Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego należy ustalić biorąc pod uwagę wynagrodzenie za pracę za okres od lipca 2009 r. do czerwca 2010 r. oraz wynagrodzenie z umowy zlecenia za okres od 1 lutego do 30 czerwca 2010 r. Marcowe wynagrodzenie wypłacone z tytułu stosunku pracy powinno zostać uzupełnione do kwoty przysługującej za pełny miesiąc pracy; nie należy natomiast uzupełniać wynagrodzenia za wykonywane w tym miesiącu zlecenie.
UZASADNIENIE
Umowa zlecenia zawarta między pracownikiem a pracodawcą jest traktowana do celów ubezpieczeń społecznych jakby była dodatkową pracą etatową. Zleceniobiorca jest w tym wyjątkowym przypadku uznawany za pracownika, a składki od jego przychodu muszą być rozliczane na zasadach właściwych dla rozliczania wynagrodzenia ze stosunku pracy (art. 18 ust. 1a ustawy systemowej).
W konsekwencji podstawą wymiaru składek za pracownika, który dodatkowo pracuje dla swojego pracodawcy na zlecenie, jest suma wynagrodzeń ze stosunku pracy i za wykonane zlecenie. Składki te muszą być rozliczane łącznie w raporcie ZUS RCA składanym z pracowniczym kodem tytułu ubezpieczenia (01 10 xx).
W sytuacji opisanej w pytaniu podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego za czas choroby w lipcu br. należy ustalić biorąc pod uwagę wynagrodzenie za pracę za okres ostatnich 12 miesięcy przed zachorowaniem (od lipca 2009 r. do czerwca 2010 r.) oraz wynagrodzenie za pracę w tym okresie na podstawie umowy zlecenia (od lutego do czerwca 2010 r.) – bez względu na to, kiedy te przychody zostały wypłacone.
WAŻNE!
Ustalając podstawę wymiaru zasiłku należy kierować się okresem, za jaki przysługuje przychód, a nie datą jego wypłaty.
W obliczeniach należy uwzględnić wynagrodzenia ze wszystkich umów zlecenia, bo umowy te były podpisywane bezpośrednio jedna po drugiej, bez żadnej przerwy. Jest to zasada uwzględniania składników wynagrodzenia przysługujących do określonego terminu.
Państwa pracownik chorował przez 6 dni w marcu. Ponieważ przepracował więcej niż połowę obowiązującego go wymiaru czasu pracy w tym miesiącu, jego wynagrodzenie należy uzupełnić. Uzupełnić należy jednak wyłącznie wynagrodzenie otrzymane za ten miesiąc z tytułu pracy w ramach stosunku pracy. Wynagrodzenie za dodatkowo wykonane zlecenie należy zawsze przyjmować w faktycznej wysokości, bez uzupełniania.
PRZYKŁAD
Pracownik otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 3000 zł miesięcznie. Dodatkowo od lutego 2010 r. wykonuje dla pracodawcy zlecenie (umowa zawarta na czas nieokreślony). Wynagrodzenie za zlecenie jest wypłacane co miesiąc w wysokości zależnej od efektów miesięcznej pracy. W marcu br. przez 6 dni sprawował opiekę nad chorym dzieckiem i otrzymał z tego tytułu zasiłek opiekuńczy. Zachorował w lipcu br. Pracodawca musi ustalić wysokość należnego mu wynagrodzenia chorobowego biorąc pod uwagę wynagrodzenie za pracę za okres od lipca 2009 r. do czerwca 2010 r. oraz wynagrodzenie za wykonane zlecenie za okres od lutego do czerwca 2010 r. Wynagrodzenie za marzec br., które zostało wypłacone w niższej wysokości, musi zostać uzupełnione. Ponieważ w tym przypadku jest to stałe wynagrodzenie określone w umowie o pracę, uzupełnionym wynagrodzeniem jest kwota wynikająca z umowy o pracę (3000 zł po pomniejszeniu o składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika). Wynagrodzenie za zlecenie musi zostać uwzględnione w faktycznej wysokości, nawet jeśli konieczność opieki nad dzieckiem spowodowała obniżenie wynagrodzenie za ten miesiąc.
Należy pamiętać, że wynagrodzenie za pracę musi zostać uzupełnione wyłącznie wtedy, gdy pracownik przepracował co najmniej połowę wymiaru czasu pracy w danym miesiącu. Jeśli przepracował mniej, wynagrodzenie za ten miesiąc pomija się w obliczeniach (art. 38 ust. 2 pkt 1 ustawy zasiłkowej). W takim przypadku w obliczeniach wysokości wynagrodzenia chorobowego (zasiłku) należy również pominąć wynagrodzenie za zlecenie należne za ten miesiąc.
PRZYKŁAD
Podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego pracownika, który zachorował w lipcu 2010 r., została ustalona przy uwzględnieniu wynagrodzenia za pracę za okres od lipca 2009 r. do czerwca 2010 r. oraz z umowy zlecenia wykonywanej od 1 marca do 30 czerwca br. Pracownik w kwietniu br. pobrał wynagrodzenie chorobowe za 16 dni. Z podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego należnego w lipcu br. zostało wyłączone wynagrodzenie za kwiecień br., ponieważ pracownik przepracował w tym miesiącu mniej niż połowę obowiązującego go czasu pracy. Jednocześnie z obliczeń został wyłączony przychód należny za dodatkowo wykonywaną w kwietniu umowę zlecenia – mimo że pracownik wykonał więcej niż połowę pracy, jaka została określona na ten miesiąc.
Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku (czyli również wynagrodzenia chorobowego) wynagrodzenie za wykonywaną przez pracownika terminową umowę zlecenia należy uwzględniać jako składnik wynagrodzenia przysługujący do określonego terminu (na zasadach określonych w art. 41 ust. 2 ustawy zasiłkowej). Oznacza to, że jeśli nie podpiszą Państwo z pracownikiem kolejnej umowy zlecenia od 1 sierpnia br., a pracownik nadal będzie chorował po 31 lipca br., to przychód za zlecenie będzie można uwzględniać w podstawie wymiaru wynagrodzenia chorobowego (zasiłku chorobowego) jedynie do końca lipca. Od 1 sierpnia br. świadczenie będzie wówczas niższe, bo będzie liczone z pominięciem przychodu za zlecenie.
Podstawa prawna
- art. 36 ust. 1, art. 38 ust. 2, art. 41 ust. 2 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512),
- art. 18 ust. 1a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.).