaga między nauką a życiem osobistym).

Nowe rozporządzenie 

Rozporządzenie wydano na podstawie art. 44zb ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 
2022 r. poz. 2230 oraz z 2023 r. poz. 1234 i 2005). Zmiany następują w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie  oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 2572). Co się zmienia?

Zgodnie z rozporządzeniem wprowadza się następujące zmiany:
1) po § 12 dodaje się § 12a w brzmieniu: „§ 12a. 1. W ramach oceniania bieżącego z zajęć edukacyjnych w szkole  podstawowej:

1) w klasach I–III nauczyciel nie zadaje uczniowi:
a) pisemnych prac domowych, z wyjątkiem ćwiczeń usprawniających motorykę małą,
b) praktyczno-technicznych prac domowych 
– do wykonania w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych;

2) w klasach IV–VIII nauczyciel może zadać uczniowi pisemną lub praktyczno-techniczną pracę domową do wykonania w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych, z tym że nie jest ona obowiązkowa dla ucznia i nie ustala się z niej oceny.

Ważne
Klasy I-III - NIE ZADAJE, klasy IV-VIII MOŻE ZADAĆ!

Trzeba zwrócić tutaj uwagę na obligatoryjny charakter przepisu w stosunku do nauczycieli w zakresie klas I-III. Użyto bowiem sformułowania: "nie zadaje" - jest więc to nakaz konkretnego postępowania, zachowania się nauczycieli. Należy więc egzekwować od nauczycieli ten obowiązek, w razie ewentualnego jego naruszenia, tj. zadawania prac domowych.

W stosunku zaś do uczniów z klas IV-VIII nauczyciel: "może zadać" pracę. Uczeń nie ma jednak obowiązku odrobienia tej pracy i nie ustala się za to oceny. Powstaje tu pytanie - czy nauczyciele nie będą różnicowali uczniów, czy też dodatkowo gratyfikowali tych uczniów, którzy będą fakultatywnie, z własnej chęci i inicjatywy rozwiązywali prace domowe. Może tak być. Powstaje więc retoryczne pytanie - czy sens i pierwotny zamysł przepisów został osiągnięty…?

Rezygnacja z wliczania ocen z etyki i religii do średniej ocen rocznych 

Zgodnie z rozporządzeniem – od września 2024 r. przewidziano rezygnację z wliczania ocen z etyki i religii, czyli dwóch przedmiotów nieobowiązkowych, do średniej ocen rocznych. Celem zmiany jest zapewnienie uczniom równych szans w uzyskiwaniu średniej ocen.

Kadry
W 2024 r. emeryci poczekają na czternastą emeryturę
21 maja 2024

Trwają prace nad projektem rozporządzenia w sprawie określenia miesiąca wypłaty kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów w 2024 r.

Kiedy pracodawca może nie udzielić urlopu
20 maja 2024

Prawo do urlopu wypoczynkowego jest jednym z podstawowych praw pracowniczych. Mimo to możliwe są liczne sytuacje, gdy pracodawca nie udzieli pracownikowi urlopu wypoczynkowego. Jak to jest możliwe? Przedstawiamy najczęściej spotykane sytuacje, gdy pracodawca może odmówić udzielenia urlopu.

Kiedy można odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego
20 maja 2024

Pracodawca w ściśle określonych sytuacjach ma prawo odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego.

35 tysięcy złotych rocznie kosztuje firmę pracownik, któremu brak motywacji
21 maja 2024

Przedsiębiorcy narzekają, że podwyżki wynagrodzeń mocno wymuszane przez wzrost najniższej krajowej mnożą im koszty działalności i pozbawiają konkurencyjności na rynkach. Tymczasem z badań wynika, że zatrudnianie niezmotywowanych pracowników kosztuje rocznie średnio 35 tys. zł na jednego zatrudnionego.

Ile trzeba przepracować żeby dostać wczasy pod gruszą?
20 maja 2024

Wczasy pod gruszą – czy musisz mieć określony staż pracy, by otrzymać gruszę?

Wczasy pod gruszą 2024. Kto może skorzystać
20 maja 2024

Wczasy pod gruszą 2024 - kto może skorzystać i jaka jest kwota gruszy? Oto podstawowe zasady ubiegania się o dofinansowanie do urlopu pracownika.

Wysokie temperatury w pracy. Obowiązki pracodawcy. Prawa pracownika
20 maja 2024

Pracodawca jest zobowiązany do utrzymania właściwej temperatury w miejscu pracy. Jednak maksymalna dopuszczalna temperatura w pomieszczeniach pracy nie jest precyzyjnie określona w przepisach. Ile zatem powinna wynosić temperatura w miejscu pracy? Jakie obowiązki ma pracodawca w związku z wysokimi temperaturami? Jakie uprawnienia przysługują pracownikom?

Czy można wysłać pracownika na przymusowy urlop?
20 maja 2024

Przymusowy urlop wypoczynkowy – czy pracodawca może bez zgody pracownika wysłać go na urlop? Czy prawo pracy przewiduje takie sytuacje?

Około 4300 zł wyniesie minimalna emerytura w Polsce? Nowa propozycja
20 maja 2024

Paweł Kampa, kandydat Nowej Lewicy z województwa opolskiego, startuje w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Reprezentuje okręg obejmujący województwa dolnośląskie i opolskie. Podczas poniedziałkowej konferencji prasowej, Kampa przedstawił swoją wizję wprowadzenia minimalnej emerytury we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Jego propozycja to emerytura w wysokości tysiąca euro do końca najbliższej kadencji europarlamentu.

Zatrudnienie freelancera - o jakie kwestie prawne i księgowe warto zadbać?
20 maja 2024

Zatrudnienie freelancera - omawiamy kwestie prawne i księgowe. Współpraca z freelancerami jest coraz popularniejszym modelem biznesowym, który oferuje elastyczność, dostęp do niezależnych specjalistów z całego świata i możliwość skalowania działań bez konieczności zatrudniania stałych pracowników. Aby jednak taki model outsourcingu był efektywny i zgodny z prawem, niezbędne jest zrozumienie i właściwe zarządzanie kwestiami prawnymi i księgowymi.

pokaż więcej
Proszę czekać...