PROBLEM
Zatrudniamy na umowę o pracę osobę, z którą mieliśmy jednocześnie podpisaną umowę zlecenia do końca grudnia 2012 r. Przez 4 dni grudnia pracownica pobierała zasiłek opiekuńczy na chorego 3-letniego syna. Czy w podstawie wymiaru zasiłku powinniśmy uwzględnić również wynagrodzenia ze zlecenia? Czy powinniśmy naliczyć zasiłek opiekuńczy odrębnie z zatrudnienia na umowę o pracę i z tytułu zawartej umowy cywilnoprawnej?
ROZWIĄZANIE
Państwa pracownicy przysługuje prawo do zasiłku opiekuńczego wyłącznie z tytułu umowy o pracę. Ponieważ uzyskanie prawa do zasiłku opiekuńczego nastąpiło w okresie trwania umowy zlecenia, w podstawie wymiaru zasiłku oprócz wynagrodzenia z umowy o pracę wypłaconego za okres od grudnia 2011 r. do listopada 2012 r. należy uwzględnić wynagrodzenia z umowy zlecenia zawartej do końca grudnia 2012 r.
Zobacz serwis: Umowy cywilnoprawne
Za pracownika, w rozumieniu art. 8 ust. 1 i 2a ustawy systemowej, uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy, a także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.
Podpisanie dodatkowej umowy zlecenia nie wymaga odrębnego zgłoszenia w ZUS. Od przychodów z umowy zlecenia zawartej z własnym pracodawcą należy opłacać obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) na takich samych zasadach jak od przychodów osiąganych na podstawie umowy o pracę. W takiej sytuacji w imiennych miesięcznych raportach ZUS RCA za pracownika wystarczy wykazywać zsumowaną podstawę wymiaru wszystkich składek, a więc naliczyć je zarówno od wynagrodzenia z etatu, jak i ze zlecenia.
Podstawę wymiaru zasiłku przysługującego pracownikowi stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy (art. 36 ustawy zasiłkowej). Wynagrodzenie pracownika to przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz chorobowe (łącznie 13,71%), finansowanych ze środków pracownika.
Do podstawy wymiaru świadczeń chorobowych przyjmuje się również wynagrodzenie uzyskane na podstawie umowy zlecenia, jeżeli umowa taka została zawarta z pracodawcą, z którym zleceniobiorca pozostaje w stosunku pracy. Jeżeli zatem pracodawca zawarł z własnym pracownikiem dodatkowo umowę zlecenia, ustalając podstawę wymiaru zasiłku, wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia należy zsumować z wynagrodzeniem uzyskiwanym ze stosunku pracy. Przy tym wynagrodzenie z umowy zlecenia zawartej z własnym pracodawcą należy uwzględniać w podstawie wymiaru zasiłku w kwocie faktycznie wypłaconej, bez uzupełniania.
Zobacz: Rozliczanie wynagrodzenia z umów- zlecenia
(!)
Wynagrodzenia z umowy zlecenia (o dzieło) zawartej z własnym pracodawcą należy uwzględniać w podstawie wymiaru świadczenia chorobowego w kwocie faktycznie wypłaconej, bez uzupełniania.
Wynagrodzenie otrzymywane z umowy zlecenia należy uwzględniać w podstawie wymiaru zasiłku według zasad dotyczących składników wynagrodzenia przysługujących do określonego terminu (art. 41 ust. 2 ustawy zasiłkowej). Oznacza to, że składników wynagrodzenia przysługujących tylko do określonego terminu w myśl umowy o pracę lub innego aktu, na podstawie którego powstał stosunek pracy, nie uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego należnego za okres po tym terminie. Przepis ten stosuje się także odpowiednio do składników wynagrodzenia, których wypłaty zaprzestano na podstawie układu zbiorowego pracy lub przepisów o wynagradzaniu.
Jeżeli zatem Państwa pracownica przedłożyła zwolnienie lekarskie w związku z opieką nad chorym dzieckiem na 4 dni grudnia 2012 r., to do podstawy wymiaru zasiłku opiekuńczego należy przyjąć wynagrodzenie z 12 miesięcy poprzedzających prawo do zasiłku, czyli od grudnia 2011 r. do listopada 2012 r. Ponieważ umowa zlecenia zawarta w okresie 12 miesięcy przyjętych do ustalenia podstawy wymiaru trwa do końca grudnia 2012 r. i prawo do zasiłku powstało w okresie jej trwania, wynagrodzenie z tytułu tej umowy należy uwzględnić przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku należnego za 4 dni grudnia. W przypadku gdy pracownik zachoruje w miesiącu, w którym umowa zlecenia nie obowiązuje, to przy ustalaniu podstawy wymiaru świadczenia chorobowego za ten miesiąc nie można uwzględnić wynagrodzenia ze zlecenia.
Zobacz również: Forum Kadry - ZUS i Płace
Jeżeli termin umowy zlecenia upłynie w trakcie pobierania zasiłku, to wówczas podstawę wymiaru zasiłku należy ustalić ponownie na okres po ustaniu zlecenia, wyłączając z niej wynagrodzenie z tytułu tej umowy.
PRZYKŁAD
Pracodawca zawarł z 35-letnim pracownikiem dodatkowo umowę zlecenia na okres od 1 stycznia 2012 r. do 30 listopada 2012 r. Pracownik chorował od 18 listopada do 21 grudnia 2012 r. i od pierwszego dnia niezdolności do pracy miał prawo do zasiłku chorobowego (33 dni wynagrodzenia chorobowego wykorzystał w styczniu i lutym 2012 r.). W podstawie wymiaru zasiłku chorobowego należy uwzględnić wynagrodzenie z umowy o pracę za okres od listopada 2011 r. do października 2012 r. W podstawie wymiaru zasiłku chorobowego należy również uwzględnić wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia. Wynagrodzenie z umowy zlecenia od 1 do 21 grudnia br. należy wyłączyć z podstawy wymiaru zasiłku należnego za okres od 1 do 21 grudnia, ponieważ zasiłek przysługuje także za okres po terminie, do którego umowa była zawarta.
Podstawa prawna:
● art. 3 pkt 3, art. 36 ust. 1, ust. 4, art. 41 ust. 2 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zm.)
● art. 8 ust. 1, ust. 2a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.)