Podstawa prawna
Zasady ustalania wysokości emerytury określa ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2009.153.1227 ze zm.)
Waloryzacja
Emerytury i renty podlegają corocznie waloryzacji od dnia 1 marca. Waloryzacja polega na przystosowaniu wysokości rent i emerytur do rosnących zarobków lub do kosztów utrzymania. Jest to kwestia szczególnie ważna, inaczej bowiem świadczenia z ubezpieczenia, tracąc swą wartość realną, przestałyby z czasem zaspokajać elementarne nawet potrzeby emeryta.
Waloryzacja polega na pomnożeniu kwoty świadczenia i podstawy jego wymiaru przez wskaźnik waloryzacji. Waloryzacji podlega kwota świadczenia i podstawa jego wymiaru w wysokości przysługującej ostatniego dnia lutego roku kalendarzowego, w którym przeprowadza się waloryzację.
Wskaźnik waloryzacji to średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym zwiększony o co najmniej 20 % realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym.
Wskaźnik waloryzacji w 2014 r.
Przepisy zakładają, że wskaźnik waloryzacji jest przedmiotem corocznych negocjacji, w ramach Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych, przeprowadzanych w czerwcu, w roku poprzedzającym waloryzację. Jednak w przypadku gdy nie nastąpi uzgodnienie stanowiska Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych, wskaźnik w drodze rozporządzenia w terminie 21 dni od dnia zakończenia negocjacji określa Rada Ministrów, biorąc pod uwagę informacje o prognozowanych wielkościach makroekonomicznych, w tym wielkość wskaźnika inflacji, stanowiących podstawę do opracowania projektu ustawy budżetowej na rok następny.
Polecamy serwis: Świadczenie przedemerytalne
W związku z tym, iż w 2013 r. Komisja Trójstronna nie uzgodniła wskaźnika waloryzacji emerytur i rent, koniecznym było wydanie rozporządzenia przez Radę Ministrów.
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2013 r. w sprawie wysokości zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2014 r. (Dz.U.2013.816) w 2014 r., które weszło w życie dnia 17 lipca 2013 r., wysokość zwiększenia, o którym mowa w art. 89 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach, ustala się na poziomie 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym.
Dla emerytów oznacza to w zasadzie brak znacznych zmian w wysokości pobieranych świadczeń. W świetle wprowadzonych zmian wskaźnik waloryzacji rent i emerytur w 2014 r. pozostanie na ustawowym minimum wynoszącym 20 % realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia.
Rząd, uzasadniając swoją decyzję o minimalnym wzroście świadczeń, wyjaśnił, że brał pod uwagę „bardzo trudną sytuację finansów publicznych, w tym Funduszu Ubezpieczeń Społecznych; potrzebę podejmowania działań zmierzających do wyhamowania tempa wzrostu wydatków sztywnych budżetu państwa; cel obecnie realizowanej polityki rządu, którym jest ograniczenie nadmiernego deficytu budżetu państwa".
Zobacz także: Emerytura mieszana 2014
Według obliczeń rządu łączny koszt waloryzacji przy zaproponowanym w rozporządzeniu wskaźniku to ok. 3,56 mld zł w skali 10 miesięcy 2014 r.
Zmiany są wprowadzane z urzędu
Emeryci powinni wiedzieć, że zmiana wysokości emerytur i rent w ramach waloryzacji następuje z urzędu przez ZUS, a jeżeli wypłata świadczenia była wstrzymana - po jej wznowieniu, z uwzględnieniem wszystkich kolejnych waloryzacji i waloryzacji dodatkowych, przypadających w okresie wstrzymania wypłaty. Nie trzeba składać żadnego wniosku o podwyżkę.
Zadaj pytanie na: Forum Kadry
Decyzje dotyczące waloryzacji emerytur i rent sporządzone z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego mogą zamiast podpisu zawierać nadruk imienia i nazwiska wraz ze stanowiskiem służbowym osoby upoważnionej do ich wydania.