2 500 zł miesięcznie za 28 lat i 6 miesięcy służby w Policji, czy też w 2025 r.? MSWiA odpowiada: kwestie związane z przysługującym funkcjonariuszom świadczeniem motywacyjnym będą monitorowane i oceniane pod kątem konieczności dokonania ewentualnych zmian legislacyjnych. Problem wciąż tkwi! Poniżej opisujemy jaki.
- Problem świadczenia motywacyjnego a postępowania dyscyplinarnego
- Ile wynosi dodatek motywacyjny w policji?
- Kto podejmuje decyzję w sprawie świadczenia motywacyjnego?
- Kiedy nie przyznaje się świadczenia motywacyjnego policjantowi?
- Kiedy nie wypłaca się świadczenia motywacyjnego?
Problem świadczenia motywacyjnego a postępowania dyscyplinarnego
Świadczenie motywacyjne, o którym mowa w art. 120a ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, ma na celu zatrzymanie jak najdłużej w służbie doświadczonych funkcjonariuszy posiadających wysługę co najmniej 25 lat poprzez wdrożenie odpowiednich rozwiązań finansowych. Istnieje spory problemy ze świadczeniami motywacyjnymi w Policji. Może sprawa zostanie rozstrzygnięta w 2025 r. Sytuacja wygląda tak, że policjanci pobierający tzw. świadczenie motywacyjne nie dostają go za okres postępowania dyscyplinarnego – nawet gdy wszczęto je bezzasadnie. Co więcej, m.in. ze względów finansowych funkcjonariuszom nie opłaca się też odwoływać od kary dyscyplinarnej, bo przez ten czas wciąż nie będą mieć świadczenia. Zdaniem RPO wypacza to istotę postępowania dyscyplinarnego, a w skrajnych przypadkach może prowadzić do nadużywania prawa do wszczęcia „dyscyplinarki”. Kwestie związane z przysługującym funkcjonariuszom świadczeniem motywacyjnym będą monitorowane i oceniane pod kątem konieczności dokonania ewentualnych zmian legislacyjnych - odpowiada MSWiA. Podkreśla dodatkowo, że:
"Ze względu na motywacyjny charakter tego świadczenia przyjęto, że nie będzie ono wypłacane, nie tylko za okres nieświadczenia przez funkcjonariusza służby z innych przyczyn niż korzystanie z urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego oraz czasu wolnego udzielonego w zamian za czas służby przekraczający normę, ale również w sytuacji zmaterializowania się wobec niego jednej z przesłanek negatywnych do jego przyznania, a w przypadku ich wystąpienia w okresie wypłacania policjantowi tego świadczenia, nastąpi stwierdzenie ustania prawa do jego wypłaty".
Cała sprawa się zaczęła, ponieważ do RPO wpłynęła sprawa dotycząca świadczenia motywacyjnego, które w wysokości 2 500 zł miesięcznie jest przyznawane funkcjonariuszom po osiągnięciu 28 lat i 6 miesięcy służby. Wobec policjanta pobierającego takie świadczenie wszczęto postępowanie dyscyplinarne. Przełożony wydał rozkaz personalny o ustaniu jego prawa do wypłaty świadczenia. Po kilku miesiącach postępowanie dyscyplinarne - które wszczęte niezasadnie - umorzono, a świadczenie zostało ponownie przyznane. W przepisach nie ma jednak podstawy prawnej do wypłaty świadczenia motywacyjnego za okres w którym ustało prawo do niego - czego domaga się wnioskodawca. Wydaje się, że przepisy są nieproporcjonalnie dolegliwe dla policjantów. Katalog przesłanek powodujących ustanie prawa do świadczenia jednakowo traktuje samo wszczęcie postępowania dyscyplinarnego oraz ukaranie karą dyscyplinarną (do czasu jej zatarcia). W lepszej sytuacji może zatem znaleźć się funkcjonariusz ukarany karą nagany (zatarcie kary po 6 miesiącach) niż ten, który skorzysta z prawa do odwołania. Na prawomocne zakończenie „dyscyplinarki” poczeka on znacznie dłużej - a przez cały ten czas nie będzie miał świadczenia.
Ile wynosi dodatek motywacyjny w policji?
Policjantowi przyznaje się świadczenie motywacyjne po osiągnięciu:
- 25 lat służby, ale nie więcej niż 28 lat i 6 miesięcy - w wysokości 1500 zł miesięcznie, albo
- 28 lat i 6 miesięcy służby - w wysokości 2500 zł miesięcznie.
