Pracownik fundacji otrzymuje wynagrodzenie składające się z pensji zasadniczej w wysokości 1700 zł, premii zależnej od wyników pracy w wysokości od 10 do 30% wynagrodzenia zasadniczego i premii kwartalnej w wysokości 600 zł. Pracownik jest zatrudniony w podstawowym systemie czasu pracy od poniedziałku do piątku. Z urlopu korzystał od 2 do 10 maja 2013 r. W kwietniu otrzymał premię 30%, w marcu 20%, a w lutym 20% pensji zasadniczej. Jak wliczyć do wynagrodzenia urlopowego premie pracownika?
To, czy premia zostanie wliczona do podstawy wynagrodzenia urlopowego, zależy przede wszystkim od jej charakteru. Premia może występować jako dodatkowy składnik do wynagrodzenia o charakterze stałym. Może być również świadczeniem niestałym – kiedy uzyskanie premii zależy od spełnienia w danym okresie warunków określonych w regulaminie premiowania.
Szczegółowe zasady obliczania wynagrodzenia urlopowego określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (dalej: rozporządzenie urlopowe). Wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego ustala się z uwzględnieniem składników wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń ze stosunku pracy niebędących wynagrodzeniem.
Polecamy również serwis: Urlopy
W praktyce, w wynagrodzeniu urlopowym uwzględnia się takie składniki wynagrodzenia, jak:
- wynagrodzenie zasadnicze,
- wynagrodzenie za godziny nadliczbowe,
- dodatek za staż pracy,
- dodatek za szkodliwe i niebezpieczne warunki pracy,
- dodatek za języki obce,
- premie i nagrody periodyczne,
- dodatek funkcyjny.
Za czas urlopu pracownikowi przysługują tylko te składniki wynagrodzenia, które przysługiwałyby mu, gdyby w tym czasie pracował. W wynagrodzeniu urlopowym nie są uwzględniane składniki wynagrodzenia i świadczenia, które mają charakter jednorazowy, nieperiodyczny lub przysługują z tytułu np. upływu okresu zatrudnienia.
Wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego ustala się z wyłączeniem:
- jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie,
- wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju,
- gratyfikacji (nagród) jubileuszowych,
- wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobecności,
- ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy,
- wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
- kwoty wyrównania do wynagrodzenia za pracę w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę,
- nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należności przysługujących z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej,
- odpraw emerytalnych lub rentowych albo innych odpraw pieniężnych, wynagrodzenia i odszkodowania przysługujących w razie rozwiązania stosunku pracy.
Ustalając, czy premia powinna być wliczana do wynagrodzenia urlopowego pracownika, analizujemy przede wszystkim, czy będzie ona przysługiwać pracownikowi, czy ma charakter składnika wynagrodzenia oraz czy ma charakter periodyczny. Świadczenia o charakterze nieperiodycznym nie są bowiem brane pod uwagę przy obliczaniu wynagrodzenia urlopowego.
Zobacz również: Ekwiwalent za urlop - zasady ustalania i wypłacania
Jeśli otrzymane przez pracownika premie miały charakter uznaniowy – czyli były przyznawane przez pracodawcę na podstawie indywidualnych decyzji – nie będą uwzględniane w wynagrodzeniu urlopowym. Jeśli natomiast premie mają charakter regulaminowy (choćby były wypłacane w nierównomiernych okresach) – należy uwzględnić je w wynagrodzeniu urlopowym, ponieważ są świadczeniami periodycznymi. Premie wypłacane pracownikom co pewien czas za okresy zróżnicowane co do ich długości są świadczeniami periodycznymi, do których nie mają zastosowania wyłączenia dotyczące jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie.
Chodzi bowiem o to, aby wypłata premii miała regularny charakter, czyli, że składniki te są wypłacane pracownikom w równych odstępach czasu albo co pewien czas (okres).
Z ORZECZNICTWA
Premia wypłacana co pewien czas za okresy zróżnicowane co do ich długości, jest świadczeniem periodycznym, do którego nie ma zastosowania wyłączenie przewidziane w § 6 pkt 1 rozporządzenia urlopowego.
Wyrok SN z 22 września 2000 r. (sygn. akt I PKN 33/00).
