Jeśli jesteś zgłoszony do ubezpieczenia wypadkowego w ZUS, to możesz ubiegać się o jednorazowe odszkodowanie za wypadek przy pracy lub uszczerbek na zdrowiu z powodu choroby zawodowej. Sprawdź, jakie obowiązują stawki.
- Ubezpieczenie wypadkowe to podstawa
- Ile wynosi odszkodowanie za wypadek przy pracy
- Odszkodowanie za wypadek przy pracy – jakich formalności należy dopełnić
- Kiedy nie otrzymasz odszkodowania za wypadek przy pracy
Odszkodowanie można otrzymać za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Na ile wyceniany jest 1 procent? Do 31 marca 2024 roku stawka za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wynosi 1269 zł netto.
Ubezpieczenie wypadkowe to podstawa
Na ubezpieczenia społeczne składają się ubezpieczenia:
- chorobowe,
- emerytalne,
- rentowe,
- wypadkowe.
To właśnie opłacanie składki na ubezpieczenie wypadkowe jest podstawą do wypłaty jednorazowego odszkodowania w przypadku choroby zawodowej lub wypadku przy pracy, powodującego długotrwały lub stały uszczerbek na zdrowiu.
Według danych za 2022 r. oddziały ZUS w Polsce wypłaciły 42,6 tys. jednorazowych odszkodowań za wypadek przy pracy bądź uszczerbek na zdrowiu z tytułu choroby zawodowej, a wartość zrealizowanych świadczeń sięgnęła 294 mln zł.
Ile wynosi odszkodowanie za wypadek przy pracy
Procentową wartość stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu określa lekarz orzecznik ZUS lub komisja lekarska ZUS po zakończeniu leczenia lub rehabilitacji. Zmiana wartości odszkodowania za jeden procent uszczerbku na zdrowiu następuje w kwietniu danego roku i obowiązuje od końca marca kolejnego.
Odszkodowanie za wypadek przy pracy – jakich formalności należy dopełnić
Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie wypłaca odszkodowania wypadkowego automatycznie. Należy złożyć stosowny wniosek wraz z protokołem powypadkowym lub kartą wypadku i dokumentacją opisującą okoliczności i przyczyny wypadku sporządzoną przez pracodawcę. Te dokumenty oraz wypełnione przez lekarza zaświadczenie o stanie zdrowia (OL-9) wnioskodawcy potwierdzające zakończenie leczenia i rehabilitacji poszkodowanego stanowi podstawę do przelewu odszkodowania na konto.
ZUS przyznaje odszkodowanie w formie decyzji w ciągu 14 dni od uprawomocnienia się orzeczenia lekarza orzecznika ZUS lub wyjaśnienia ostatniej okoliczności w sprawie. Jeśli ZUS odmówi świadczenia, można się odwołać w ciągu miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Jeśli prawo do jednorazowego odszkodowania zostało ustalone, Zakład wypłaci przyznaną kwotę do
30 dni od wydania decyzji.
Dokumenty niezbędne do wypłacenia jednorazowego odszkodowania powinien w imieniu poszkodowanego złożyć pracodawca (płatnik składek). Osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą to zrobić pisemnie lub ustnie do protokołu w dowolnej placówce ZUS albo wysłać dokumenty pocztą. Wniosek o odszkodowanie rozpatruje jednostka ZUS właściwa ze względu na miejsce zamieszkania osoby, która uległa wypadkowi.
Co istotne, o jednorazowe odszkodowania mogą się ubiegać także uprawnieni członkowie rodziny osoby zmarłej w wyniku wypadku przy pracy czy choroby zawodowej.
Kiedy nie otrzymasz odszkodowania za wypadek przy pracy
Zakład Ubezpieczeń Społecznych może odmówić wypłaty odszkodowania, gdy:
- wnioskodawca umyślnie lub wskutek rażącego zaniedbania naruszył przepisy BHP oraz udowodniono, że to była jedyna przyczyna wypadku,
- pracownik przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku, ponieważ był nietrzeźwy, pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych.
Odmowa wypłaty świadczenia nie dotyczy członków rodziny ubezpieczonego, którzy w takich przypadkach zachowują prawo do świadczeń.
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)