Emeryci, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny mogą dorabiać do swoich świadczeń bez żadnych ograniczeń. Od 1 października 2017 r. wiek emerytalny będzie obniżony do 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
Zakres przedmiotowy zmniejszenia lub zawieszenia
Zakład Ubezpieczeń Społecznych może zmniejszyć albo zawiesić:
- emeryturę, w przypadku nieosiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, który jest ustalany indywidualnie dla każdego w zależności od płci i daty urodzenia,
- rentę z tytułu niezdolności do pracy,
- rentę rodzinną,
- rentę inwalidy wojskowego, którego niezdolność do pracy nie ma związku ze służbą wojskową, oraz rentę rodzinną po tym inwalidzie wojskowym,
- rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem pracy, wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy sprzed 1 stycznia 2003 r., chorobą zawodową.
Limit dorabiania
Zgodnie z art. 104 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zmniejszenie emerytury lub renty następuje po przekroczeniu 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, a zawieszenie po przekroczeniu 130%.
Polecamy książkę: Umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne w 2017 r.
Zgodnie z komunikatem prezesa GUS z dnia 11 maja 2017 r. przeciętne wynagrodzenie w pierwszym kwartale 2017 r. wyniosło 4 353,55 zł.
Powyższe oznacza, że od 1 czerwca 2017 r. do 31 sierpnia 2017 r. emeryci i renciści mogą dorobić do emerytury miesięcznie:
- do 3 047,50 zł brutto bez zmniejszenia świadczenia,
- od 3 047,50 zł do 5 659,70 zł brutto – świadczenie zmniejszone o sumę przekroczenia 70 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia,
- powyżej 5 659,70 zł brutto – ZUS wstrzyma wypłatę emerytury lub renty.
Wskazane limity dotyczą emerytów i rencistów. W przypadku rencistów chodzi zarówno o osoby pobierające rentę z tytułu niezdolności do pracy oraz rentę rodzinną (pod warunkiem, że rentę rodzinną pobiera tylko jedna osoba).
Które zarobki spowodują zmniejszenie lub zawieszenie emerytury?
Świadczenie emerytalne lub rentowe może zostać zmniejszone lub zawieszone, jeżeli osoba dorabiająca otrzymuje przychody z:
- Pracy na podstawie stosunku pracy,
- Pracy nakładczej,
- Umowy zlecenia i umowy agencyjnej oraz współpracy przy wykonywaniu jednej z tych umów,
- Umowy oświadczenie usługi (innej niż umowa zlecenia lub agencyjna), do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz współpracy przy wykonywaniu tej umowy,
- Pracy na postawie: umowy zlecenia, umowy agencyjnej, innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy o zleceniu, umowy o dzieło,
Jeżeli emeryt lub rencista zawarł taką umowę z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy (zawartej z innym podmiotem) wykonuje prace na rzecz własnego pracodawcy,
- Pozarolniczej działalności oraz współpracy przy jej wykonywaniu,
- Pracy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych,
- Odpłatnego świadczenia pracy, na podstawie skierowania do pracy, w czasie kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
- Pobierania stypendium sportowego,
- Sprawowania mandatu posła i posła do Parlamentu Europejskiego oraz senatora,
- Wynagrodzenia za pełnienie funkcji członka rady nadzorczej,
- Z pełnienia służby w tzw. służbach mundurowych (policja, straż pożarna itd.)
Zgłoszenie do ZUS-u
Osoba posiadająca już prawo do emerytury lub renty, która chce dorobić powinna zawiadomić o tym ZUS. W zawiadomieniu powinna podać datę rozpoczęcia pracy i wysokość przychodów.
Emeryt lub rencista ma obowiązek zawiadomić ZUS o dodatkowej pracy zarobkowej niezależnie od swojego płatnika składek (pracodawcy).
Bez limitów
Zmniejszenie i zawieszenie świadczeń nie dotyczy następujących grup:
- kobiet, które osiągnęły wiek 60 lat;
- mężczyzn, którzy osiągnęli wiek 65 lat;
- osób pobierających rentę inwalidy wojennego lub rentę rodzinną po tym inwalidzie;
- rent inwalidy wojskowego, którego niezdolność do pracy powstała w związku ze służbą wojskową i rent rodzinnych po tym inwalidzie.
Emerytura nie zostanie wstrzymana ani zawieszona osobom, którzy powszechny wiek emerytalny ukończyli przed podjęciem pracy zarobkowej lub przed przejściem na emeryturę i to niezależnie od wysokości osiąganego przychodu. Oznacza to, że jeśli osoba odeszła na emeryturę po ukończeniu ustawowego wieku, może dorabiać ile chce, bowiem nie ma podlega żadnym ograniczeniom.
Ponadto bez ograniczeń mogą dorabiać osoby, które osiągają przychód z tytułu pracy nie podlegającej ubezpieczeń społecznych, np. honoraria z tytułu działalności artystycznej, umowa o dzieło nie wykonywana na rzecz pracodawcy.
Limity dodatkowych zarobków nie obowiązują również osób, które zgłosiły wniosek o zawieszenie świadczenia i przez cały rok kalendarzowy emerytura lub renta nie była im wypłacana.
Bez ograniczeń mogą dorabiać też emeryci, którzy mają ustalone prawo do emerytury i przez cały rok kalendarzowy kontynuowali zatrudnienie w ramach tego samego stosunku pracy i na rzecz tego samego pracodawcy, u którego pracowali przed przejściem na emeryturę.
Również osoby, które uprawnione są do renty: inwalida wojskowy, którego niezdolność do pracy powstała w związku ze służbą wojskową, renta rodzinna po żołnierzu, którego śmierć pozostaje w związku ze służbą wojskową - mogą dorabiać bez zważania na progi graniczne.
Podsumowując, wymienione wyżej osoby nie muszą informować ZUS-u o tym, ile dorabiają do świadczenia.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.