Świadczenie wspierające 2024 - ile wynosi, wniosek

• Świadczenie wspierające 2024 – dla kogo?
• Ile wynosi świadczenie wspierające w 2024 r.?
• Kwotę świadczenia wspierającego zaokrągla się do pełnych złotych w górę
• Świadczenie wspierające a renta socjalna
• Zmiana wysokości świadczenia i jego uchylenie przez ZUS
• Od kiedy świadczenie wspierające?
• Świadczenie wspierające - jak długo?
• Świadczenie wspierające - kiedy nie przysługuje?
• Świadczenie wspierające – wnioski do ZUS
• Wniosek o świadczenie wspierające (druk SWN)
• Jakie dokumenty do wniosku o świadczenie wspierające?
• Świadczenie wspierające - jak złożyć wniosek?
• Świadczenie wspierające a świadczenie pielęgnacyjne

Świadczenie wspierające 2024 – dla kogo?

Świadczenie wspierające reguluje ustawa o świadczeniu wspierającym, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2024 r. Jest ono przewidziane dla osób niepełnosprawnych mających potrzebę wsparcia pomocy. Pieniądze te mają być przeznaczone na częściowe pokrycie wydatków związanych z zaspokojeniem szczególnych potrzeb życiowych osób z niepełnosprawnościami. Świadczenie przysługuje bez względu na dochody i bez względu na pobieranie także innych świadczeń dla niepełnosprawnych.

Osoba w wieku od ukończenia 18. roku życia musi posiadać decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia z art. 6b3 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Potrzeba wsparcia musi być określona w tej decyzji  na poziomie od 70 do 100 punktów w skali potrzeby wsparcia, 

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy o świadczeniu wspierającym przysługuje ono:

1) obywatelom polskim;
2) cudzoziemcom:
a) obywatelom UE, EOG albo Konfederacji Szwajcarskiej,
b) jeżeli wynika to z wiążących RP dwustronnych umów międzynarodowych o zabezpieczeniu społecznym,
c) przebywającym na terytorium RP na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127 ustawy o cudzoziemcach, jeżeli zamieszkują na terytorium RP,
d) posiadającym kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”, jeżeli zamieszkują na terytorium RP, z wyłączeniem obywateli państw trzecich, którzy uzyskali zezwolenie na pracę na terytorium państwa członkowskiego na okres nieprzekraczający 6 miesięcy, obywateli państw trzecich przyjętych w celu podjęcia studiów lub pracy sezonowej oraz obywateli państw trzecich, którzy mają prawo do wykonywania pracy na podstawie wizy,
e) przebywającym na terytorium RP:
– na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 139a ust. 1 lub art. 139o ust. 1 ustawy o cudzoziemcach, lub
– w związku z korzystaniem z mobilności krótkoterminowej pracownika kadry kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa na warunkach określonych w art. 139n ust. 1 ustawy o cudzoziemcach
– jeżeli zamieszkują na terytorium RP, z wyłączeniem cudzoziemców, którym zezwolono na pobyt i pracę na terytorium RP przez okres nieprzekraczający 9 miesięcy, chyba że dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej,
f) przebywającym na terytorium RP:
– na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 151 lub art. 151b ustawy o cudzoziemcach, lub
– na podstawie wizy krajowej w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych, lub
– w związku z korzystaniem z mobilności krótkoterminowej naukowca na warunkach określonych w art. 156b ust. 1 ustawy o cudzoziemcach
– z wyłączeniem cudzoziemców, którym zezwolono na pobyt na terytorium RP przez okres nieprzekraczający 6 miesięcy, chyba że dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej,
g) przebywającym na terytorium RP obywatelom Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, o których mowa w art. 10 ust. 1 lit. b, d, e lub f Umowy z dnia 24 stycznia 2020 r. o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej.

Ile wynosi świadczenie wspierające w 2024 r.?

Wysokość świadczenia wspierającego uregulowano w art. 4 ust. 1 ustawy o świadczeniu wspierającym. Jest ono uzależnione od aktualnej wysokości renty socjalnej oraz liczby punktów przyznanych w decyzji WZON.

Świadczenie wspierające wypłacane jest miesięcznie w kwotach:

1. potrzeba wsparcia na poziomie 95-100 punktów - 220% renty socjalnej,
2. potrzeba wsparcia na poziomie 90-94 punktów – 180% renty socjalnej,
3. potrzeba wsparcia na poziomie 85-89 punktów - 120% renty socjalnej,
4. potrzeba wsparcia na poziomie 80-84 punktów - 80% renty socjalnej,
5. potrzeba wsparcia na poziomie 75-79 punktów - 60% renty socjalnej,
6. potrzeba wsparcia na poziomie 70-74 punktów - 40% renty socjalnej.

