Strony w umowie mogą ustalić, że w okresie urlopu szkoleniowego pracownik będzie otrzymywał wyłącznie wynagrodzenie zasadnicze.
Podstawowym aktem prawnym określającym sposób realizacji obowiązku pracodawcy w zakresie ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych jest rozporządzenie MEN oraz MPiPS z 12 października 1993 r. w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych (DzU nr 103, poz. 472 ze zm.). Przepisy tego rozporządzenia mają zastosowanie do osób podnoszących kwalifikacje zawodowe i wykształcenie ogólne, zakładów pracy oraz organizatorów oświaty dorosłych prowadzących działalność w formach szkolnych i pozaszkolnych.
Pracownicy mogą podnosić swoje kwalifikacje zawodowe bądź wykształcenie ogólne w formach szkolnych i pozaszkolnych zarówno na podstawie skierowania zakładu pracy, jak i z własnej inicjatywy bez skierowania.
Pracownikowi, który podnosi swoje kwalifikacje w formach pozaszkolnych na podstawie skierowania, jeśli umowa zawarta między pracownikiem a pracodawcą nie stanowi inaczej, przysługuje:
- zwrot kosztów uczestnictwa, w tym zakwaterowania, wyżywienia i przejazdu,
- urlop szkoleniowy na udział w obowiązkowych zajęciach oraz zwolnienie z części dnia pracy, płatne według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy (§ 9 ww. rozporządzenia).
Analizując zapis ww. przepisu, należy uznać, że strony w umowie mogą ustalić, iż w okresie urlopu szkoleniowego pracownik będzie otrzymywał wyłącznie wynagrodzenie zasadnicze.
Strony mogą zapisać także inne wzajemne zobowiązania. Zawarcie takiej umowy nie jest konieczne, gdy zakład pracy nie uzależnia wydania pracownikowi skierowania na podnoszenie kwalifikacji w formach pozaszkolnych od zobowiązania się pracownika do przepracowania określonego czasu w zakładzie pracy po ukończeniu nauki, a w razie niedotrzymania zobowiązania do zwrotu części lub całości poniesionych kosztów przez pracodawcę. Pracownik, który podjął naukę w formach pozaszkolnych bez skierowania, może ubiegać się o udzielenie urlopu bezpłatnego, którego okres trwania wlicza się do okresu zatrudnienia w zakresie wszystkich uprawnień pracowniczych określonych w Kodeksie pracy.