Obowiązek ubezpieczenia
Ubezpieczenie zdrowotne dla osób wykonujących umowy cywilnoprawne jest obowiązkowe.
Dotyczy to umowy zlecenia, umowy agencyjnej albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.
Ubezpieczenie zdrowotne na urlopie wychowawczym
Sprawdź, co Ci się bardziej opłaca – ZUS czy OFE? Kup poradnik z opiniami ekspertów
Obowiązek ubezpieczenia obejmuje osoby, które:
- posiadają obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) i mieszkają na terenie państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu,
- nie posiadają obywatelstwa państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu i przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy w celu wykonywania pracy, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, zgody na pobyt tolerowany lub uzyskały w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą albo korzystające z ochrony czasowej na jej terytorium
- nie posiadają obywatelstwa państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu i legalnie mieszkają na terytorium innego niż Rzeczypospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu
Ponadto obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby objęte ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym z tytułu umowy zlecenia, umowy agencyjnej albo innej umowy o świadczenie usług, które posiadają obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu i nie zamieszkują na terytorium państwa członkowskiego tych organizacji.
Osoba objęta ochroną ubezpieczeniową ma uprawnienie do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej po zgłoszeniu jej do ubezpieczenia zdrowotnego. Uprawnienie to ustaje po upływie 30 dni od dnia wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM
Podstawa wymiaru
Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne z umów cywilnoprawnych oblicza się tak samo jak podstawę wymiaru ubezpieczenia społecznego z tych umów – podstawę wymiaru stanowi przychód uzyskiwany z wykonywanego zlecenia. Istnieją jednak dwie różnice:
- -podstawa na ubezpieczenie zdrowotne jest pomniejszona o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowane ze środków ubezpieczonego,
- -nie stosuje się ograniczenia maksymalnej wysokości składek rocznych do trzydziestokrotności przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej
Aktualnie wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne została ustalona na 9% podstawy wymiaru.
Zobacz też: Nowa wysokość składki na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne
Zgłaszanie i opłacanie składek
Obowiązek zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego powstaje w dniu rozpoczęcia wykonywania umowy cywilnej. Należy tego dokonać w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia.
Gdy dokonuje się zgłoszenia jednocześnie do ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego, właściwy jest wniosek ZUS ZUA. O objęcie jedynie ubezpieczeniem zdrowotnym wnosi się na druku ZUS ZZA.
Zgłoszenia, podobnie jak w przypadku ubezpieczeń społecznych, dokonuje płatnik składek – zleceniodawca. On także jest zobowiązany składkę obliczać i wpłacać na konto ubezpieczyciela w każdym miesiącu trwania umowy do 15 dnia miesiąca za miesiąc poprzedni. Obowiązek opłacania składek ustaje wraz z wygaśnięciem lub rozwiązaniem umowy.
Pracownik zawarł od 15 czerwca 2009 r. umowę zlecenie z innym podmiotem niż pracodawca. Z umowy o pracę otrzymuje on wynagrodzenie w wysokości 1500 zł miesięcznie. Z tytułu wykonywania umowy zlecenia podlega zatem obowiązkowo jedynie ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Zleceniodawca, jako płatnik składek, jest zobowiązany zgłosić zleceniobiorcę do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, na druku ZUS ZZA, w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia.
Zbieg tytułów
Możliwa jest sytuacja, w której osoba wykonuje kilka rodzajów działalności objętych obowiązkiem odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne. Wówczas należy opłacać składkę zdrowotną z każdego tytułu osobno. Dotyczy to na przykład zbiegu umowy zlecenia z umową o pracę, z prowadzeniem działalności gospodarczej czy jednoczesnego wykonywania kilku umów zlecenia. Z każdej umowy płatnik zobowiązany jest opłacać odrębną składkę.
Zasada ta nie ma zastosowania do umowy zlecenia wykonywanej przez osoba przebywająca na urlopie wychowawczym. Składkami na ubezpieczenie zdrowotne objęta jest wówczas umowa zlecenia, a z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym ubezpieczenie zdrowotne nie jest opłacane.