Rekompensata nadgodzin w systemie równoważnym

Ewelina Tusińska
rozwiń więcej
Pracownik pracuje w systemie równoważnym i ma zaplanowaną pracę na 12 godzin. Okazuje się jednak, że w danym dniu musi ją wykonywać przez 14 godzin. Czy za te 2 nadgodziny możemy udzielić pracownikowi wolnego na jego wniosek? A jeżeli tak, to czy będziemy musieli zapłacić mu za ten czas wynagrodzenie?

Tak. Jeżeli pracownik miał zaplanowaną pracę na 12 godzin, ale pracował de facto 14 godzin, to za 2 nadgodziny można na jego wniosek udzielić mu czasu wolnego w wymiarze 2 godzin. Będzie mu również przysługiwało normalne wynagrodzenie za 2 godziny dodatkowej pracy.

Autopromocja

W systemie równoważnym możliwa jest przedłużona praca nawet do 12 godzin na dobę. Co ważne, praca ta musi być następnie zrekompensowana czasem wolnym. Praca w systemie równoważnym nie oznacza, że dopiero wykonywanie swoich obowiązków w 13. godzinie pracy będzie stanowiło pracę nadliczbową. Wszystko zależy od tego, jak pracodawca zaplanuje pracownikowi pracę. Jeżeli na dany dzień będzie on miał przykładowo zaplanowaną pracę na 8 godzin, to już ewentualna 9. godzina będzie godziną nadliczbową. Natomiast w sytuacji gdy pracownikowi z harmonogramu czasu pracy wynika, że na dany dzień ma zaplanowane 12 godzin, dopiero 13. godzina i ewentualne kolejne będą godzinami nadliczbowymi.

W systemie równoważnym możliwy jest jeszcze jeden wariant, mianowicie pracownik ma zaplanowaną pracę na mniej niż 8 godzin, np. na 4 i okazuje się, że musi pracować więcej. W takiej sytuacji praca ponad 4 godziny, a przez mniej niż 8 nie będzie pracą w godzinach nadliczbowych. Będzie to praca, za którą trzeba będzie zapłacić normalne wynagrodzenie, bez dodatku. Dopiero zaś praca powyżej 8. godziny będzie pracą w nadgodzinach, którą będzie trzeba odpowiednio zrekompensować.

Rekompensata pracy w nadgodzinach może przybrać kilka wariantów:

•  zapłata stosownego dodatku,

•  udzielenie czasu wolnego z inicjatywy pracodawcy (1 nadgodzina – 1,5 godziny czasu wolnego oraz należy zmieścić się w danym okresie rozliczeniowym),

•  udzielenie czasu wolnego na wniosek pracownika (1 nadgodzina – 1 godzina czasu wolnego i rekompensata może nastąpić w dowolnym terminie wskazanym przez pracownika, a więc także po zakończeniu okresu rozliczeniowego, w którym nastąpiła dodatkowa praca).


Niezależnie od formy rekompensaty pracownikowi zawsze należy się normalne wynagrodzenie za dodatkową pracę.

W związku z tym, jeżeli tak jak w pytaniu pracownik miał zaplanowaną pracę na 12 godzin, ale pracował de facto 14, za 2 nadgodziny można pracownikowi udzielić czasu wolnego na jego wniosek, z tym że będzie mu wciąż przysługiwało normalne wynagrodzenie za 2 godziny dodatkowej pracy.

W podanym przykładzie pojawia się jednak jeszcze jeden problem. Co do zasady w każdej dobie pracownik powinien mieć zapewniony 11-godzinny odpoczynek dobowy. Ponieważ doba ma 24 godziny, maksymalna liczba godzin pracy w danej dobie, tak aby zapewnić odpoczynek dobowy – to 13. W związku z tym dla pracownika zatrudnionego w podstawowym systemie czasu pracy dobowy wymiar nadgodzin to maksymalnie 5, a w przypadku pracownika pracującego w systemie równoważnym, który w danym dniu ma pracować 12 godzin, to tylko 1 godzina. Praca przez 14 godzin spowoduje, że pracodawca nie zapewni pracownikowi 11-godzinnego odpoczynku dobowego. Złamanie tej zasady jest możliwe jedynie w przypadku pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy oraz w przypadku konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii. Jeżeli więc 14-godzinna praca była wykonywana z innych powodów niż wskazane powyżej, pracodawca dopuścił się wykroczenia przeciwko prawom pracownika.

