Jak dostać rentę onkologiczną i rentę na chorobę przewlekłą? To pytanie, które często pada z ust osób, które nie są zdolne do pracy, ponieważ zmagają się ciężkimi, często nieuleczalnymi chorobami - takimi jak nowotwór czy inne choroby przewlekłe. Okazuje się, że takie osoby mogą otrzymać wsparcie finansowe z ZUS w postaci zasiłków czy świadczeń rehabilitacyjnych. Z drugiej strony ZUS też często neguje stan zdrowia i nie uznaje niezdolności do pracy. Tak było w jednej ze spraw ubezpieczonej chorującej na raka piersi.
- Jakie są najczęstsze nowotwory złośliwe?
- Co wpływa na nowotwór?
- Wynagrodzenie chorobowe a rak
- Zasiłek chorobowy dla osób chorych na raka i inne choroby przewlekłe
- le wynosi zasiłek chorobowy w 2024?
- Ile można pobierać zasiłek chorobowy?
- Rak piersi a renta z ZUS
- Renta z tytułu niezdolności do pracy a rak
- Ile wynosi renta z tytułu niezdolności do pracy w 2024?
- Częściowa niezdolność do pracy a rak
- Jak zmniejszyć zachorowanie na nowotwór? Jak obniżyć ryzyko zachorowania na raka?
Jakie są najczęstsze nowotwory złośliwe?
Najczęstsze nowotwory złośliwe: rak płuca, jelita grubego, rak skóry. żołądka, dodatkowo u mężczyzn rak prostaty, krtani, jądra (u młodych mężczyzn), a u kobiet rak piersi, jajnika oraz rak szyjki macicy.
Co wpływa na nowotwór?
Ryzyko nowotworów jest większe, jeśli:
• masz nadwagę
• jesz dużo czerwonego mięsa, szczególnie przetworzonego (wędliny)
• jesz mało produktów zbożowych i pełnoziarnistych oraz nasion roślin strączkowych
• jesz mało warzyw i owoców
• nie uprawiasz aktywności fizycznej
• pijesz dużo alkoholu
• palisz wyroby tytoniowe
• jesz dużo soli kuchennej
• często się opalasz i nie stosujesz kremów z filtrem
Wynagrodzenie chorobowe a rak
Pracownicy mają prawo do otrzymywania od pracodawcy wynagrodzenia chorobowego za okres niezdolności do pracy (w tym np. z powodu chorób nowotworowych czy innych chorób przewlekłych), który trwa do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego (lub do 14 dni po ukończeniu 50 roku życia). Po upływie tego czasy można przejść na zasiłek chorobowy z ZUS.
Zasiłek chorobowy dla osób chorych na raka i inne choroby przewlekłe
Choroba nowotworowa daje podstawę do przyznania zasiłku chorobowego. Prawo do zasiłku chorobowego nabywa się po upływie ustalonego okresu ubezpieczenia, zwanej okresem wyczekiwania. Okres ten różni się w zależności od charakteru ubezpieczenia:
ubezpieczenie chorobowe obowiązkowe: po 30 dniach nieprzerwanego ubezpieczenia.
ubezpieczenie chorobowe dobrowolne: po 90 dniach nieprzerwanego ubezpieczenia.
le wynosi zasiłek chorobowy w 2024?
Wysokość zasiłku chorobowego wylicza się z podstawy wymiaru zasiłku, czyli średniego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy. Standardowy zasiłek chorobowy wynosi 80% podstawy wymiaru (także za okres pobytu w szpitalu). W pewnych przypadkach jest to 100% (np. ciąża).
Ile można pobierać zasiłek chorobowy?
Zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy, nie dłużej jednak niż:
182 dni,
270 dni w przypadku niezdolności spowodowanej gruźlicą lub występującej w trakcie ciąży.
Po upływie tego czasu można skorzystać ze świadczenia rehabilitacyjnego. Świadczenie rehabilitacyjne może być przyznane na okres do 12 miesięcy, z możliwością przyznania go jednorazowo lub w częściach. Orzeczenie o przyznaniu świadczenia wydaje lekarz orzecznik ZUS. Osoby chore na raka, jeżeli są niezdolne go pracy mogą oczywiście ubiegać się o takie świadczenie rehabilitacyjne z ZUS.
Rak piersi a renta z ZUS
Niestety sprawy o przyznanie zasiłków czy rent z ZUS trafiają do sądu. Dzieje się tak, dlatego że ZUS nie chce przyznawać zawsze tych świadczeń uznając, że schorzenia nie są wystarczające. W jednej ze spraw przed Warszawskim Sądem, do którego trafiła sprawa na skutek odwołania od decyzji ZUS skarżącej (chorującej na nowotwór piersi), analizowano schorzenia w tym współistniejące w kontekście możliwości zarobkowania. Często takie osoby ledwo funkcjonują a co dopiero miałyby pracować. Państwo (w tym odpowiedzialne instytucje) muszą przecież dbać o finanse. Człowiek, człowiekiem ale kwoty muszą się zgadzać. Takie podejście jest przerażające, bo przecież nie każdy chce wyłudzać świadczenia, a rzeczywiście jest chory i niezdolny do pracy.
