Jeżeli wszystkie wymienione przez Państwa czynności będą miały indywidualny i niepowtarzalny charakter oraz wykonawca będzie dysponował prawami autorskimi do stworzonego dzieła, będą Państwo mogli zastosować 50% koszty uzyskania przychodów do wynagrodzenia za wykonane dzieło.
Umowa o dzieło jest umową rezultatu i wymaga, aby działanie przyjmującego określone zamówienie doprowadziło do konkretnego, w przyszłości indywidualnie oznaczonego efektu (dzieła). Przez taką umowę przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania umówionego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Przy jego rozliczaniu strony mogą niekiedy zastosować koszty uzyskania przychodów (dalej Kup) w wysokości 50%.
Preferencyjna stawka Kup przysługuje, jeżeli:
- wykonywana przez wykonawcę praca jest twórcza oraz spełnia przesłanki utworu określone w ustawie z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych,
- uzyskanie przychodu przez wykonawcę wynika z korzystania przez niego z praw autorskich lub rozporządzania tymi prawami (art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Za utwór uznaje się każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Przedmiotem prawa autorskiego są w szczególności utwory: wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe), architektoniczne, audiowizualne (w tym filmowe).
Naczelnik Trzeciego Urzędu Skarbowego w Gdańsku w interpretacji indywidualnej z 16 czerwca 2005 r. (sygn. DF/415–437/05/FW), stwierdził, że: „(...) określenie >>przejaw działalności twórczej<< oznacza jakikolwiek uzewnętrzniony rezultat działalności człowieka o charakterze kreacyjnym. Przesłanka ta jest spełniona, gdy mamy do czynienia z subiektywnie nowym wytworem intelektu. Cecha indywidualności przejawia się w samym procesie twórczym i oznacza oryginalność, niepowtarzalność. Tylko w przypadku łącznego spełnienia ww. przesłanek twórcy przysługują zarówno autorskie prawa osobiste, jak i autorskie prawa majątkowe, w szczególności zaś wynagrodzenie za korzystanie z utworu (...)”.
Rozstrzygnięcie, czy efektem pracy w konkretnym przypadku jest utwór w rozumieniu prawa autorskiego, nie zależy od woli stron umowy, lecz od ustaleń faktycznych i rzeczywistego stanu rzeczy (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 października 2005 r., FSK 2253/04).
WAŻNE!
Możliwość zastosowania 50% stawki kosztów uzyskania przychodu zależy od faktycznych okoliczności towarzyszących powstawaniu umówionego dzieła.
Ustalenie, czy dana umowa o dzieło może zostać rozliczona z zastosowaniem 50% Kup wymaga indywidualnej analizy każdego przypadku. Przykładowo, witryna internetowa może zostać stworzona zgodnie z twórczym, autorskim projektem lub na podstawie gotowego szablonu, z wykorzystaniem ogólnodostępnych rozwiązań i wzorców. To samo dotyczy opisów czy tekstów na stronę internetową, a także szablonu oferty firmowej w wersji graficznej i tekstowej. Jeżeli teksty i projekt oferty będą nacechowane oryginalnością, kreatywne, ciekawe i zachęcające do odwiedzin firmowej witryny internetowej lub zakupu konkretnych produktów firmy, wówczas należałoby uznać je za utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim. Tym samym do wynagrodzenia twórcy można zastosować 50% Kup. Jeżeli wynik pracy wykonawcy byłby pozbawiony tych cech, wtedy stosowanie preferencyjnej stawki kosztów nie miałoby uzasadnienia.
Należy pamiętać, że to płatnik ponosi odpowiedzialność za zastosowanie w nieprawidłowej wysokości Kup, a tym samym za naliczenie podatku. Potwierdził to m.in. dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 19 czerwca 2008 r. (sygn. ITPB2/415–391/08/PS), w której stwierdził, że: „(...) zakwalifikowanie, czy wykonywana praca w ramach umowy o dzieło jest przedmiotem prawa autorskiego, jest obowiązkiem płatnika, który dokonuje świadczeń z tego tytułu. Fakt korzystania przez zleceniobiorcę z prawa autorskiego powinien wynikać wyraźnie z treści zawartej umowy o dzieło. Trzeba mieć również na uwadze, że o charakterze prawnym danej umowy decyduje zasadniczo jej treść (...)”.
Przy stosowaniu do wynagrodzenia wykonawcy dzieła Kup w wysokości 50% treść umowy, na podstawie której ma powstać oznaczony indywidualnie utwór, powinna stwierdzać, że twórca rozporządza majątkowymi prawami autorskimi do stworzonego utworu (wtedy, gdy przechodzą one na zlecającego dzieło) lub udziela licencji na korzystanie z tych praw w określonym zakresie.
Należy mieć na uwadze, że interpretacja przepisów ustawy o prawie autorskim nie należy do kompetencji organów podatkowych. Organy podatkowe nie są uprawnione do orzekania, czy określony rezultat pracy jest utworem w rozumieniu prawa autorskiego. Takiego ustalenia może dokonać Departament Prawno-Legislacyjny Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
WAŻNE!
Organy podatkowe nie są uprawnione do orzekania, czy określony rezultat pracy jest utworem w rozumieniu prawa autorskiego.
Podstawa prawna:
- art. 1, art. 4 ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 ze zm.),
- art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.).