Wynagrodzenie urlopowe oblicza się, wykorzystując tzw. podstawę wymiaru, czyli np.:
- wynagrodzenie pracownika w stałej stawce miesięcznej z miesiąca wykorzystywania urlopu (stawka miesięcznego wynagrodzenia pracownika nie zmienia się w związku z wykorzystaniem w danym miesiącu urlopu wypoczynkowego),
- wynagrodzenie w średniej wysokości ustalone na podstawie zmiennych składników wynagrodzenia (np. premii) z trzech lub dwunastu miesięcy poprzedzających miesiąc wykorzystywania urlopu wypoczynkowego (§ 7–8 rozporządzenia urlopowego).
Przykład
Pracownik otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 1700 zł. Zakładamy, że premie zależne od wyników pracy są premiami regulaminowymi, czyli dokładne zasady ich przyznawania i wypłaty zostały określone w regulaminie wynagradzania czy premiowania.
Podstawa wymiaru wynikająca ze zmiennych składników wynagrodzenia zostanie ustalona z trzech miesięcy poprzedzających miesiąc wykorzystania urlopu – czyli z kwietnia, marca i lutego. Podstawa wymiaru ze zmiennych składników wynosi:
510 zł (30% premii za kwiecień) + 340 zł (20% premii za marzec) + 340 zł (20% premii za luty) = 1190 zł.
W sumie podstawa wymiaru wynikająca ze zmiennych składników wynagrodzenia wynosi więc 1190 zł (premii kwartalnej nie wliczamy do podstawy wymiaru – patrz str. 36.).
Podstawę wymiaru dzielimy następnie przez liczbę przepracowanych godzin, w poszczególnych miesiącach 2013 r. – a więc:
- 168 godziny przepracowane w kwietniu,
- 168 godziny przepracowane w marcu,
- 160 godzin przepracowanych w lutym,
Razem: 168 + 168+ 160 = 496 godziny.
Stawka godzinowa wynosi: 1190 zł : 496 godz. = 2,40 zł.
Następnie stawkę godzinową należy pomnożyć przez liczbę godzin, jaką przepracowałby pracownik w trakcie urlopu: 6 dni urlopu × 8 godz. = 48 godzin
48 godz. × 2,40 zł = 115,20 zł.
Pracownik powinien zatem otrzymać wynagrodzenie za maj w wysokości:
1700 zł (miesięczna stawka wynagrodzenia zasadniczego) + 115,20 zł = 1815,20 zł oraz premię w zależności od wyników sprzedaży w pozostałej części miesiąca (od 10% do 30%).
Premie regulaminowe wypłacane pracownikom za okresy krótsze niż 1 miesiąc jako składnik wynagrodzenia i świadczenie periodyczne powinny być zaliczane do wynagrodzenia urlopowego pracownika. Inaczej wygląda sytuacja z premią kwartalną lub np. półroczną. Mimo, że premia kwartalna jest składnikiem wynagrodzenia i jest świadczeniem periodycznym, nie będzie uwzględniana w wynagrodzeniu urlopowym pracownika. Jest to bowiem świadczenie, które przysługuje za okresy dłuższe niż 1 miesiąc, a tym samym powinno być wypłacane w ściśle określonych terminach. Nawet w przypadku, gdy termin wypłaty, np. premii kwartalnej, przypadnie w miesiącu wykorzystania urlopu wypoczynkowego przez pracownika, nie zmieni to faktu, że premia pracownikowi zostanie wypłacona niezależnie od wynagrodzenia urlopowego.
Natomiast w przypadku, gdy premia wypłacana pracownikowi, o którym mowa w pytaniu, w zależności od wyników pracy faktycznie jest premią uznaniową (czyli pomimo ustalenia przedziału jej wysokości, decyzję o tym, czy pracownik faktycznie premię otrzyma i w jakiej wysokości, podejmuje pracodawca), nie będzie uwzględniana w wynagrodzeniu urlopowym pracownika.
Zadaj pytanie: Forum Kadry
Z ORZECZNICTWA
Tak zwana premia uznaniowa, która nie ma charakteru roszczeniowego, nie stanowi składnika wynagrodzenia za pracę i wobec tego nie mieści się w pojęciu wynagrodzenia urlopowego.
Wyrok SN z 20 lipca 2000 r. (sygn. akt I PKN 17/00).
W takim przypadku pracownik nie będzie miał żadnych dodatkowych składników wynagrodzenia, które mogłyby zostać uwzględnione w przysługującym mu wynagrodzeniu urlopowym. Tym samym za maj pracownik otrzymałby jedynie wynagrodzenie zasadnicze w stałej miesięcznej wysokości – czyli 1700 zł.
Podstawa prawna:
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. Nr 2, poz. 14; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 174, poz. 1353)