Nie zmienia to faktu, że w niniejszej sprawie w decyzji ZUS wskazał, że wnioskodawczyni nie została uznana za niezdolną do pracy przez komisję lekarską ZUS i wobec tego nie spełnia przesłanek do uzyskania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Niemniej jednak, sąd, opierając się na opiniach powołanych w sprawie biegłych stwierdził, że u wnioskodawczyni stwierdzono chorobę nowotworową i schorzenia ortopedyczne, jak też istnieje stan po operacji oszczędzającej i wycięciu węzłów chłonnych oraz stan po chemioterapii, radioterapii, i hormonoterapii. Tym samym aktualny stan zdrowia ubezpieczonej w obszarze onkologicznym i ortopedycznym powoduje, że odwołująca się jest częściowo niezdolna do pracy. Zdaniem Sądu ubezpieczona po przeprowadzeniu leczenia i rehabilitacji nie odzyskała sprawności organizmu w stopniu pozwalającym uznać ją za zdolną do pracy. Jest zmuszona do prowadzenia oszczędzającego trybu życia i nie może wykonywać pracy fizycznej, która może powodować obrzęki i nasilenie objawów bólowych (zob. wyrok z 13 października 2016 r., Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, sygn. akt VII U 1819/15).
Renta z tytułu niezdolności do pracy a rak
Z powodu chorób nowotworowych oraz innych chorób przewlekłych może być przyznana renta. Z tytułu całkowitej czy też częściowej niezdolności do pracy. Co ważne, osoba chora na raka musi być ubezpieczona lub znajdować się w okresie do 18 miesięcy od ustania okresu ubezpieczenia. Kwalifikacja jako niezdolny do pracy: Osoba chora na raka musi zostać zakwalifikowana jako częściowo lub całkowicie niezdolna do pracy przez lekarzy orzeczniczych ZUS. Wymagany staż pracy: Aby otrzymać rentę z tytułu niezdolności do pracy, konieczne jest posiadanie wymaganego stażu pracy, który różni się w zależności od wieku pacjenta.
1 rok – w przypadku kwalifikacji jako niezdolny do pracy przed ukończeniem 20. roku życia,
2 lata – kwalifikacja jako niezdolny do pracy w wieku 20-22 lat,
3 lata – kwalifikacja jako niezdolny do pracy w wieku 22-25 lat,
4 lata – kwalifikacja jako niezdolny do pracy w wieku 25-30 lat,
5 lat – kwalifikacja jako niezdolny do pracy po ukończeniu 30. roku życia.
Ile wynosi renta z tytułu niezdolności do pracy w 2024?
Renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy po waloryzacji w marcu 2024 roku wynosi 1780,96 zł brutto i jest równa wysokości najniższej emerytury. Wysokość renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy wynosi 75 proc. renty z tytułu całkowitej niezdolności. Po marcowej waloryzacji jest to 1335,72 zł brutto.
Częściowa niezdolność do pracy a rak
Sąd dokonując w danej sprawie ustalenia opiera się zwykle w tego typu sprawach na opiniach biegłych. Biegli są całkowicie kompetentni do oceny stanu zdrowia, bo posiadają specjalistyczną wiedzą z zakresu danych dziedzin medycyny. Dziwi fakt, że zwykle te oponie są zgoła inne od decyzji komisji lekarskich ZUS - przecież bazują na tej samej dokumentacji medycznej. Ważne jest to, że o częściowej niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, lecz ocena czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, tj. stopień nasilenia schorzeń. Gdy więc biologiczny stan kalectwa lub choroba, nie powodują naruszenia sprawności organizmu w stopniu mającym wpływ na zdolność do pracy dotychczas wykonywanej lub innej mieszczącej się w ramach posiadanych lub możliwych do uzyskania kwalifikacji, to brak prawa do tego świadczenia. Sam więc toczący się proces chorobowy nie jest wystarczający do uznania niezdolności do pracy. Koniecznym jest, aby w jego następstwie zaistniało naruszenie sprawności organizmu w takim stopniu, że skutkuje ono utratą zdolności do wykonywania pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, przynajmniej w znacznym stopniu.
Jak zmniejszyć zachorowanie na nowotwór? Jak obniżyć ryzyko zachorowania na raka?
Jak podaje Ministerstwo Zdrowia nawet 90% nowotworów determinowanych jest przez czynniki zewnętrzne, na które mamy realny wpływ. Przestrzegając prostych zasad zdrowego stylu życia jesteśmy w stanie w znaczący sposób obniżyć ryzyko wystąpienia nowotworu. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), poprzez propagowanie i wprowadzenie w społeczeństwach zdrowych nawyków można uniknąć nawet 50% przypadków wszystkich nowotworów. Zasady, których należy przestrzegać, zostały opracowane dzięki wieloletnim badaniom naukowym i opublikowane pod wspólnym tytułem „Europejski Kodeks Walki z Rakiem”.
1. Rzuć palenie - jeden papieros zawiera około 7 tysięcy substancji chemicznych, w tym aż ponad 70 silnie rakotwórczych;
2. Unikaj dymu tytoniowego;
3. Pilnuj prawidłowej masy ciała;
4. Aktywnie spędzaj czas wolny;
5. Zdrowo się odżywiaj;
6. Ogranicz spożycie alkoholu;
7. Chroń się przed słońcem;
8. Chroń się przed działaniem substancji rakotwórczych w miejscu pracy;
9. Sprawdź, czy w domu jesteś narażony na naturalne promieniowanie spowodowane wysokim stężeniem radonu;
10. Zdrowie kobiet – ogranicz terapię hormonalną, karm piersią;
11. Korzystaj ze szczepień ochronnych;
12. Rób badania profilaktyczne.