Do gwarantowanej kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę należy wliczać zarówno wynagrodzenie zasadnicze, jak i dodatek stażowy. Jeśli suma tych składników jest równa co najmniej kwocie minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym okresie, to nie ma potrzeby wyrównania wynagrodzenia.
UZASADNIENIE
Wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia określanego przez Radę Ministrów na każdy rok kalendarzowy (art. 6 ust. 1 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę). Jedynie osoby w pierwszym roku pracy mogą otrzymać mniej, tj. 80% kwoty minimalnej (art. 6 ust. 2 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę).
Do rocznego stażu pracy, po upływie którego przysługuje 100% minimalnego wynagrodzenia, należy wliczać wszystkie okresy, za które zostały opłacone składki na ubezpieczenia społeczne lub zaopatrzenie emerytalne, z wyłączeniem okresów zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego.
WAŻNE!
Ustalając staż pracy pracownika wynagradzanego stawką minimalną należy pomijać okres przygotowania zawodowego.
W 2010 r. wynagrodzenie minimalne wynosi 1317 zł, a dla pracowników rozpoczynających pracę zawodową – 1053,60 zł (1317 zł x 80%). Są to kwoty brutto, czyli kwoty zawierające wszystkie obowiązkowe obciążenia na rzecz budżetu państwa (składki na ZUS i podatek dochodowy).
Pensja pracownika często składa się z kilku różnego rodzaju należności. Należy je zsumować i sprawdzić, czy równa się co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu. Pracownik musi dostać co miesiąc wynagrodzenie minimalne, a nie np. przeciętnie na miesiąc.
Ustalając, czy pracownik otrzymuje wynagrodzenie w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia, należy uwzględnić przysługujące pracownikowi składniki wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, zaliczone do wynagrodzeń osobowych według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez Główny Urząd Statystyczny (art. 6 ust. 4 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę). Składniki wynagrodzenia stanowiące wynagrodzenia osobowe określa załącznik do objaśnień do sprawozdawczości z zatrudnienia i wynagrodzeń. Są to m.in.:
- wynagrodzenia zasadnicze w formie stawki godzinowej, akordowej lub prowizyjnej i innej,
- dodatki za staż pracy i inne dodatki, np. za warunki pracy, za szczególne kwalifikacje,
- premie i nagrody regulaminowe i uznaniowe,
- wyrównania do wysokości minimalnego wynagrodzenia,
- wynagrodzenie za czynności przewidziane do wykonania poza normalnymi godzinami pracy w zakładzie lub innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę (dyżur, domowe pogotowie),
- ekwiwalenty za urlop wypoczynkowy,
- dodatki za pracę w godzinach nadliczbowych,
- nagrody jubileuszowe,
- odprawy emerytalne i rentowe.
Obliczając wysokość wynagrodzenia pracownika nie należy jednak uwzględniać składników wymienionych jako trzy ostatnie, czyli (art. 6 ust. 5 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę):
- wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych (w tym dodatków za nadgodziny),
- nagrody jubileuszowej,
- odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy.
Do wynagrodzeń nie zalicza się w ogóle m.in.: świadczeń z zfśs, należności za czas podróży służbowych, ekwiwalentów pieniężnych za użyte przy wykonywaniu pracy narzędzia, materiały lub sprzęt stanowiące własność pracownika, dodatków za rozłąkę, ryczałtów samochodowych, wartości świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów bhp czy odszkodowań wynikających z umów o zakazie konkurencji. W związku z tym nie należy włączać ich do ustalania wynagrodzenia minimalnego.
Jeżeli w danym miesiącu, z uwagi na terminy wypłat niektórych składników wynagrodzenia lub rozkład czasu pracy, wynagrodzenie pracownika jest niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia, pracodawca ma obowiązek uzupełnić wynagrodzenie do tej wysokości w formie wyrównania (art. 7 ust. 1 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę). Wyrównanie należy wypłacać łącznie z wypłatą wynagrodzenia za dany miesiąc (art. 7 ust. 2 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę).
Pracownikom wynagradzanym na podstawie miesięcznych stawek, którym nie przysługuje wynagrodzenie minimalne za pełny miesięczny wymiar czasu pracy (np. którzy nie przepracowali pełnego miesiąca z powodu oddania czasu wolnego za pracę w godzinach nadliczbowych), wyrównanie należy wypłacać za każdą godzinę pracy (art. 7 ust. 4 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę). Wyrównanie należy ustalać jako różnicę między wysokością wynagrodzenia godzinowego, wynikającą z podzielenia wysokości minimalnego wynagrodzenia przez liczbę godzin pracy przypadającą do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu w ramach pełnego wymiaru czasu pracy, a wysokością wynagrodzenia pracownika w danym miesiącu, przeliczoną na godzinę pracy.
Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy, wyrównanie również należy obliczać według opisanych wyżej zasad. Jednak wysokość minimalnego wynagrodzenia należy ustalać w kwocie proporcjonalnej do liczby godzin pracy przypadającej do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu, biorąc za podstawę wysokość minimalnego wynagrodzenia.
PRZYKŁAD
Anna T. jest zatrudniona na 1/4 etatu. W marcu pracownik pełnoetatowy musi przepracować 184 godziny (23 dni x 8 godzin), dlatego Anna T. powinna przepracować 46 godz. (184 godz. : 4). Za marzec br. Anna T. musi otrzymać wynagrodzenie nie niższe niż 1/4 wynagrodzenia minimalnego, tj. 329,25 zł [(1317 zł x 46 godz.) : 184 godz.]. W tej kwocie może zawierać się, oprócz wynagrodzenia zasadniczego, również dodatek stażowy.
Anna T. zarobiła w marcu 300 zł (już po doliczeniu dodatku za wysługę lat), czyli mniej niż 329,25 zł. Zatem należy jej wypłacić wyrównanie. Oblicza się je następująco:
Krok 1. Obliczenie stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia:
329,25 zł : 46 godz. do przepracowania w marcu = 7,16 zł.
Krok 2. Obliczenie stawki godzinowej wynikającej z wynagrodzenia pracownicy:
300 zł : 46 godz. = 6,52 zł.
Krok 3. Obliczenie różnicy między obiema stawkami:
7,16 zł – 6,52 zł = 0,64 zł.
Krok 4. Obliczenie kwoty wyrównania:
0,64 zł x 46 godz. = 29,44 zł.
Anna T. powinna otrzymać wyrównanie w kwocie 29,44 zł.
Podstawa prawna
- art. 6–8 ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. Nr 200, poz. 1679 ze zm.).