ZUS nie ma na podstawie dat prawa do odmowy wypłaty zasiłku pogrzebowego. Np. zdaniem ZUS wykonanie tabliczki w metalu (grawerowanej) już po dacie pogrzebu nie jest objęte zasiłkiem pogrzebowym 4000 zł (w 2025 r. podwyżka do być może nawet 7000 zł). Sąd się z tym nie zgodził i nakazał ZUS-owi dopłacić do zasiłku pogrzebowego.
Wyrok wydał sąd rejonowy w Krośnie (link do wyroku, sygnatura IV U 233/21). Wynika z niego ogólna zasada:
WAŻNE! Celem zasiłku pogrzebowego jest umożliwienie zorganizowania ostatniej posługi w stosunku do osoby zmarłej, poprzez zapewnienie stosownych środków finansowania. Przysługuje więc osobie, która pokryła koszty pogrzebu. Ustawodawca nie wprowadził dodatkowych przesłanek, w szczególności granicy czasowej poniesienia wydatków do zakończenia pogrzebu.
W poniższym artykule wyjaśnienia dlaczego zasiłek pogrzebowy w 2025 r. może wynosić 6450 zł albo 7000 zł:
ZUS bezprawnie zmniejszył zasiłek pogrzebowy o koszt tabliczki na grób
ZUS przyznał zasiłek pogrzebowy po zmarłym w wysokości 3 352 zł. Decyzja ta zaskarżona przez wnioskodawcę, który domagał się 4000 zł (od 2025 r. prawdopodobnie 7000 zł). Jego argument? "Zamówienie i wykonanie tabliczki na nagrobku jest związane z pochówkiem i winno wchodzić w skład kosztów pogrzebu."
ZUS wniósł o oddalenie odwołania zarzucając, że koszt usługi powstał po ceremonii pogrzebowej.
Sąd: Nieprawda, że kosztami pogrzebu są wyłącznie koszty poniesione od chwili śmierci do zakończenia pochówku. Takie ograniczenie czasowe nie wynika z przepisów
W aktach sprawy był dowód zakupu spornej tabliczki. zalega dowód kosztów jakie poniósł wnioskodawca w związku ze śmiercią W. S.. Artykuł 78 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych mówi, że zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która poniosła koszty pogrzebu.
Sąd dalej argumentował:
1) Dokumenty potwierdzają poniesienie kosztu pogrzebu.
2) Prawnie jest nieistotnie, czy koszty te poniesione zostały przed terminem pogrzebu, czy po tym terminie.
3) Istotne jest przeznaczenie rzeczy nabytej, nie data nabycia.
4) Dlatego okoliczność, że na rachunku zawierającym wyliczenie usługi i związanym z tym kosztem graweru liter, widnieje data po uroczystości pogrzebowej jest nieistotna.
5) Przepis bowiem nie wskazuje daty pokrycia kosztów pogrzebu, a wymaga jedynie poniesienia kosztów pogrzebu.
6) Odwołujący miał obowiązek jedynie dowieść, że pokrył koszty pogrzebu.
ZUS bezpodstawnie wskazywał, że kosztami pogrzebu są wyłącznie koszty poniesione od chwili śmierci do zakończenia pochówku (pogrzebu). Takie ograniczenie czasowe nie wynika z przepisów. O kosztach pogrzebu nie decyduje data wydatku. Istotne jest przeznaczenie nabytej w związku ze śmiercią danej osoby rzeczy (tak w wyroku SO w Gliwicach, sygn. VIII Ua 17/19).
Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że roszczenie wnioskodawcy jest uzasadnione i dlatego na zasadzie art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję ZUS.
Podstawa prawna wyroku o dopłatę do zasiłku pogrzebowego - ustawa
Artykuł 77 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych"
Zasiłek pogrzebowy przysługuje w razie śmierci:
1) ubezpieczonego;
2) osoby pobierającej emeryturę lub rentę;
3) osoby, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, lecz spełniała warunki do jej uzyskania i pobierania;
4) członka rodziny osoby wymienionej w pkt 1 i 2.
2. Członkami rodziny, o których mowa w ust. 1 pkt 4, są:
1) małżonek (wdowa i wdowiec);
2) rodzice, ojczym, macocha oraz osoby przysposabiające;
3) dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione i dzieci umieszczone w rodzinie zastępczej;
4) przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności inne dzieci niż wymienione w pkt 3;
5) rodzeństwo;
6) dziadkowie;
7) wnuki;
8) osoby, nad którymi została ustanowiona opieka prawna.
Art. 78 ust. 1: zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która pokryła koszty pogrzebu.
Art. 79 ust. 1: w razie poniesienia kosztów pogrzebu przez inna osobę niż wymieniona w art. 77 ust. 1 pkt 4, (…), zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu, nie wyższej jednak niż określona w art. 80.
Podstawa prawna wyroku o dopłatę do zasiłku pogrzebowego - rozporządzenie
Zgodnie z § 16 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe (Dz.U. Nr 237, poz. 1412) do wniosku o zasiłek pogrzebowy powinny być dołączone:
1) odpis skrócony aktu zgonu albo odpis zupełny aktu urodzenia dziecka z adnotacją, że dziecko urodziło się martwe;
2) rachunki poniesionych kosztów pogrzebu, a jeżeli rachunki zostały złożone w banku - kopie rachunków, potwierdzone przez bank za zgodność z oryginałem;
3) dokumenty potwierdzające pokrewieństwo lub powinowactwo zgłaszającego wniosek z osobą zmarłą albo dokument potwierdzający umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej;
4) zaświadczenie płatnika składek o podleganiu ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym;
5) oświadczenie o pokryciu kosztów pogrzebu w całości lub w części;
6) oświadczenie o niepobraniu zasiłku pogrzebowego z innego tytułu;
7) dokument stwierdzający prawo zmarłego do świadczenia, jeżeli świadczenie to było wypłacane przez inny organ rentowy;
8) informację o numerze posiadanego rachunku bankowego, jeżeli wypłata zasiłku ma być dokonana na rachunek bankowy.
Sąd: Z zasiłku pogrzebowego można pokryć koszty tabliczki na grobie. Zasada bez zmian w 2025 r. dla zasiłku 7000 zł