Dotychczasowa rada pracowników zakończy działalność z upływem 4-letniej kadencji, tj. 15 listopada br. Jeżeli pracownicy nie zgłoszą wniosku o zorganizowanie wyborów nowej rady, to w Państwa zakładzie nie będzie funkcjonować rada pracowników.
UZASADNIENIE
W tym roku mijają 4 lata od wejścia w życie ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzeniu z nimi konsultacji. Ustawa ta obowiązuje od 25 maja 2006 r.
W związku z tym w tym roku w wielu firmach kończą działalność rady pracowników powołane w 2006 r. Rady powołuje się bowiem na 4-letnią kadencję.
Obecnie wybory do rad pracowników odbywają się bez udziału związków zawodowych. Taką zmianę wprowadziła nowelizacja ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji, która weszła w życie 8 lipca 2009 r. Została ona uchwalona wskutek orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 1 lipca 2008 r. (sygn. akt K 23/07; Dz.U. Nr 120, poz. 778). W tym wyroku TK uznał za niezgodne z konstytucją powoływanie rady pracowników z udziałem związków zawodowych. Po zmianie przepisów, rady pracowników mogą powoływać jedynie sami pracownicy. Jednak TK w uzasadnieniu do wyroku stwierdził, że dotychczasowe rady pracowników powołane przez związki zawodowe mogą działać do końca swojej kadencji.
Pracodawca jest zobowiązany do powiadomienia pracowników o prawie do wyboru członków kolejnej rady pracowników co najmniej na 60 dni przed upływem kadencji rady pracowników (art. 11 ust. 5 ustawy o informowaniu pracowników...).
WAŻNE!
Pracodawca powinien poinformować pracowników o prawie wyboru kolejnej rady pracowników najpóźniej na 60 dni przed upływem kadencji dotychczasowej rady.
Powinni zatem Państwo poinformować pracowników najpóźniej do 15 września br. o możliwości wyboru nowej rady pracowników. W przypadku gdy pracownicy nie są zainteresowani powołaniem nowej rady, pracodawca nie ma obowiązku organizować wyborów rady pracowników. Przepisy dotyczące rad pracowników stosujemy do pracodawców, którzy zatrudniają co najmniej 50 pracowników (art. 1 ust. 2 ustawy o informowaniu pracowników...).
Jeżeli natomiast pracownicy zorganizują się i złożą wniosek o powołanie rady, to należy ją wyłonić w następujący sposób:
Krok 1
Pracodawca organizuje wybory na pisemny wniosek grupy co najmniej 10% pracowników, powiadamiając ich o terminie przeprowadzenia wyborów oraz o terminie zgłaszania kandydatów na członków rady w sposób przyjęty u danego pracodawcy (art. 8 ust. 1 ustawy o informowaniu pracowników...).
Krok 2
Pracodawca powiadamia pracowników o terminie wyborów nie później niż na 30 dni przed dniem wyborów. Natomiast termin zgłoszenia kandydatów na członków rady pracowników wynosi 21 dni (art. 8 ust. 2 ustawy o informowaniu pracowników...).
Członków rady pracowników u pracodawcy zatrudniającego:
- do 100 pracowników – wybierają pracownicy spośród kandydatów zgłoszonych na piśmie przez grupę co najmniej 10 pracowników,
- powyżej 100 pracowników – wybierają pracownicy spośród kandydatów zgłoszonych na piśmie przez grupę co najmniej 20 pracowników.
Krok 3
Pracodawca powinien uzgodnić z pracownikami, wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy, regulamin wyborów. Sposób wyłonienia pracowników, którzy mieliby ustalić regulamin, może polegać na wprowadzeniu wewnętrznej procedury regulującej tę kwestię (jeżeli w firmie nie ma ustalonego trybu wyłaniania pracowników).
Krok 4
W przypadku nieuzgodnienia treści regulaminu wyborów w terminie 30 dni od daty jego przekazania regulamin ustala samodzielnie pracodawca, uwzględniając postulaty pracowników zgłoszone podczas próby jego uzgodnienia. Jeżeli w 2006 r. w danym zakładzie pracy regulamin ustalono z organizacją związkową, to w przypadku wyborów rady pracowników na następną kadencję będzie konieczne stworzenie nowego regulaminu wyborów. Należy go również uzgodnić z pracownikami wybranymi w trybie przyjętym u pracodawcy.
W regulaminie wyborów należy ustalić skład i zasady powoływania oraz tryb działania komisji wyborczej (komisja ta przeprowadza wybory).
Krok 5
Jeżeli jest to możliwe, wybory przeprowadza się w dniu roboczym na ogólnym zebraniu pracowników lub w inny sposób przewidziany w regulaminie wyborów, nie później jednak niż w terminie 30 dni od dnia jego ustalenia. Jeżeli w wyborach wzięło udział co najmniej 50% pracowników zatrudnionych u pracodawcy – są one ważne. W przypadku gdy w wyborach wzięło udział mniej niż 50% pracowników, po upływie 30 dni od dnia tych wyborów przeprowadza się je ponownie. Następne wybory uznaje się za ważne, bez względu na frekwencję.
Członkami rady pracowników zostają kandydaci, którzy otrzymają kolejno największą liczbę głosów. W przypadku gdy kandydaci na członków rady pracowników otrzymają równą liczbę głosów, a liczba miejsc pozostających do obsadzenia jest mniejsza od liczby tych kandydatów, wyboru członków rady pracowników dokonują ponownie pracownicy spośród tych kandydatów.
Podstawa prawna
- art. 4, art. 8, art. 10, art. 11 ustawy 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzeniu z nimi konsultacji (Dz.U. z 2006 r. Nr 79, poz. 550 ze zm.),
- wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 1 lipca 2008 r., sygn. akt K 23/07 (Dz.U. Nr 120, poz. 778).