Od 1 sierpnia br. należy zgłosić tę osobę do ubezpieczeń właściwych dla zleceniobiorcy. Składki należy rozliczyć w raporcie ZUS RCA za wrzesień z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx. Za sierpień br. należy złożyć „zerowy” raport ZUS RCA.
UZASADNIENIE
Pracownika, który podpisał z własnym pracodawcą dodatkowo umowę zlecenia, nie należy odrębnie zgłaszać do ubezpieczeń. W tym przypadku przychód z umowy zlecenia należy traktować tak, jakby został osiągnięty z tytułu stosunku pracy. W związku z tym umowa zlecenia jest uznawana za część stosunku pracy, a zleceniobiorca – za pracownika.
Jednak powyższa zasada nie ma zastosowania m.in. wtedy, gdy pracownik, z którym pracodawca podpisuje umowę zlecenia, przebywa na urlopie wychowawczym. Zlecenie trwające w okresie tego urlopu należy zgłaszać w ZUS na ogólnych zasadach określonych dla zleceniobiorców.
Pełny okres, na jaki chcą Państwo podpisać z pracownicą umowę zlecenia, przypada w czasie udzielonego jej urlopu wychowawczego. W związku z tym należy ją traktować tak, jakby była „obcym” zleceniobiorcą, niezwiązanym z Państwem stosunkiem pracy.
Oznacza to, że pracownicę należy zgłosić do ubezpieczeń jako zleceniobiorcę od 1 sierpnia 2010 r. na druku ZUS ZUA (ewentualnie ZUS ZZA) z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx. Rodzaj ubezpieczeń, jakim będzie podlegać, zależy przede wszystkim od tego, czy jest to jej jedyny tytuł do ubezpieczeń społecznych. Jeśli tak, obowiązkowo będzie podlegać ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, wypadkowemu oraz zdrowotnemu. Dodatkowo będzie mogła przystąpić do ubezpieczenia chorobowego, które dla zleceniobiorców jest dobrowolne. Jeżeli nie będzie to jedyny tytuł do ubezpieczeń społecznych tej osoby, w pierwszej kolejności będą Państwo musieli rozstrzygnąć zbieg tytułów do tych ubezpieczeń. Zawsze będzie jednak konieczność opłacania od umowy zlecenia składki na ubezpieczenie zdrowotne.
W umowie zlecenia chcą Państwo określić kwotową stawkę wynagrodzenia (tj. 3200 zł). W takim przypadku podstawą wymiaru składek za dany miesiąc jest przychód wypłacony lub postawiony do dyspozycji ubezpieczonego w tym miesiącu (art. 18 ust. 3 ustawy systemowej).
Oznacza to, że skoro wypłacą Państwo całe wynagrodzenie w wysokości 3200 zł we wrześniu br., składki od tego wynagrodzenia muszą zostać rozliczone i opłacone na początku października (w obowiązującym zakład terminie rozliczania składek za wrzesień br.). Składki te należy rozliczyć w raporcie ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx.
WAŻNE!
Sposób ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia zleceniobiorcy zależy od tego, w jaki sposób w umowie zlecenia ustalono kwestię jej odpłatności.
Raport ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx będą Państwo również musieli złożyć za tę osobę za sierpień 2010 r. Wynika to z faktu, że odpowiedni raport imienny musi zostać złożony za każdy miesiąc, w którym zatrudniona osoba podlega ubezpieczeniom. Ze względu na brak wypłaty wynagrodzenia w tym miesiącu, w raporcie będą Państwo musieli wykazać zerowe podstawy wymiaru składek i zerowe kwoty składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Jednocześnie należy pamiętać o jeszcze jednej ważnej sprawie – że przebywanie na urlopie wychowawczym stanowi tytuł do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i zdrowotnego, pod warunkiem że nie zbiega się z innymi tytułami do tych ubezpieczeń. Jeśli do tej pory rozliczali Państwo za pracownicę składki z tytułu urlopu wychowawczego, to nie będzie takiej możliwości ani za sierpień, ani za wrzesień. W tych dwóch miesiącach pracownica będzie miała bowiem inny tytuł do ubezpieczeń – pracę na podstawie umowy zlecenia. Za te dwa miesiące będą Państwo musieli złożyć:
- raport ZUS RSA z kodem pracowniczym 01 10 xx i kodem świadczenia/przerwy 121 lub 122,
- raport ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx i rozliczonymi składkami od przychodu z umowy zlecenia.
Podstawa prawna
- art. 6 ust. 1 pkt 1, pkt 4 i pkt 19, art. 8 ust. 2a, art. 9 ust. 6, art. 11 ust. 2, art. 12 ust. 1, art. 18 ust. 1a, ust. 3 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.),
- § 2 ust. 6 rozporządzenia Rady Ministrów z 18 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 78, poz. 465 ze zm.),
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 23 października 2009 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów (Dz.U. Nr 186, poz. 1444).