1 grudnia 2017 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 29 września 2017 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Sprawdź co się zmieniło w zakresie powstania, ustania oraz przywrócenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.
Zmiany w przyznawaniu renty
Od 1 grudnia 2017 r. prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy przysługuje tylko takiej osobie, która nie ma ustalonego prawa do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub spełnia warunki do jej uzyskania. Tym samym brak ustalonego prawa do emerytury albo niespełnianie warunków niezbędnych do jej uzyskania jest jednym z warunków nabycia prawa do renty. Pozostałe warunki do przyznania renty pozostają bez zmian. Nowe zasady dotyczą wniosków o rentę z tytułu niezdolności do pracy zgłoszonych od 1 grudnia 2017 r.
Polecamy książkę: Kodeks pracy 2018. Praktyczny komentarz z przykładami
Emerytura z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych to emerytura powszechna (przyznana na wniosek lub z urzędu) oraz emerytura przyznana w wieku niższym niż powszechny wiek emerytalny (np. emerytura częściowa, emerytura górnicza, w tym emerytura górnicza bez względu na wiek, emerytura nauczycielska przyznana na podstawie Karty Nauczyciela, czy też emerytura wcześniejsza dla matek opiekujących się dziećmi).
Za emeryturę z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nie uważa się emerytury pomostowej oraz nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.
Co to oznacza
Oznacza to, że nie przyznamy Ci renty z tytułu niezdolności do pracy jeśli masz już ustalone prawo do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, albo spełniasz warunki do jej uzyskania. W takim przypadku jeżeli złożysz o nią wniosek, nie będziemy badać pozostałych warunków wymaganych do przyznania tej renty. Otrzymasz od nas decyzję odmawiającą przyznania renty. Jeśli nie pobierasz jeszcze emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ale spełniasz do niej warunki, poinformujemy cię o możliwości ubiegania się o emeryturę.
Przykład 1:
Pani Jadwiga ma ustalone prawo do emerytury od 15 listopada 2016 r. W dniu 10 stycznia 2018 r. zgłasza wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy.
Pani Jadwiga nie ma prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ponieważ ma ustalone prawo do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Przykład 2:
Pan Jan (ur.10 grudnia 1952 r.) zgłasza 28 grudnia 2017 r. wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Do wniosku o rentę dołącza dokumenty z których wynika, że łącznie posiada ponad 25-letni okres składkowy i nieskładkowy.
Pan Jan nie ma prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ponieważ powszechny wiek emerytalny ukończył 10 grudnia 2017 r. i od tego dnia spełnia warunki do uzyskania emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Zmiany dotyczące ustania renty
Od 1 grudnia 2017 r. wprowadzono przepis zgodnie z którym prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy ustaje z dniem, od którego została przyznana emerytura z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Co to oznacza
Oznacza to, że jeśli masz już przyznaną rentę z tytułu niezdolności do pracy, a po 30 listopada 2017 r.przyznamy Ci emeryturę (z urzędu lub na Twój wniosek), to stracisz prawo do tej renty.
Przykład:
Pani Ewa (ur. 15 grudnia 1957 r.) ma prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy ustalone od 2011 r. na stałe. W grudniu 2017 r. złożyła wniosek o emeryturę. Pani Ewie ustalimy prawo do emerytury od ukończenia powszechnego wieku emerytalnego (60 lat) tj. od 15 grudnia 2017 r. Jednocześnie od dnia ustalenia prawa do emerytury, Pani Ewa utraci prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.
Zmiany w zasadach przywracania prawa do renty
Od 1 grudnia 2017 r. możemy przywrócić Ci prawo do renty po warunkiem, że:
- prawo do renty ustało w związku z upływem okresu, na jaki została przyznana oraz
- lekarz orzecznik ZUS lub komisja lekarska ZUS orzeknie, że Twoja niezdolność do pracy powstała nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty, którą pobierałeś wcześniej.
Co to oznacza
Od 1 grudnia 2017 r. możemy przywrócić prawo do Twojej renty z tytułu niezdolności do pracy tylko wtedy, jeśli prawo do niej ustało w związku z ustąpieniem niezdolności do pracy, a Ty jesteś ponownie niezdolny do pracy i niezdolność ta powstanie nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty.
Jeżeli w trakcie uprawnień do renty z tytułu niezdolności do pracy ustalimy Ci poczynając od 1 grudnia 2017 r. prawo do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych to prawo do renty ustanie w związku z przyznaniem emerytury. W takim przypadku nie możemy przywrócić Ci prawa do renty.
Przykład:
Pani Barbara utraciła prawo do renty z tytułu niezdolności od pracy 15 grudnia 2017 r., ponieważ od tego dnia przyznaliśmy jej emeryturę powszechną. Decyzja przyznająca emeryturę uprawomocniła się. W lutym 2018 r. Pani Barbara zgłosiła wniosek o przywrócenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Nie możemy przywrócić jej prawa do tej renty, ponieważ renta ustała w związku z przyznaniem emerytury.