Świadczenie motywacyjne płatne jest z dołu do dziesiątego dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który świadczenie motywacyjne przysługuje.
Problem polega jednak na tym, że policjanci pobierający tzw. świadczenie motywacyjne nie dostają go za okres postępowania dyscyplinarnego – nawet gdy wszczęto je bezzasadnie. Okazuje się, że ze względów finansowych funkcjonariuszom nie opłaca się też odwoływać od kary dyscyplinarnej, bo przez ten czas wciąż nie będą mieć świadczenia. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) wypacza to istotę postępowania dyscyplinarnego, a w skrajnych przypadkach może prowadzić do nadużywania prawa do wszczęcia „dyscyplinarki”. Zdaniem RPO konieczne jest podjęcie inicjatywy ustawodawczej w celu rozwiązania problemu, o co wnioskował do MSWiA. Problem realnie istnieje a Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji jedynie odpowiada, że: kwestie związane z przysługującym funkcjonariuszom świadczeniem motywacyjnym będą monitorowane i oceniane pod kątem konieczności dokonania ewentualnych zmian legislacyjnych - odpowiada MSWiA.
Do stażu służby zalicza się okresy:
1) służby w Policji;
2) służby w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służbie Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służbie Celnej, Służbie Celno-Skarbowej i Służbie Więziennej;
3) traktowane jako równorzędne ze służbą, o której mowa w pkt 1 i 2, wymienione w art. 13 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2022 r. poz. 1626 i 2476).
Kto podejmuje decyzję w sprawie świadczenia motywacyjnego?
Decyzję o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia motywacyjnego przełożony wydaje nie później niż w terminie 30 dni po osiągnięciu przez policjanta stażu służby. Przed wydaniem decyzji o przyznaniu świadczenia motywacyjnego policjant podlega opiniowaniu służbowemu na zasadach, jeżeli od dnia wydania ostatniej opinii o tym policjancie upłynęły co najmniej 3 miesiące.
Kiedy nie przyznaje się świadczenia motywacyjnego policjantowi?
Świadczenia motywacyjnego nie przyznaje się policjantowi:
1) który podczas ostatniego opiniowania służbowego otrzymał jedną z opinii służbowych, o których mowa w wybranych przepisach - przez okres jednego roku od dnia wydania ostatecznej opinii służbowej;
2) przeciwko któremu wszczęto postępowanie karne w sprawie o przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe lub postępowanie dyscyplinarne - do czasu prawomocnego zakończenia tego postępowania;
3) ukaranemu karą dyscyplinarną - do czasu jej zatarcia;
4) skazanemu wyrokiem sądu lub w stosunku do którego postępowanie karne zostało warunkowo umorzone - przez okres jednego roku od dnia uprawomocnienia się orzeczenia.
Kiedy nie wypłaca się świadczenia motywacyjnego?
Świadczenia motywacyjnego nie wypłaca się za okres:
1) korzystania z urlopu bezpłatnego,
2) przerw w wykonywaniu obowiązków służbowych, za które policjant nie zachował prawa do uposażenia,
3) zawieszenia w czynnościach służbowych albo tymczasowego aresztowania,
4) zwolnienia z zajęć służbowych,
5) innej nieobecności trwającej co najmniej jeden miesiąc
- proporcjonalnie do tego okresu.
Przepisy są nieproporcjonalnie dolegliwe dla policjantów. Katalog przesłanek powodujących ustanie prawa do świadczenia motywacyjnego jednakowo traktuje samo wszczęcie postępowania dyscyplinarnego oraz ukaranie karą dyscyplinarną (do czasu jej zatarcia). RPO interweniuje w obronie policjantów. Oznacza to, że ze względów finansowych korzystniej jest nie odwoływać się od kary dyscyplinarnej, nawet jeżeli została ona nałożona bezzasadnie. Całkowicie wypacza to istotę postępowania dyscyplinarnego. W skrajnych przypadkach może prowadzić do nadużywania prawa do wszczęcia postępowania. W założeniu ustawodawcy świadczenie motywacyjne ma zatrzymywać w czynnej służbie funkcjonariuszy, którzy są uprawnieni do przejścia na emeryturę. Warunkiem jego przyznania jest staż służby. Mając na uwadze cel świadczenia, wydaje się, że mniej dolegliwe byłoby wprowadzenie zawieszenia prawa do świadczenia do prawomocnego zakończenia postępowania dyscyplinarnego. Korzystne rozstrzygnięcie determinowałoby zwrot zawieszonego świadczenia.
Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 145, 1006, 1089, 1222, 1248, 1473, 1562, 1688, 1717)