Nie, pracownikowi za czas pełnienia funkcji ławnika nie należy się od pracodawcy wynagrodzenie. Za ten czas Państwa pracownik otrzyma rekompensatę pieniężną ze środków Skarbu Państwa wypłacaną przez sąd, w którym ławnik pełni swoje obowiązki.
UZASADNIENIE
Pracodawca zatrudniający pracownika pełniącego w sądzie funkcję ławnika jest zobowiązany do zwolnienia go od pracy na czas wykonywania czynności związanych z powierzoną mu funkcją (art. 172 § 1 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, dalej ustawa o ustroju sądów). Mimo iż przepisy mówią o prawie do zwolnienia ławnika wyłącznie na czas sprawowania powierzonej funkcji, to zwolnienie powinno obejmować również czas przejazdów potrzebnych na dotarcie do sądu oraz na powrót do pracy.
Ławnik może być wyznaczony do udziału w rozprawach do 12 dni w ciągu roku. Na taki maksymalny okres w danym roku kalendarzowym pracodawca musi go zwalniać na rozprawy. Może się jednak zdarzyć, że wskazana wyżej liczba dni może być zwiększona przez prezesa sądu, ale powinno to następować tylko z powodu ważnych przyczyn, a zwłaszcza gdy niezbędne jest zakończenie rozprawy z udziałem tego samego składu ławników (art. 170 § 1 ustawy o ustroju sądów). Wyznaczając ławnika do udziału w danej rozprawie sąd powinien zawiadomić o tym fakcie pracodawcę tej osoby.
Do 30 września 2001 r. zakład pracy, w którym pracowała osoba pełniąca funkcję ławnika, był zobowiązany do wypłacania pełnego wynagrodzenia za czas wykonywania przez takiego pracownika czynności zleconych przez sąd. W obecnym stanie prawnym pracodawcy nie muszą płacić ławnikowi za pobyt w sądzie.
WAŻNE!
Pracodawca nie ma obowiązku wypłaty pracownikowi – ławnikowi wynagrodzenia za czas nieobecności w pracy spowodowanej pełnieniem przez niego funkcji w sądzie.
Nie oznacza to jednak, że sprawowanie funkcji ławnika jest nieodpłatne. Osoba wybrana na ławnika otrzymuje pieniężną rekompensatę za realizowanie w sądzie przypisanych jej zadań, którymi są: udział w rozprawie lub posiedzeniu, uczestnictwo w naradzie nad wyrokiem, sporządzenie uzasadnienia lub uczestnictwo w posiedzeniu rady ławniczej, jeżeli został do niej wybrany.
Wysokość rekompensaty dla ławników, którzy uczestniczą w rozpoznawaniu spraw w sądach powszechnych, wynosi za 1 dzień pełnienia obowiązków w danym roku 1,9% podstawy ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego, tj. przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszanego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Ponadto ławnikom zamieszkującym poza miejscem siedziby sądu przysługują diety oraz zwrot kosztów przejazdu i noclegu – według zasad ustalonych w tym zakresie dla sędziów. Koszty rekompensaty oraz wymienione wyżej pozostałe należności ponosi Skarb Państwa.
Mimo że za wykonywanie w sądzie czynności ławnika pracownikowi nie należy się wynagrodzenie od pracodawcy, zatrudniony zachowuje prawo do pozostałych świadczeń wynikających ze stosunku pracy (art. 172 § 2 ustawy o ustroju sądów). Regulacja ta przesądza o tym, że czas nieobecności pracownika – ławnika w żaden sposób nie może negatywnie wpływać na zakres jego uprawnień, np. absencji związanych ze sprawowaniem funkcji ławnika nie uwzględnia się przy przyznawaniu takich świadczeń, jak nagrody jubileuszowe, „trzynastki” czy premie.
Podstawa prawna
- art. 91 § 1c, art. 170 § 1 i § 3, art. 172, art. 173 ustawy z 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.).