W razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
W przypadku, kiedy pracownik pomimo powstrzymania się od wykonywania pracy nadal narażony jest na niebezpieczeństwo, ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia. O oddaleniu się z miejsca pracownik musi zawiadomić niezwłocznie przełożonego.
Pracownik nie może ponosić jakichkolwiek niekorzystnych dla niego konsekwencji z powodu powstrzymania się od pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia.
Zobacz: Pracownicy wobec zagrożenia niebezpieczeństwem (art.209(3))
Dla pracownika ważne jest, że za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia zachowuje prawo do wynagrodzenia.
Pracownik ma prawo, po uprzednim zawiadomieniu przełożonego, powstrzymać się od wykonywania pracy wymagającej szczególnej sprawności psychofizycznej w przypadku, gdy jego stan psychofizyczny nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób.
Prawa do powstrzymania się od wykonywania pracy niebezpiecznej nie mają pracownicy, których obowiązkiem jest ratowanie ludzkiego życia lub mienia. Wykonują swoją pracę, narażając swoje życie, jednakże ryzyko to nie może przekraczać zwykłej miary. Do tej grupy należą m.in.: strażacy zakładowych straży pożarnych, lekarze, pracownicy ochrony.
Zobacz serwis: Odpowiedzialność materialna
Minister Pracy i Polityki Socjalnej w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej. Uczynił to w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie rodzajów prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej (Dz. U. 1996 rok, nr 62 poz. 287 z późn. zm.)
Podstawa prawna: Art.210 Kodeksu pracy