Wyjątek stanowią osoby wymagające opieki, które co najmniej na dzień 1 stycznia 2024 r. miały przyznane na podstawie dotychczasowych przepisów prawo do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego albo prawo do zasiłku dla opiekuna, a także na którą przyznano świadczenie pielęgnacyjne zgodnie z nowymi przepisami. Takie osoby mogą otrzymać świadczenie wspierające już od dnia 1 stycznia 2024 r., także potrzebę wsparcia mają ustaloną na poziomie od 70 do 89 punktów. Poza tym, musi oczywiście spełniać warunki do uzyskania świadczenia wspierającego.

Aktualna kwota renty socjalnej wynosi 1780,96 zł brutto. Obowiązuje od 1 marca 2024 r. W związku z powyższym wysokość świadczenia wspierającego przedstawia tabela:

Kwotę świadczenia wspierającego zaokrągla się do pełnych złotych w górę

Natomiast świadczenie za niepełny miesiąc oblicza się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w danym miesiącu. Następnie wynik mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Jeśli kwota świadczenia za niepełny miesiąc jest nierówna, zaokrągla się ją do 10 groszy w górę.

W przypadku śmierci osoby uprawnionej do świadczenia wspierającego, świadczenie to przysługuje osobie wspólnie z nią zamieszkującej i gospodarującej za pełny miesiąc, w którym doszło do zgonu (chyba że zostało już wypłacone osobie zmarłej). Z roszczeniem o wypłatę świadczenia osoba wspólnie zamieszkująca ze zmarłym może wystąpić do 12 miesięcy od dnia śmierci. Po upływie 12 miesięcy roszczenie wygasa.

ZUS wypłaca świadczenie wspierające na skazany numer rachunku.

Świadczenie wspierające a renta socjalna

Wysokość świadczenia wspierającego rośnie wraz ze wzrostem renty socjalnej. Podwyżka świadczenia wspierającego następuje z urzędu. Nie składa się w tym celu wniosku. ZUS udostępnia informację o podwyżkę na PUE ZUS.

Obecny rząd proponuje podniesienie wysokości renty socjalnej do kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Czy tak się stanie? Nie ma pewności. Oznaczałoby to wzrost renty socjalnej do 4242,00 zł, a od lipca 2024 r. nawet do 4300 zł. Przy utrzymaniu dotychczasowych wyliczeń procentowych świadczenie wspierające przy 95-100 punktach poziomu potrzeby wsparcie mogłoby wynosić niemalże 10 000,00 zł. Nie wydaje się, aby było to realne rozwiązanie. W takim wypadku raczej dojdzie do zmiany stosunku procentowego pomiędzy świadczeniem wspierającym a kwotą renty socjalnej.

Zmiana wysokości świadczenia i jego uchylenie przez ZUS

Ustawa uprawnia ZUS do samodzielnej zmiany wysokości świadczenia wspierającego lub nawet uchylenia świadczenia. Może to zrobić w sytuacjach, kiedy:

1. po ustaleniu prawa zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono nowe okoliczności mające wpływ na prawo do świadczenia wspierającego lub jego wysokość;
2. prawo zostało ustalone na podstawie fałszywych oświadczeń lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą to świadczenie;
3. prawo zostało ustalone w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało następnie uchylone, zmienione albo stwierdzono jego nieważność;
4. ustalenie prawa do świadczenia wspierającego lub nieprawidłowe ustalenie jego wysokości nastąpiło na skutek błędu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Od kiedy świadczenie wspierające?

Prawo do świadczenia ustala się od miesiąca wpłynięcia wniosku. Jeśli w czasie 3 miesięcy od wydania decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia został złożony wniosek do ZUS, prawo do świadczenia wspierającego ustala się od miesiąca złożenia wniosku o decyzję WZON.

Jeżeli osoba uprawniona złoży wniosek w okresie 3 miesięcy od dnia ukończenia przez nią 18. roku życia, prawo do świadczenia wspierającego ustala się od miesiąca ukończenia przez tę osobę 18. roku życia.

Świadczenie wspierające - jak długo?

Zgodnie z przepisami ustawy prawo do świadczenia wspierającego ustala się na czas ważności decyzji WZON ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Świadczenie przysługuje do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności tej decyzji.

Świadczenie wspierające - kiedy nie przysługuje?

Ustawa o świadczeniu wspierającym wymienia także sytuacje, kiedy wspomniane świadczenie nie przysługuje. Są to następujące przypadki:

1. osoba została umieszczona w domu pomocy społecznej, w rodzinnym domu pomocy, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o której mowa w przepisach o pomocy społecznej, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym albo schronisku dla nieletnich;
2. osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia o podobnym charakterze do świadczenia wspierającego, chyba że dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
3. na osobę inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Świadczenie wspierające – wnioski do ZUS

Wnioski o świadczenie wspierające składa się do ZUS. Zakład zajmuje się również wypłatą świadczenia. Nad działalnością ZUS w tym zakresie nadzór sprawuje minister właściwy do spraw rodziny.