Natomiast gdy niższa liczba godzin odpoczynku dobowego jest uzasadniona powyższymi przesłankami, pracodawca musi oddać pracownikowi 1 godzinę równoważnego odpoczynku. Udzielenie równoważnego okresu odpoczynku może polegać wyłącznie na obniżeniu czasu pracy w innym dniu pracy pracownika. Będzie to oznaczać, że w innym dniu będzie mógł on przyjść 1 godzinę później do pracy.

Kadry
MRPiPS bada 4-dniowy tydzień pracy i chce skrócenia tygodnia pracy w tej kadencji Sejmu
30 kwi 2024

Dwie wypowiedzi członków rządu wskazujące, że skrócenie tygodnia pracy z 5 do 4 dni (albo z 8 godzin dziennie do 7 godzin) może stać się obowiązującym prawem. 

Czerwiec 2024 – dni wolne, godziny pracy
30 kwi 2024

Czerwiec 2024 – dni wolne i godziny pracy w szóstym miesiącu roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w czerwcu? Kalendarz czerwca w 2024 roku nie zawiera ani jednego święta ustawowo wolnego od pracy. Sprawdź, kiedy wypada najbliższe święto.

Komunikat ZUS: 2 maja wszystkie placówki ZUS będą otwarte
30 kwi 2024

W czwartek, 2 maja, placówki ZUS będą otwarte.

Czy 12 maja 2024 to niedziela handlowa?
30 kwi 2024

Czy 12 maja 2024 to niedziela handlowa? Czy w maju jest niedziela handlowa? Kiedy wypadają niedziele handlowe w 2024 roku?

Kalendarz maj 2024 do druku
30 kwi 2024

Kalendarz maj 2024 do druku zawiera: święta stanowiące dni wolne od pracy, Dzień Flagi, Dzień Matki i imieniny wypadające w tym miesiącu.

Majówka: Pamiętaj, że obowiązuje zakaz handlu i w długi weekend sklepy będą zamknięte
30 kwi 2024

W środę, 1 maja, zaczyna się majówka. Kto zaplanował sobie urlop na 2 maja, może cieszyć się długim weekendem trwającym aż 5 dni. Jak w tym czasie robić zakupy? Czy wszystkie sklepy będą zamknięte?

Czy polski pracownik czuje się emocjonalnie związany ze swoim miejscem pracy?
30 kwi 2024

1 maja przypada Święto Pracy, to dobry moment, aby zastanowić się nad tym, jak się miewają polscy pracownicy. Jak pracodawcy mogą zadbać o dobrostan pracowników?  

"Student w pracy 2024". Wzrosły zarobki studentów, ale i tak odbiegają od ich oczekiwań
30 kwi 2024

Według marcowego raportu “Student w pracy” Programu Kariera Polskiej Rady Biznesu, co trzeci student w Polsce zarabia między cztery a sześć tysięcy złotych miesięcznie. To o 16,5 proc. więcej, niż rok wcześniej.

20 lat Polski w UE: 1 maja 2004 - 1 maja 2024. Jak zmieniło się prawo pracy?
30 kwi 2024

To już 20 lat Polski w Unii Europejskiej. Dokładnie w dniu 1 maja 2004 Polska wraz z Cyprem, Czechami, Estonią, Litwą, Łotwą, Maltą, ze Słowacją, Słowenią i z Węgrami wstąpiła do Unii Europejskiej. To było największe w historii rozszerzenie UE. Prze te 20 lat, do 1 maja 2024 wiele się zmieniło. Szczególnie ważny jest swobodny przepływ pracowników - możliwość pracy za granicą, posiadanie ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego oraz szeregu innych praw pracowniczych. Poniżej opis najważniejszych zmian dla polskiego prawa pracy w związku z wstąpieniem do UE.

Zawodowa służba wojskowa - nie dla osób transseksualnych
30 kwi 2024

Ministerstwo Obrony Narodowej uznaje, że transseksualizm i obojniactwo to przyczyny dyskwalifikujące z zawodowej służby wojskowej. Według rozporządzenia MON to choroby i ułomności. Czy takie wyłączenie jest zgodne z prawem, czy nie dyskryminuje? Temat jest od lat kontrowersyjny, ale warto wiedzieć, że WHO - Światowa Organizacja Zdrowia usunęła transpłciowość, w tym transseksualizm z listy zaburzeń psychicznych. W całą sprawę zaangażował się zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich, który napisał do sekretarza stanu w MON Cezarego Tomczyka.

pokaż więcej
Proszę czekać...