Podróż służbowa polega na wykonywaniu na polecenie pracodawcy zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy (art. 775 § 1 Kodeksu pracy).
Miejscowość rozpoczęcia i zakończenia podróży służbowej określa pracodawca. Miejscem tym może być zarówno miejsce zamieszkania pracownika lub jego pobytu, jak i miejsce pracy. W przypadku Państwa pracownika miejscem rozpoczęcia i zakończenia podróży służbowej jest jego miejsce zamieszkania, czyli Pułtusk.
Zasady rozliczania czasu pracy pracowników w delegacji zostały wykształcone przez orzecznictwo Sądu Najwyższego i doktrynę prawa pracy. Nie wynikają natomiast wprost z przepisów prawa pracy. Rozliczenie czasu pracy pracownika delegowanego w podróż służbową następuje na podstawie rozkładu czasu pracy obowiązującego w jego stałym miejscu pracy.
Przy rozliczaniu czasu pracy w delegacji służbowej obowiązuje zasada, że dojazdu do miejsca delegowania oraz powrotu z podróży służbowej nie wlicza się do czasu pracy, jeżeli dojazd nie przypada w czasie normalnych godzin pracy zatrudnionego, zgodnie z jego rozkładem czasu pracy (wyrok SN z 23 czerwca 2005 r., II PK 265/04, OSNP 2006/5-6/76, wyrok SN z 27 października 1981 r., I PR 85/81, OSNC 1982/5-6/76). Do czasu pracy wliczamy jednak ten czas podróży służbowej, w którym pracownik wykonuje pracę, nawet jeżeli nie pokrywa się on z jego godzinami pracy.
WAŻNE!
Dojazd do miejsca delegowania oraz powrót nie są wliczane do czasu pracy pracownika, jeżeli nie pokrywają się z jego godzinami pracy.
W przypadku Państwa pracownika kierowanie pojazdem nie należy do jego obowiązków, zatem czas dojazdu do miejsca docelowego podróży wykraczający poza jego godziny pracy nie jest dla niego czasem pracy. Potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku z 4 kwietnia 1979 r. (I PRN 30/79, OSNC 1979/10/202), w którym stwierdził, że „jeżeli pracownik dla odbycia podróży służbowej w celu wykonania zadania wynikającego z umowy o pracę korzystał z własnego pojazdu samochodowego, to czas zużyty na tę podróż nie podlega wliczeniu do czasu pracy, chociaż pracownik pełni w tym czasie dodatkowe obowiązki kierowcy, ponieważ podstawowym celem podróży służbowej jest wykonanie konkretnych zadań wynikających z umowy o pracę, czas omawianego przejazdu nie jest kontrolowany, a użycie własnego środka lokomocji służy również wygodzie pracownika”.
Inaczej będzie w sytuacji, gdy pracownik, który nie jest zatrudniony jako kierowca, przewozi innych pracowników w ramach podróży służbowej. Taki czas jazdy samochodem będzie wliczany pracownikowi prowadzącemu pojazd do czasu pracy, nawet jeżeli podróż ta odbywa się poza godzinami jego pracy.
W omawianej sytuacji należy zatem zaliczyć pracownikowi do czasu pracy godziny pracy pokrywające się z jego rozkładem czasu pracy. Jeżeli pracownik w miejscu docelowym podróży służbowej nie pracował w godzinach nadliczbowych, to do czasu pracy należy mu wliczyć tylko 8 godzin pracy w środę i 8 godzin pracy w czwartek.
Czas pracy Państwa pracownika podczas podróży służbowej przypada na godziny 8.00–16.00. Jeśli w trakcie delegacji pracownik wykonywał pracę poza tymi godzinami, będzie to praca w godzinach nadliczbowych.
PRZYKŁAD
Pracownik pracuje w siedzibie swojego pracodawcy w godz. 9.00–17.00 w Krakowie w podstawowym systemie czasu pracy. Jego szef zlecił mu służbowy wyjazd do Warszawy. Pracownik wyjechał pociągiem o godz. 5.30 i na miejscu był o godz. 8.30. U klienta był o godz. 9.00 i do godz. 17.30 przeprowadzał szkolenie w jego siedzibie. Następnie udał się na dworzec i wyjechał o godz. 18.30 do Krakowa. Podczas podróży do Krakowa stworzył dokument zdawczy i na miejscu był o godz. 21.00. Do czasu pracy pracownika należy zaliczyć godz. od 9.00 do 17.30 oraz godz. od 18.30 do 21.00. Pracownik przepracował w sumie 11 godzin. Wypracował więc 3 godziny nadliczbowe, za które pracodawca powinien mu oddać czas wolny lub gdy nie ma takiej możliwości, musi zapłacić pracownikowi dodatek z tytułu pracy nadliczbowej.
Podstawa prawna:
- art. 775 § 1, art. 128 § 1, art. 151–1512 Kodeksu pracy,
- § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz.U. Nr 236, poz. 1990 ze zm.).