ZUS opłaca składki emerytalne i rentowe oraz składkę zdrowotną za osobę udzielającą wsparcia osobie niepełnosprawnej pobierającej świadczenie wspierające. Warunkiem jest niepodejmowanie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, wspólne zamieszkiwanie i gospodarowanie z osobą niepełnosprawną. Co ważne, dotyczy to tylko jednej osoby wspierającej osobę niepełnosprawną.

Wniosek o świadczenie wspierające (druk SWN)

Świadczenie wspierające przyznaje się na wniosek osoby niepełnosprawnej lub osoby upoważnionej do jej reprezentowania.

Wniosek składa się do ZUS najwcześniej w miesiącu, kiedy decyzja ustalająca poziom potrzeby wsparcia stała się ostateczna. Kiedy decyzja ustalająca poziom potrzeby wsparcia staje się ostateczna? Zgodnie z art. 6 Kodeksu postępowania administracyjnego decyzja jest ostateczna kiedy nie służy na nią odwołanie. 

Należy więc uznać, że decyzja WZON staje się ostateczna wraz z upływem terminu do odwołania czyli z upływem 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

We wniosku powinny znaleźć się następujące informacje:

1. dane dotyczące osoby niepełnosprawnej, a w przypadku gdy nie jest ona wnioskodawcą, również dane wnioskodawcy obejmujące: imię, nazwisko, nazwisko rodowe, datę urodzenia, adres miejsca zamieszkania, obywatelstwo, płeć, numer PESEL, a w przypadku gdy nie nadano numeru PESEL – numer i serię dokumentu potwierdzającego tożsamość, adres poczty elektronicznej, numer telefonu, numer rachunku płatniczego w kraju lub numer wydanego w kraju instrumentu płatniczego;
2. oznaczenie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia (szczególnie numer decyzji).

Jakie dokumenty do wniosku o świadczenie wspierające?

Do wniosku o świadczenie wspierające dołącza się odpowiednio zaświadczenia lub oświadczenia oraz dowody niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia wspierającego, czyli:

1. kartę pobytu – w przypadku cudzoziemca przebywającego na terytorium RP na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127 ustawy o cudzoziemcach;
2. kartę pobytu i decyzję o udzieleniu cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt na terytorium RP lub inny dokument uprawniający cudzoziemca do pobytu na terytorium RP, który uprawnia do wykonywania pracy;
3. inne dokumenty, w tym oświadczenia, niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia wspierającego.

Osoba składająca oświadczenia jest zobowiązana do zawarcia w nich klauzuli o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Zastępuje to pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

Przy ustalaniu prawa do świadczenia wspierającego bierze się pod uwagę przekazane dokumenty oraz informacje uzyskane lub zweryfikowane z rejestrów publicznych wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o świadczeniu wspierającym.

Świadczenie wspierające - jak złożyć wniosek?

Wniosek o świadczenie wspierające wraz z dokumentami składa się tylko w wersji elektronicznej. Nie przewiduje się składania wniosku w formie papierowej. Robi się to za pośrednictwem:

1. PUE ZUS;
2. bankowości elektronicznej;
3. systemu teleinformatycznego utworzonego przez ministra właściwego do spraw rodziny – portal Emp@tia (empatia.mpips.gov.pl).

Jeśli osoba nie posiada swojego profilu na PUE ZUS, profil ten zakłada Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

ZUS może na podstawie porozumienia zapewnić dostęp do środków technicznych umożliwiających złożenie wniosku i załączników oraz zapewnić pomoc przy wnoszeniu tych dokumentów w miejscu innym niż siedziba, oddział lub wyznaczona jednostka organizacyjna ZUS.

Jeśli wniosek zostanie złożony przez więcej niż jedną osobę uprawnioną do jego złożenia, prawo do świadczenia ustala się na podstawie wniosku osoby, która jako pierwsza złożyła wniosek.

Zobacz jak krok po kroku złożyć wniosek o świadczenie wspierające (druk SWN) na PUE ZUS: Instrukcja ZUS >>>
Zobacz, jak sprawdzić szczegóły wniosku o świadczenie wspierające: Instrukcja ZUS >>>

Świadczenie wspierające a świadczenie pielęgnacyjne

Na stronie ZUS można przeczytać, że świadczenie wspierające ma wpływ na inne świadczenia pobierane przez opiekuna osoby niepełnosprawnej z organu gminy. Jeśli opiekun pobiera świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna, gmina wstrzyma wypłatę świadczenia w przypadku złożenia do ZUS wniosku o świadczenie wspierające.

W sytuacji przyznania przez ZUS świadczenia wspierającego na okres, za który opiekun pobrał świadczenie z gminy, należy obowiązkowo zwrócić to świadczenie do gminy. Dolicza się do niego odsetki. Aby temu zapobiec, we wniosku o świadczenie wspierające można wpisać datę, od której chciałoby się uzyskać prawo do świadczenia.