U pracodawcy obowiązuje zakładowy układ zbiorowy pracy, którego postanowienia nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż przepisy Kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych (art. 9 § 2 k.p.). Oznacza to, że układ nie może wprowadzać norm sprzecznych z tak wyrażoną zasadą. Dopuszczalne sposoby modyfikacji układów zbiorowych pracy zostały przewidziane w przepisach Kodeksu pracy i określają, że trybem właściwym do zmiany układu jest wyłącznie zawarcie protokołu dodatkowego (2419 k.p.).
Odnosząc się zatem do kwestii, czy w układzie mogą zostać zamieszczone postanowienia dające uprawnienie pracodawcy do jednostronnej samodzielnej modyfikacji postanowień układowych, należy podkreślić, że skoro obowiązujące przepisy regulują sposób zmiany układu, to wprowadzenie zapisu o możliwości zastosowania trybu innego niż przewidziany w prawie o układach zbiorowych pracy należy uznać za niezgodne z ustawą. Przy zawieraniu układu bądź protokołu dodatkowego należałoby się więc skoncentrować na takim ukształtowaniu prawa do określonych świadczeń, aby równocześnie uwzględniona była sytuacja ekonomiczna.
U pracodawcy obowiązuje zakładowy układ zbiorowy pracy, a zatem postanowienia umów o pracę kształtowane są również postanowieniami tego układu. Wszelkie więc modyfikacje postanowień układowych będą odnosiły skutek również w zakresie uprawnień pracowniczych, ale, co należy podkreślić, zmiany niosące dla pracownika rozwiązania niekorzystne będą wymagać od pracodawcy zachowania procedur związanych z dokonaniem tzw. wypowiedzenia zmieniającego.
Pracodawca ma również możliwość wystąpienia do strony związkowej z propozycją zawarcia w trybie art. 24127 k.p. porozumienia o zawieszeniu układu, w całości lub w części, na czas przewidziany w Kodeksie pracy. Porozumienie stron układu ograniczające stosowanie norm układowych w tym trybie powoduje, że warunki umowne zostają zawieszone bez konieczności ich wypowiadania w drodze wypowiedzenia zmieniającego. Po upływie okresu zawieszenia z mocy prawa następuje reaktywowanie zawieszonych uprawnień.
W takim wypadku, zawieszając stosowanie układu w części lub w całości, należałoby sprecyzować w tym porozumieniu, czy strony przewidują po upływie okresu zawieszenia wypłatę zawieszonych świadczeń. Jest to o tyle istotne, że brak takiej regulacji spowoduje, iż pracownicy, którzy w okresie zawieszenia nabyli prawo do niektórych świadczeń, nie będą mogli ubiegać się o ich wypłatę (uchwała SN z 9 kwietnia 2008 r., II PZP 6/08, M.P.Pr. 2008/9/485).
A zatem w przypadku pogarszającej się sytuacji finansowej przedsiębiorstwa pracodawca musi rozważyć, który z wariantów przewidzianych w prawie układowym jest dla niego możliwy do zastosowania - trwała, ale wydłużona w czasie zmiana postanowień układu w formie protokołu dodatkowego czy też czasowa, ale dająca możliwość szybszego zastosowania forma porozumienia o zawieszeniu układu w trybie art. 24127 k.p.